راهکارهایی برای تغییر دیدگاه پدر
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: رابطه صمیمی، پدر و مادر، نوجوان.
پرسش: این‌جانب پدری دارم که
مرجع تقلید ندارد و فقط ادعای
دین‌داری و
مذهب شیعه داشتن می‌کند. روی خوشی نسبت به
انقلاب ندارد. صبح تا شب به
غیبت و حرف‌های زائد می‌پردازد و موجب ناراحتی من می‌شود و انتقاد‌پذیر هم نیست. لطفاً مرا راهنمایی کنید که چگونه با ایشان رفتار کنم و تذکری به ایشان بدهید که شاید بپذیرد؟
پاسخ:
پدر و مادر در زندگی
انسان نقش اساسی را ایفا می‌کنند و گسترده‌ترین و مهم‌ترین نقش تربیتی را در زندگی فرزند خود به عهده دارند؛ به همین خاطر بیشترین
حق را بر گردن فرزند نیز دارند.
حقوق پدر و مادر آن‌قدر گسترده است که اصلاً فرزند توانایی ادا کردن حقوق آن‌ها را ندارد. به همین خاطر هر قدر هم فرزند برای پدر و مادر احترام قائل شود و به آن‌ها رسیدگی کند، نمی‌تواند کم‌ترین حقی از آن‌ها را به جای بیاورد. در
قرآن و
روایات نیز به همین نکته تصریح شده که به پدر و مادر خود
احسان (کلامی و غیر کلامی) کنید. پس باید گفت که احترام به پدر و مادر با توجه به
شرع مقدس اسلام در همه شرایط و احوال مگر در نافرمانی خدا، واجب است و خداوند به انسان اجازه کوچک‌ترین بی‌احترامی را نسبت به پدر و مادر نداده است و برای این کار مجازات‌های سنگینی در
دنیا و آخرت در نظر گرفته است. ما در این نوشتار سعی خواهیم کرد نکاتی مفید برایتان مطرح کنیم تا ان‌شاء‌الله با توجه کافی به این نکات و در نظر گرفتن شرایط محیطی خودتان، بهترین راه را برای حل این مشکل انتخاب کنید و به مقصود خود برسید.
اولین کاری که شما می‌توانید انجام دهید این است که ذهنیت و دیدگاه خودتان را نسبت به جایگاه و
مقام پدر در زندگی انسان از لحاظ مادی و معنوی تغییر دهید و در واقع یک چهارچوب فکری مستحکم اسلامی در این باره به دست آورید. مطمئن باشید کلید بسیاری از موفقیت‌های انسان در گرو
رضایت والدین در سایه رفتار و گفتار نیک به آن‌ها می‌باشد. در صورت عدم رضایت والدین انسان نمی‌تواند از لحاظ معنوی و علمی و حتی مادی پیشرفتی داشته باشد.
برای اینکه بتوانید
محبت او را در دلتان بیشتر کنید، سعی کنید نکات مثبت پدرتان را جمع‌آوری کنید و با توجه به آن‌ها خواهید دید که پدرتان آن‌قدرها هم که فکر می‌کنید، شخصیت نامطلوبی ندارد. شما اگر منصفانه محیط‌هایی را که پدرتان در آن قرار گرفته و می‌گیرد، به دقت بررسی کنید، خواهید دید که قسمتی از مشکلات ایشان هم از محیط کار و زندگی ایشان ناشی می‌شود. تبلیغات منفی در جامعه، شایعات،
فساد در ادارات دولتی، تبعیض‌های بسیاری که در قسمت‌های مختلف جامعه صورت می‌گیرد. رفاه‌زدگی مسئولان و مشکلاتی از این قبیل از طرفی و تبلیغات
دشمنان نظام هم از طرف دیگر محیطی آلوده برای مردم درست می‌کنند تا برخی از مردم شروع به
انتقاد از مسئولان بلندپایه نظام کنند. پس انتقاد کردن و بدبینی به نظام می‌تواند «دلایل مختلفی» داشته باشد و نمی‌توان ادعا کرد که مثلاً پدر شما از روی عناد و
دشمنی، از انقلاب انتقاد می‌کند. شما باید ریشه‌ها را جست‌وجو کنید و از همان جهتی که بدبین شده، درصدد رفع
بدبینی برآیید.
اگر بتوانید محبت پدرتان را در دلتان بیشتر کنید، خواهید توانست محبت خودتان را نیز در دل پدرتان بیشتر کنید و در نتیجه
رضایت ایشان را به دست آورید تا از این راه دیدگاه‌های خودتان را به ایشان القا کنید. شما باید توجه داشته باشد که بهترین کسی که می‌تواند روش و منش پدرتان را تغییر دهد، خود شما هستید. پس باید در پیش ایشان جایگاه خوبی داشته باشید (الگوی عملی خوب) تا به نظرات شما احترام بگذارد.
