امتیازات امام حسین
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: امتیازات، امام حسین (علیه‌السلام)،
ائمه (علیهم‌السلام).
پرسش: آیا در
روایات حساب ویژه‌ای برای
امام حسین (علیه‌السلام) باز شده است؟ و آیا این امتیازات ویژه با معصوم بودن امامان (علیهم‌السلام) دیگر سازگاری دارد؟
پاسخ: ی‌گمان امتیازاتی؛ مانند: انتقال مقام
امامت به نسل امام حسین علیه‌السلام، شفا در تربت آن حضرت،
استجابت دعا نزد قبرش و...، از طرف
خداوند به امام حسین (علیه‌السلام) اعطا شده است و دلیلی وجود ندارد تا اثبات کند، این امتیازات براساس اختلاف مقام امام حسین (علیه‌السلام) با دیگر امامان
معصوم (علیه‌السلام) بوده باشد؛ اما این‌که چه عاملی ـ با فرض یکسان بودن مقامات آنها ـ در این امتیازات دخالت داشته، باید گفت: بزرگ‌داشت امام حسین (علیه‌السلام) بزرگ‌داشت تمام
اهل بیت و دیگر امامان (علیهم‌السلام) است و توجه بیشتر به
کربلا توجه بیشتر به درس‌های جامعی است که کربلا به انسان‌ها می‌دهد؛ از این جهت کسی که از امام حسین (علیه‌السلام) یاد می‌کند، گویی تمام معصومان را مورد توجه قرار داده است.
اگرچه مطلب اخیر کاربر محترم فاقد مدرک روایی است، اما شکی نیست که در متون روایی
احادیث فراوانی، بیانگر امتیازات ویژه امام حسین (علیه‌السلام) هستند و این درحالی است که این امتیازات در مورد سایر معصومان (علیه‌السلام) به این شکل وارد نشده است؛ از جمله:
از حضرت
امام محمدباقر (علیه‌السلام) و
امام صادق (علیه‌السلام) روایت شده است:خدای سبحان در عوض شهادت امام حسین (علیه‌السلام) مقام
امامت را نصیب ذریه آن بزرگوار نمود، شفاء امراض را در
تربت مقدس آن حضرت و مستجاب شدن
دعا را نزد
قبر مبارک آن بزرگوار قرار داد(إِنَّ اللَّهَ تَعَالَی عَوَّضَ الْحُسَیْنَ ـ علیه‌السلام ـ مِنْ قَتْلِهِ أَنْ جَعَلَ الْإِمَامَةَ فِی ذُرِّیَّتِهِ وَ الشِّفَاءَ فِی تُرْبَتِهِ وَ إِجَابَةَ الدُّعَاءِ عِنْدَ قَبْرِه... .).
در
روایت پیشین به این امر تصریح شده بود که خداوند به پاس قدردانی از کاری که امام حسین (علیه‌السلام) انجام داده بود، تربتش را شفای دردها قرار داده است.
اهمیت این
پاداش آن‌گاه روشن می‌شود که بدانیم از نظر
فقه اسلام، خوردن خاک حرام است، و تنها خوردن کمی از تربت
سیدالشهدا به قصد
شفا، از این حکم استثنا شده است.
استجابت دعا از جمله امتیازاتی است که تنها در حدیث امام باقر و
امام صادق (علیه‌السلام) به آن تصریح گردیده، بلکه در روایتی بیان شده است که
امام هادی (علیه‌السلام) در زمان بیماری، کسی را به حائر حسینی(در لغت، «حائر» جای مطمئنی است که آب در آن نگهداری و جمع می‌شود. به‌معنای سرگردان هم آمده است، از ریشه حیران. در قدیم به
کربلا «حیر» نیز گفته می‌شده است،
در اصطلاح فقهی و عبادی، به محدوده حرم حسینی و اطراف آن که شامل قبر مطهر، صحن، رواق‌ها و موزه و...است، چه قسمت‌های قدیم و چه جدید، حائر اطلاق می‌شود. برخی هم حد حایر را همان محدوده حرم دانسته‌اند، نه بیشتر. تناسب تاریخی این نام برای حرم سیدالشهدا آن است که وقتی در زمان
متوکل عباسی و به دستور او برای تخریب آثار قبر و متفرق ساختن
شیعه از تجمع پیرامون آن مرقد مطهر و الهام بخش، که کانون خطری برای
خلافت جور شده بود، به آن منطقه آب بستند، آب به آن محل که می‌رسید از پیش‌روی باز می‌ماند و روی هم انباشته می‌شد و برمی‌گشت و مثل دیواری،
آب گرد قبر می‌ایستاد و محوطه قبر هم‌چنان خشک بود و چون محل جمع شدن آب را حایر گویند، محدوده قبر آن حضرت حائر نام گرفت.
فرستاد، تا برای شفای حضرتش در آن‌جا دعا کند. متن روایت از این قرار است:
"ابوهاشم جعفری که از اصحاب امام هادی (علیه‌السلام) است، می‌گوید: وقتی امام هادی بیمار بود به من فرمود که کسی را برایم به حائر حسینی بفرستید تا
دعا کند. ابوهاشم این ماجرا را به علی بن بلال گفت. او گفت: امام هادی خود حائر حسینی است؛ یعنی دارای حرمت است. ابوهاشم باز به نزد
امام برگشت و ماجرای دیدارش با علی بن بلال را بازگو کرد. حضرت فرمود:
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) که حرمت او و هر مؤمنی بزرگ‌تر از حرمت خانه خدا است،
کعبه را
طواف می‌کرد و
حجرالاسود را می‌بوسید و خدای سبحان به او فرمان داده بود که در
عرفه وقوف کند".
