• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فرزندان مالک

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: فرزندان مالک اشتر.
پرسش: آیا اجداد و فرزندان مالک اشتر موحد و مؤمن به ولایت بوده‌اند؟
پاسخ: در کتاب‌های معتبر تاریخ و سیره‌نگاری در خصوص موحد بودن اجداد مالک اشتر که از طایفه «نخع» و «مذحج» یمن بوده‌اند، چیزی ذکر نشده است. آنچه در تاریخ آمده است، تنها این مطلب است که این طایفه از پیشتازان یمن به‌سوی اسلام بودند. مالک اشتر دو فرزند پسر داشت؛‌ یکی به نام اسحاق و دیگری به نام ابراهیم. اسحاق از یاران امام حسین علیه‌السلام در کربلا بود و در رکاب سیدالشهدا ـ علیه‌السلام ـ به شهادت رسید؛ ابراهیم در قیام خون‌خواهانه مختار ثقفی شرکت داشت و به‌عنوان فرمانده سپاه او به بهترین وجه ایفای نقش کرد و بسیاری از قاتلان امام حسین ـ علیه‌السلام ـ از جمله ابن زیاد را به سزای عمل ننگینشان رساند. از ابراهیم نیز پنج فرزند در کتاب‌های تاریخ یاد شده است: نعمان، مالک، محمد، قاسم و خولان. از میان فرزندان ابراهیم، محمد و قاسم از راویان حدیث بوده‌اند.



"مالک بن الحارث بن عبد یغوث بن سلمه بن ربیعه بن الحارث بن خریمه بن سعد بن مالک بن النخع" از خانواده‌های اصیل و برومند طایفه نخع و مذحج یمن برخاسته است.
[۱] الاعلمی الحائری، محمدحسین، دائرة المعارف الشیعة العامة، ج ۱۶، ص ۴۰، چاپ دوم، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، بیروت، ۱۴۱۳.
[۲] الامین، سیدمحسن، اعیان الشیعة، ج ۹، ص ۳۸، دارالتعارف للمطبوعات، بیروت، ۱۴۰۳.
[۳] العطار، قیس، مالک الاشتر، خطبه و آرائه، ص ۱۳، چاپ اول، موسسة الفکر الاسلامی، ایران، ۱۴۱۲.


۱.۱ - ولادت

وی در زمان جاهلیت و قبل از اسلام به دنیا آمد،

۱.۲ - زمان اسلام آوردن

اما در مورد عقیده او و طایفه‌اش و این‌که چه زمانی مسلمان شده‌اند، در کتاب‌های تاریخی مطلبی ثبت نشده و حدیث یا شبه حدیثی بر آن یافت نشده است.
[۵] الحکیم، السید محمدرضا، مالک الاشتر، ص ۳۳، چاپ اول، المکتبة الحیدریة، قم، ۱۴۲۷.


۱.۲.۱ - دیدگاه برخی نویسندگان

برخی نویسندگان احتمال داده‌اند مسلمان شدن قبیله‌های بزرگ یمن چون «نخع»، «مذحج»، «همْدان» و... پس از عزیمت امام علی علیه‌السلام به آن‌جا در سال دهم هجری به دستور پیامبر بود که گروه گروه به اسلام گرویدند.
[۶] محمدی اشتهاردی، محمد، مالک اشتر، ص ۱۹، چاپ دوم، انتشارات پیام آزادی، تهران، ۱۳۷۲.


۱.۳ - سفر به شام و کوفه

این خانواده اصیل عرب در زمان خلافت ابوبکر به شام آمدند و سپس راهی کوفه شده و در آن‌جا ساکن شدند و رفته‌رفته طوایف عظیمی از آنها در آن سرزمین به وجود آمد.

۱.۴ - دودمان مالک

از نسل مالک دودمان عظیمی به نام «بنومالک»، «بنوابراهیم» و غیره به وجود آمد. اکنون در عراق خانواده‌های شریفی چون خاندان آل‌کاشف الغطاء و آل‌شیخ راضی به مالک اشتر منتسب هستند.


از مالک دو فرزند در تاریخ ذکر شده است: اسحاق و ابراهیم.

۲.۱ - اسحاق بن مالک

اسحاق در کربلا از یاران با وفای امام حسین ـ علیه‌السلام ـ بود و پس از حبیب بن مظاهر به میدان جنگ رفت و به درجه رفیع شهادت نائل شد.
[۷] محمدی اشتهاردی، محمد، مالک اشتر، ص ۱۸۸، چاپ دوم، انتشارات پیام آزادی، تهران، ۱۳۷۲.


