• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شیعه و مذاهب اسلامی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلید واژه: تشیع، اعتقادات تشیع، ولی، ولایت امام علی(ع).
پرسش: کسی که علاقه به تشیع دارد می‌تواند آیا مالکی یا حنفی بشود اشکالی دارد؟
پاسخ: انتخاب دین و مذهب یک امر عاطفی نیست بلکه یک وظیفه و واجب عقلی است! اگر علاقه از روی استدلال باشد حتما به خاطر نقاط قوتی است که تنها در مکتب تشیع هست که در دیگر مذاهب نیست.



تفاوت اصلی شیعه و برتری آن بر سایر مذاهب اسلامی در نوع نگاه و اعتقاد شیعه به مسأله امامت و ولایت اهل بیت پیامبر اکرم (ص) است.


۱- شیعه دوازده امام (ع) را که در احادیث پیامبر اکرم(ص) به اسامی آنان تصریح شده است از هر گونه خطا، نسیان و گناه معصوم می‌داند.
۲- شیعه برای امام معصوم (ع) تمام شوؤن پیامبر اکرم (ص) به جز مسأله وحی را قائل است.
۳- شیعه امام معصوم (ع) را مرجع دینی (مبین و حافظ دین و مفسر آیات قرآن)می داند.
۴- شیعه، امام معصوم (ع) را دارای ولایت تکوینی و قدرت تصرف در پدیده‌های عالم می‌داند.
۵- شیعه امام معصوم (ع) را مرجع سیاسی و برترین رهبر در مسائل اجتماعی ودارای شأن قضاوت می‌داند و اطاعت کامل از او را بر خود واجب می‌شمارد.
۶- شیعه امام معصوم (ع) را در مسائل علمی صرف، عالم ترین افراد می‌داند؛ اما متأسفانه سایر مذاهب اسلامی و از جمله مالکی یا حنفی چنین اعتقادی ندارند و نسبت به اهل بیت و امامان معصوم ما تنها به محبت و اعتقاد به وثاقت آنان اکتفا کرده اند.
۷- از ویژگی‌های تشیع اطاعت و پیروی کامل از امام علی(ع) و اهل بیت (ع) است که از نظر اسلام بسیار اهمیت دارد.


در روایات متعددی که اهل تسنن نیز نقل کرده اند، معیار و شرط خداوند در پذیرش اعمال مردم، پذیرش ولایت حضرت امیر المؤمنین علی ابن ابیطالب (ع) عنوان شده است!
حضرت رسول اکرم (ص) فرموده اند: «... النظر الی وجه امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب عبادة و ذکره عبادة ولایقبل الله ایمان عبد الا بولایته والبرائة من اعدائه»؛ «نگاه کردن به چهره امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب عبادت، و یاد او عبادت است. و ایمان کسی جز با دوستی با او و بیزاری جستن از دشمنان او پذیرفته نمی‌شود».
[۴] کفایة الطالب، گنجی شافعی، ص۲۱۴.

آنچه از این روایت برداشت می‌شود آن است که: «اصلاً، شرط پذیرش ایمان (چه رسد به اعمال عبادی!) داشتن ولایت و برائت است.
و نیز علمای اهل سنت نقل کرده اند که: "… ثم لم یوالیک یا علی لم یشم رائحة الجنة ولم یدخلها"؛«پیامبر اکرم (ص) فرمودند: یا علی! اگر کسی به اندازه عمر (حضرت) نوح خدا را عبادت کند، و به اندازه کوه احد طلا داشته باشد و در راه خدا انفاق نماید و به اندازه‌ای عمرش طولانی باشد که بتواند هزار بار پیاده به حج برود، آنگاه در (مکه) بین صفا و مروه مظلومانه کشته شود، ولی، ولایت تو را – ای علی! – نداشته باشد، بوی بهشت به مقام او نخواهد رسید و هرگز وارد بهشت نخواهد شد».


اما اینکه منظور از ولایت علی (ع) چیست، باید از موارد استعمال آن در آیات قرآن مجید و در شأن حضرت علی (ع) روشن شود، قرآن می‌فرماید: "إِنَّما وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ هُمْ راکِعُونَ".« سرپرست و ولی ّ شما، تنها خداست و پیامبر او و آنها که ایمان آورده‌اند همانها که نماز را برپا می‌دارند، و در حال رکوع، زکات می‌دهند.»
شک نیست که کلمه" ولی" در آیه به معنی دوست و یا ناصر و یاور نیست زیرا ولایت به معنی دوستی و یاری کردن مخصوص کسانی نیست که نماز می‌خوانند، و در حال رکوع زکات می‌دهند، بلکه یک حکم عمومی است که همه‌ی مسلمانان را در بر می‌گیرد، همه مسلمین باید یکدیگر را دوست بدارند و یاری کنند حتی آنهایی که زکات بر آنها واجب نیست، و اصولا چیزی ندارند که زکات بدهند، تا چه رسد به اینکه بخواهند در حال رکوع زکاتی بپردازند، آنها هم باید دوست و یار و یاور یکدیگر باشند.
از اینجا روشن می‌شود که منظور از" ولی" در آیه فوق ولایت به معنی سرپرستی و تصرف و رهبری مادی و معنوی است، بخصوص اینکه این ولایت در ردیف ولایت پیامبر (ص) و ولایت خدا قرار گرفته و هر سه با یک جمله ادا شده است.‌
در بسیاری از کتب اسلامی و منابع اهل تسنن، روایات متعددی دائر بر اینکه آیه‌ی فوق در شان علی (ع) نازل شده نقل گردیده که در بعضی از آنها اشاره به مساله‌ی بخشیدن انگشتر در حال رکوع نیز شده و در بعضی نشده، و تنها به نزول آیه در باره علی (ع) قناعت گردیده است.


اگر کسی با نگاه شیعه به مسأله امامت و رهبری بنگرد و اعتقادش به امامت و رهبری ،اعتقاد شیعه باشد مسیر زندگی او دگرگون خواهد شد و مسائل و سؤالات و مشکلات دینی را از هر کسی نمی‌گیرد و زمام اختیار خود را در مسائل سیاسی به دست هر کسی نمی‌دهد و همیشه مطیع و پیرو امام معصوم (ع) خواهد بود.


اگر چه پیروان همه مذاهب اسلامی از جمله حنفی و مالکی نسبت به حضرت علی (ع) و فرزندان آن حضرت (امامان معصوم) ارادت، محبت و مودت دارند اما ولایت به معنی کامل و دقیقی که مورد نظر قرآن و پیامبر(ص) است تنها در مذهب تشیع جعفری اثنی عشری موجود است و هر مسلمانی وظیفه دارد نزدیک‌ترین مکتب به قرآن و سنت پیامبر (ص) را انتخاب کند.


۱. بحارالأنوار، ج۳۶، ص۳۶۲.    
۲. مناقب خوارزمی، ج۱، ص۳۲.    
۳. مناقب خوارزمی، ج۱، ص۳۲.    
۴. کفایة الطالب، گنجی شافعی، ص۲۱۴.
۵. مناقب، خطیب خوارزمی، مقتل الحسین (ع)، خوارزمی، ج۱، ص۳۷.    
۶. مائده/سوره۵، آیه۵۵.    
۷. تفسیر نمونه، ج‌۴، ص۴۲۴-۴۲۵.    

اسلام کویست.    






جعبه ابزار