• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حکم‌

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: شارع، حکم، قرآن.
پرسش: چرا در اسلام برای مسائلی مانند نوع ذبح و مسائلی از این دست حکم صریح آمده است، ولی در مورد مواد مخدر حکم صریحی در قرآن نیامده است؟

پاسخ:



در صورتی که موضوعی در زمان شارع وجود داشته یا احیاناً مورد پرسش مردم بوده، به نحو خاص حکم آن بیان شده است و در مواردی که موضوعی وجود نداشته، حکم آن به‌صورت کلی بیان گردیده است؛ مثلاً:

۱.۱ - نمونه اول

از میان مسکرات، به حکم شراب انگور (خمر) و یا شراب خرما (نبیذ) که در آن زمان موجود بوده، به‌صورت خاص اشاره شده است؛ در صورتی که امروزه مسکرات فراوانی در دنیا وجود دارد که می‌توان با استفاده از کلیاتی که در شرع مقدس آمده است، حکم شرعی آن را بیان کرد.

۱.۲ - نمونه دوم

مثال دیگر: صید دریایی یکی دیگر از مواردی است که در شرع به علت ناآشنا بودن مردم با همه موجودات دریایی و کشف نشدن تعدادی فراوان از آنها که امروزه به کمک تکنولوژی کشف شده‌اند، حکم آن به‌صورت کلی بیان شده است. امام صادق ـ علیه‌السلام ـ فرموده است: " هر ماهی که فلس داشته باشد، خوردن گوشت آن حلال است.


مواد مخدر نیز امروزه دارای انواعی متعدد است که روز به روز این تنوع در حال افزایش است. این از موضوعاتی جدید است که به علت نو بودن آن، در قرآن و روایات به‌صورت خاص به حکم آن اشاره‌ای نشده است؛ ولی حکم آن از قواعد و اصول کلی که در اسلام (قرآن و روایات ) بیان شده است، قابل استنباط است. یکی از این قواعد کلی، حرمت هر امری است که برای سلامتی انسان مضر باشد.
[۲] اجوبة الاستفتاءات ( فارسی)، ص ۳۱۳؛ استعمال مواد مخدر و استفاده از آنها با توجه به آثار سوئشان از قبیل ضررهای شخصی و اجتماعی‌ قابل ملاحظه‌ای که بر استعمال آنها مترتّب می‌شود، حرام است و به همین دلیل کسب درآمد با آنها از طریق حمل و نقل، نگهداری، خرید و فروش و غیر آن هم حرام است.



اما یکی از علل ذکر حکم مسائلی مانند ذبح و انواع آن در قرآن و روایات، مبتلا بودن مردم به آن بوده است؛ ولی چون چیزهایی مانند هروئین یا قرص‌های روان‌گردان و ... در آن زمان وجود نداشته، حکمی برای آن ذکر نشده است؛ اما با توجه به بحث اجتهاد در استنباط احکام، حکم چنین موضوعاتی توسط مجتهدان قابل استخراج است.



۱. صدوق، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، ج ‌۳، ص، ۳۲۳، ح ۴۱۵۲؛ قَالَ الصَّادِقُ ع:کُلْ مِنَ السَّمَکِ مَا کَانَ لَهُ فُلُوسٌ وَ لَا تَأْکُلْ مِنْهُ مَا لَیْسَ لَهُ فَلْس.    
۲. اجوبة الاستفتاءات ( فارسی)، ص ۳۱۳؛ استعمال مواد مخدر و استفاده از آنها با توجه به آثار سوئشان از قبیل ضررهای شخصی و اجتماعی‌ قابل ملاحظه‌ای که بر استعمال آنها مترتّب می‌شود، حرام است و به همین دلیل کسب درآمد با آنها از طریق حمل و نقل، نگهداری، خرید و فروش و غیر آن هم حرام است.



پایگاه اسلام کوئست.    


رده‌های این صفحه : جامعیت قرآن | قرآن شناسی




جعبه ابزار