این نکته را می‌دانیم که
نماز در
مسافرت با شرایطی که در رساله‌های عملیه آمده شکسته است، اما مسافر می‌تواند در چهار مکان نمازش را شکسته یا تمام بخواند. که یکی از آنها حائر حسینی است.
روایاتی که در این‌باره وارد شده،
اساس چنین حکمی است و بیانگر اهمیت و ویژ‌گیِ حرم و
مرقد مطهر سالار شهیدان است.
اگرچه همه معصومان دارای مقام
ولایت تکوینی‌اند و از
عصمت برخوردارند، اما هیچ محذوری وجود ندارد که مقام عصمت و ولایت آنها در یک رتبه نباشد و به اصطلاح علمی در مرحله ثبوت هیچ امتناعی ندارد که مقام ولایت به نحو تشکیک برای آنها ثابت باشد و مقام عصمت یکی بیشتر از دیگری باشد، ولی دلیلی در دست نیست که این مسئله را ثابت کند. به عبارت دیگر؛ اگرچه فی حد نفسه اشکالی ندارد که مقام عصمت یک
امام بالاتر از دیگر امام باشد و به همین جهت امتیازات ویژه‌ای را به خود اختصاص دهد، اما دلیلی وجود ندارد که اثبات کند این امتیازاتی که به یک امام داده شده است و به امام دیگر داده نشده، حتماً بر اساس اختلاف مقامات آنها بوده، بلکه این احتمال قویاً داده می‌شود که مقامات ولایت و عصمت آنها یکسان بوده است، اما عامل دیگری اقتضا کرده که خداوند ویژگی‌های یاد شده را به
امام حسین (علیه‌السلام) داده باشد.
در باب برتری امام حسین بر سایر
ائمه معصومین (علیهم‌السلام) عواملی دخیل می‌باشد که عبارتند از:
معصومان به جهت این‌که الگویی کامل برای
هدایت انسان‌ها هستند، باید در هر شرایط و موقعیت، بهترین رفتار و روش را در معرض دید انسان‌ها قرار دهند تا آنها عملاً بیاموزند که در شرایط متفاوت باید چه رفتار مناسبی را اتخاد کنند، زمان جنگ
صلح نکنند و زمان صلح،
جنگ و... به عبارت دیگر؛ با این‌که همه امامان جلوه کاملی از صفات و اسمای الاهی بوده‌اند، شرایط خاص و ویژگی‌های زمانه، باعث می‌شد که جنبه‌ای از
شخصیت آنها تجلی پیدا کند و به فعلیت برسد و آنان مظهر یک
اسم از اسمای الاهی شوند. در این بین موقعیت و شرایط امام حسین (علیه‌السلام) بسیار ویژه بوده است. در این شرایط امام توانست هم
اسلام را از نابودی نجات بخشد و هم تمام ابعاد اسلام واقعی را عملاً برای جهانیان ترسیم نماید و به نمایش بگذارد؛ یعنی در حادثه
کربلا ، خصوصاً
روز عاشورا ما شاهد بروز و ظهور همه فضائل و خوبی‌ها از وجود مقدس امام حسین (علیه‌السلام) و یارانش هستیم، در حالی که برای امامان (علیهم‌السلام) دیگر این شرایط و امکان فراهم نشد که همه ویژگی‌ها و فضائل خود را در معرض دید حقیقت جویان قرار دهند، و این البته به مقتضای وظیفه‌ای بود که بر عهده آنان بود که هر شرایط خاص، رفتار خاصی را هم می‌طلبید و آنان موظف بودند الگوی رفتاری مناسب همان شرایط را به بشریت ارائه دهند؛ یعنی این محدودیت از سوی شرایط بوده که رفتار الگویی محدودی را اقتضا می‌کرده است. بدین ترتیب جامع‌ترین درس‌ها از امام حسین به ما رسیده است. از این جهت بزرگ‌داشت امام حسین (علیه‌السلام) بزرگ‌داشت تمام
اهل بیت (علیهم‌السلام) و دیگر امامان (علیهم‌السلام) بوده است و توجه بیشتر به کربلا توجه بیشتر به درس‌های جامعی است که کربلا به انسان‌ها می‌دهد و هدف آن است که این درس‌ها فراموش نگردد. از این جهت کسی که از امام حسین (علیه‌السلام) یاد می‌کند، گویی تمام معصومان را مورد توجه قرار داده است.
شکی نیست که امام حسین (علیه‌السلام) در کربلا به فجیع‌ترین وضع ممکن به
شهادت رسیده است و تمامی مصائب و مشکلاتی که در طول
تاریخ برای
پیامبران و امامان وجود داشته تنها بخشی از جنایات موجود در کربلاست (أَنَا ابْنُ مَنْ بَکَتْ عَلَیْهِ مَلَائِکَةُ السَّمَاءِ- أَنَا ابْنُ مَنْ نَاحَتْ عَلَیْهِ الْجِنُّ فِی الْأَرْضِ وَ الطَّیْرُ فِی الْهَوَاء... ).
پس این فجیع‌ترین حادثه‌ها باید با بهترین عزاداری‌ها همراه باشد تا
حق صاحبش ادا شود. از این جهت رویکرد امامان (علیه‌السلام) اقامه
عزا به بهترین شکل ممکن بوده است.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «امتیازات امام حسین».