۲.۲ - ابراهیم بن مالک

ابراهیم فرزند برومند مالک اشتر، فردی شجاع و یکه‌تاز میدان نبرد، شیعه و دوست‌دار اهل بیت بود. وی در شیعه بودنش محکم و مطمئن بود و نه‌تنها از لحاظ روحیات و اخلاقیات شبیه پدرش بود، بلکه در ظاهر و صورت نیز مانند مالک بود.
[۸] الاعلمی الحائری، محمدحسین، دائرة المعارف الشیعة العامة، ج ۲، ص ۱۳۱.


۲.۳ - دیدگاه ذهبی

ذهبی از سیره‌نگاران اهل سنت در مورد او نوشته است: «ابراهیم مانند پدرش از قهرمانان و بزرگان و شخص فاضلی بود».

۲.۴ - به هلاکت رساندن ابن زیاد

ابراهیم در قیام خون‌خواهانه مختار ثقفی شرکت کرد و به‌عنوان سردار رشید سپاه مختار منصوب شد. وی با شجاعت و یکه‌تازی بی‌مانندش توانست بر دشمنان اهل بیت پیروز شود و بسیاری از قاتلان امام حسین ـ علیه‌السلام ـ را به سزای اعمالشان برساند. وی شخص ابن زیاد را در روز دهم محرم الحرام سال ۶۷ق به هلاکت رساند.
[۱۰] ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج ۴، ص ۲۶۴، به نقل از نظری منفرد، علی، قصه کربلا، ص۶۷۰، چاپ ششم، انتشارات سرور، قم، ۱۳۷۹.



در کتاب‌های تاریخ نام پنج تن در زمره فرزندان ابراهیم به چشم می‌خورد: نعمان، مالک، محمد، قاسم و خولان. از میان فرزندان ابراهیم محمد و قاسم از راویان حدیث بوده‌اند.
[۱۱] م، محمود، تحقیقی در زندگی‌نامه مالک اشتر، روزنامه رسالت شماره ۶۰۵۴، ۱۶/۱۰/۸۵.



امین، سیدمحسن، اعیان الشیعه، ج ۲، ص ۲۰۰، دارالتعارف للمطبوعات، بیروت، ۱۴۰۶ه ق.


۱. الاعلمی الحائری، محمدحسین، دائرة المعارف الشیعة العامة، ج ۱۶، ص ۴۰، چاپ دوم، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، بیروت، ۱۴۱۳.
۲. الامین، سیدمحسن، اعیان الشیعة، ج ۹، ص ۳۸، دارالتعارف للمطبوعات، بیروت، ۱۴۰۳.
۳. العطار، قیس، مالک الاشتر، خطبه و آرائه، ص ۱۳، چاپ اول، موسسة الفکر الاسلامی، ایران، ۱۴۱۲.
۴. الزرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج ۵، ص ۲۵۹، چاپ پنجم، دارالعلم، بیروت، بی‌تا.    
۵. الحکیم، السید محمدرضا، مالک الاشتر، ص ۳۳، چاپ اول، المکتبة الحیدریة، قم، ۱۴۲۷.
۶. محمدی اشتهاردی، محمد، مالک اشتر، ص ۱۹، چاپ دوم، انتشارات پیام آزادی، تهران، ۱۳۷۲.
۷. محمدی اشتهاردی، محمد، مالک اشتر، ص ۱۸۸، چاپ دوم، انتشارات پیام آزادی، تهران، ۱۳۷۲.
۸. الاعلمی الحائری، محمدحسین، دائرة المعارف الشیعة العامة، ج ۲، ص ۱۳۱.
۹. ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج ۴، ص ۳۵، چاپ نهم، مؤسسة الرسالة، بیروت، ۱۴۱۳.    
۱۰. ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج ۴، ص ۲۶۴، به نقل از نظری منفرد، علی، قصه کربلا، ص۶۷۰، چاپ ششم، انتشارات سرور، قم، ۱۳۷۹.
۱۱. م، محمود، تحقیقی در زندگی‌نامه مالک اشتر، روزنامه رسالت شماره ۶۰۵۴، ۱۶/۱۰/۸۵.



پایگاه اسلام کوئست.    


رده‌های این صفحه : تراجم | قبائل | نسب شناسی




جعبه ابزار