سبب نزول آیه 32 سوره انفال
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: سوره انفال، غدیر،
سوره معارج.
پرسش: آیا
سبب نزول آیه ۳۲
سوره انفال ماجرای
غدیر بود؟ مگر در پی
جنگ بدر و سال‌ها پیش از جریان غدیر نازل نشده؟
«وَ اِذْ قَالُواْ اللَّهُمَّ اِن کَانَ هَذَا هُوَ الْحَقَّ مِنْ عِندِکَ فَاَمْطِرْ عَلَیْنَا حِجَارَةً مّنَ السَّمَآءِ اَوِ ائْتِنَا بِعَذَابٍ اَلِیم؛
و
[به یاد آرید
] هنگامی را که گفتند: خدایا! اگر این، حق است و از سوی تو، پس بارانی از سنگ بر سرِ ما فرود آر، یا عذابی دردناک فرو فرست.»
کسی ادّعا نکرده سبب نزول آن آیه، داستان غدیر است، بلکه بحث در آیه‌های «سَاَلَ سائِلٌ بِعَذَابٍ وَاقِعٍ• لِلْکَافِرِینَ لَیسَ لَهُ دَافِعٌ• مِنَ اللهِ ذِی الْمَعَارِجِ؛
تقاضا کننده‌ای، تقاضای عذابی کرد که واقع شد. این عذاب، ویژه
کافران است و هیچ کس نمی‌تواند آن را دفع کند. از سوی
خداوند ذی المعارج است (خداوندی که فرشتگانش بر آسمان‌ها صعود می‌کنند)»
در مورد حادثه غدیر است.
حارث بن نعمان، از این آیه در کلامش بهره برده و آن را بر زبان آورده است و این امر، به
سبب نزول، ربطی ندارد.
الامام الباقر عن الامام علیّ (علیهما‌السّلام): لَمّا نَصَبَ رَسولُ اللّهِ (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) عَلِیّا یَومَ غَدیرِ خُمٍّ فَقالَ: «مَن کُنتُ مَولاهُ فَعَلِیٌّ مَولاهُ» طارَ ذلِکَ فِی البِلادِ، فَقَدِمَ عَلی رَسولِ اللّهِ النُّعمانُ بنُ الحارِثِ الفِهِریُّ، فَقالَ: امَرتَنا عَنِ اللّهِ ان نَشهَدَ ان لا الهَ الَا اللّهُ و انَّکَ رَسولُ اللّهِ، و امَرتَنا بِالجِهادِ وَ الحَجِّ وَ الصَّلاةِ وَ الزَّکاةِ وَ الصَّومِ، فَقَبِلناها مِنکَ، ثُمَّ لَم تَرضَ حَتّی نَصَبتَ هذَا الغُلامَ فَقُلتَ: مَن کُنتُ مَولاهُ فَهذا مَولاهُ! فَهذا شَیءٌ مِنکَ او امرٌ مِن عِندِ اللّهِ؟!
قالَ: امرٌ مِن عِندِ اللّهِ.
قالَ: اللّهُ الَّذی لا الهَ الّا هُوَ انَّ هذا مِنَ اللّهِ؟
قالَ: اللّهُ الَّذی لا الهَ الّا هُوَ انَّ هذا مِنَ اللّهِ.
قالَ: فَوَلَّی النُّعمانُ و هُوَ یَقولُ: اللّهُمَّ ان کانَ هذا هُوَ الحَقُّ مِن عِندِکَ فَاَمطِر عَلَینا حِجارَةً مِنَ السَّماءِ اوِ ائتِنا بِعَذابٍ الیمٍ!
فَرَماهُ اللّهُ بِحَجَرٍ عَلی رَاسِهِ فَقَتَلَهُ. فَاَنزَلَ اللّهُ تَعالی: «سَاَلَ سَآئِل»؛
امام باقر (علیه‌السلام) درباره
امام علی (علیه‌السّلام): چون پیامبر خدا در روز
غدیر خم، علی (علیه‌السّلام) را منصوب کرد و فرمود: «هر که من مولای اویم، پس علی مولای اوست»، این، در شهرها پخش شد.
نعمان بن حارث فهری، به نزد پیامبر خدا آمد و فرمود: از سوی خدا به ما فرمان دادی که به یکتایی خداوند و پیامبری تو گواهی دهیم و به
جهاد و
حج و
نماز و
زکات و
روزه [هم
] فرمانمان دادی. و ما از تو پذیرفتیم؛ امّا تو راضی نشدی، تا آن‌که این جوان را
[به
ولایت] منصوب کردی و گفتی: «هر که من مولای اویم، این مولای اوست». آیا این از سوی خود توست، یا فرمانی از جانب خداست؟
فرمود: «فرمانی از سوی خداست».
[نعمان
] گفت: به خدایی که خدایی جز او نیست، این از سوی خداست؟
[پیامبر خدا
] فرمود: «به خدایی که خدایی جز او نیست، این از سوی خداست».
پس، نعمان بازگشت، در حالی که می‌گفت: خدایا! اگر حقیقت دارد که این از سوی توست، بارانی از سنگ بر ما ببار، یا عذابی دردناک بر ما فرو فرست. خداوند هم سنگی بر سرش‌انداخت که او را کشت. پس خداوند متعال نازل کرد: «خواهنده‌ای تقاضایی کرد».
حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «سبب نزول آیه ۳۲ سوره انفال» تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۵/۳.