برای اینکه در نزد پدرتان جایگاه خوبی داشته باشید و از این راه ایشان را به راه درست
دعوت کنید، باید اهل
عمل باشید و به گفته‌هایتان عمل کنید و از
گناهان دوری کنید. در این صورت خواهید دید که پدرتان احترام خاصی نسبت به شما خواهد گذاشت و سعی خواهد نمود خودش را با شما هماهنگ کند.
البته این عمل نیاز به زمان و تدریج و حوصله دارد (اصل تدریج در مسائل تربیتی رعایت شود)؛ چون همان‌گونه که یک صفت بد به تدریج ریشه کرده، به تدریج نیز ریشه‌کن می‌شود و به تدریج نیز صفتی مثبت جای‌گزین آن می‌شود.
در این مرحله شما خواهید دید که در بسیاری از بحث‌ها با شما همراهی خواهد کرد و اگر بتوانید شیوه بحث کردن مناسب با ایشان را به دست آورید، به تدریج بقیه مشکلات را حل خواهید نمود. اگر بتوانید در مورد
انقلاب اسلامی مطالعات خود را بیشتر کنید و شناخت بیشتری نسبت به انقلاب داشته باشید، خواهید توانست در بحث‌هایتان مستند به ایشان پاسخ دهید. البته باید در نظر داشته باشید که در بحث کردن باید حوصله داشته باشید و با احترام به پدرتان پیش بروید. هم چنین منصفانه مشکلاتی که در نظام اسلامی وجود دارند را قبول کنید و توضیح دهید که منشأ این فسادها چه چیزهایی هستند؟ در این مورد هم باید
مطالعه کافی داشته باشید و هم اینکه با اهل فن به طور مستمر
مشورت کنید.
اگر دیدگاه پدرتان نسبت به شما عوض شود، می‌توانید او را با بزرگان شهرتان آشنا کنید و با آن‌ها مراوده داشته باشید و اینکه پدرتان را به
مجالس مذهبی ببرید تا رفته‌رفته به
احکام و وظایف دینی خود بیشتر آگاه گردد. در این زمینه می‌توانید با اساتید
اخلاق بزرگ شهرتان نیز مشورت کنید تا از نظرات آن‌ها نیز در تصحیح
اعمال و رفتار پدرتان استفاده کنید.
شیوه‌های انتقاد صحیح را یاد بگیرید. (مثلاً اینکه باید دانست که
انتقاد آن‌قدر برای طرف مقابل سخت است که برخی آن را «جراحی روانی» نامیده‌اند. جلوی دیگران از او انتقاد نکنید، اشتباه او را مستقیم متذکر نشوید، حتماً در یک جلسه بحث سعی نکنید او را متقاعد کنید، شما نکته اخلاقی و تربیتی خود را با شیوه صحیح و در هنگام
آرامش ایشان بگویید و بگذارید آن نکته به تدریج در
ذهن او جای بگیرد.
روز پدر برایش
هدیه تهیه کنید. اگر توان مطالعه دارد، برایش کتب مفید تهیه کنید تا با این کار بینش دینی او نیز تقویت گردد.
به دیگر اعضای
خانواده توصیه کنید که به
شخصیت او احترام بگذارند و خود پیش‌قدم باشید.
رعایت مطالب فوق باعث می‌شود او
یقین کند که شخصیت او مورد قبول شماست و شما قصد هجوم به کل شخصیت او را ندارید وقتی این احساس در او ایجاد شد، شما را صمیمانه قبول می‌کند و آن‌جاست که شما می‌توانید تدریجاً بر او اثر بگذارید.
اگر رعایت نکات بالا به همراه سعی و تلاش و همچنین
استقامت و تدریج باز هم مؤثر واقع نشد، خود را به زحمت نیندازید و
استرس و فشار روانی برای خود ایجاد نکنید؛ چراکه
خداوند متعال به پیامبرش که هدایت‌کننده مردم است می‌فرماید: "ای رسول ما (با آنکه تو هادی خلقی) چنین نیست که هر کسی را بخواهی بتوانی
هدایت کنی؛ لیکن خدا هر که را بخواهد، هدایت می‌کند و او به حال آنان که هدایت‌پذیرند، آگاه‌تراست."
بنابراین شما فقط به وظیفه خودکه احسان و
احترام به والدین است، عمل کنید تا خداوند در سایه رضایت آن‌ها، از شما راضی باشد و
پاداش دنیوی و اخروی خود را شامل حال شما کند.
۱. گناهان کبیره، شهید عبدالحسین دستغیب، انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین.
۲. معراج السعاده، ملا احمد نراقی، انتشارات کشف الغطاء.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «راهکارهایی برای تغییر دیدگاه پدر»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۱۰/۱۴.
