ترک استمنا
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: استمنا، ترک خودارضایی، راه درمان.
پرسش: چه کاری انجام دهیم تا بتوانیم استمنا را ترک کنیم؟
پاسخ: برای اینکه به نتیجه برسید و بتوانید بر عادت خود غلبه کنید، لازم است که به چند مطلب اساسی که در ذیل بیان میشود، توجه کنید.
اولین قدم برای درمان این
عادت،
اعتقاد و
ایمان به قابل درمان بودن آن و دوری از ناامیدی است؛ اما رسیدن به
هدف، نیازمند زمان،
صبر و حوصله، انتخاب راه صحیح و تحمل دشواریهاست.
شما یک انسان صاحب
اراده هستید و ترک هر عادت نیازمند به کار گرفتن اراده است و کسی نمیتواند بگوید که اراده ندارم و اراده از من سلب شده است؛ چراکه خدمت
امام صادق (علیهالسّلام) عرض کردند: «جوانی گرفتار عادت زشت
خودارضایی شده و معتقد است که دیگر ارادهای برای ترک این
عمل در خود نمیبیند». امام (علیهالسّلام) فرمودند: «آیا این کار را در حضور دیگران هم انجام میدهد؟» عرض کردند: خیر. آنگاه
امام (علیهالسّلام) فرمودند: «پس معلوم است که این فرد اراده دارد و با همین اراده از انجام این عمل در حضور دیگران خودداری میکند، اگر اصلاً اراده نداشت، در حضور آنان هم (بدون اراده) این کار را انجام میداد».
یکی از شواهد خوب و مُتْقَن برای وجود اراده در اشخاص ترک عمل در
ماه مبارک رمضان است. اگر گفته شود که غلبه بر این عادت، نیاز به اراده قوی و نیرومند دارد، باید؛ لکن اراده همچون نهال درخت پرثمری است که باید آن را پرورش داد تا به مرحله خودشکوفایی و ثمردهی برسد و با پرورش خوب، ثمر خوب و فراوانی میدهد؛ به عبارت دیگر، اراده تقویتشدنی است و با
تربیت و پرورش به کنترل کامل درخواهد آمد و اندکاندک مقابله با این عادت را شروع کرد تا به نتیجه نهایی و مورد
رضایت خود و
خداوند متعال رسید.
مهمترین و اصلیترین عاملی که افراد را در راه غلبه بر این عادت نامطلوب کمک میکند. این است که خود بخواهند که به نتیجه و هدف برسند؛ زیرا این جمله معروف «خواستن، توانستن است» را زیاد شنیدهایم. این کلام پُر مغز و با
ارزش حقیقتی است که باید آن را به مرحله عمل درآورد.
یکی از صاحبنظران
تعلیم و تربیت میگوید: «وقتی که بخواهیم با عادت زشتی ستیزه کنیم، ابتدا باید نتایج نامطلوب آن را در نظر مجسم سازیم و بعد منافعی که در نتیجه ترک آن عاید ما میشود، در درون خود تصور کنیم و سپس مواقعی را که قربانی آن عادت شدهایم، به خاطر بیاوریم. در نتیجه این عمل، هر بار که چنین نمایشی را در
روح خود مشاهده میکنیم، بر تحریک یا
وسوسه (عادت زشت) چیرهگی یافته و لذت ترک آن را در خود احساس میکنیم».
ضررهای خودارضایی موارد زیر را دربر میگیرد:
ضررهای روحی و روانی خودارضایی عبارتاند از:
رکود فکری و اختلالهای متعدد روانی؛ از قبیل:
افسردگی،
اضطراب و...
فرد از نظر فکری، نوعی توجه نسبتاً مداوم به موضوعات جنسی پیدا میکند که این امر از تفکر آزاد و
تمرکز جلوگیری مینماید.
ضعف حافظه،
حواسپرستی و ناتوانی در تمرکز فکری، منزوی شدن و
گوشهگیری،
پرخاشگری و بداخلاقی هم از عوارض خودارضایی هستند.
از بین رفتن خلاقیتها، تواناییها و سرکوب شدن
استعداد.
بیذوقی و بینشاطی به تدریج گسترش مییابد.
یأس از
زندگی و ناامیدی نسبت به آینده.
هوسباز و بیبندوبار شدن و
اعتیاد به ارضای جنسی نامشروع.
بیاحساسی، بیتفاوتی و کمرویی.
بیعلاقگی نسبت به امور معنوی و از بین رفتن صفای دل، از دیگر ضررهاست.
احساس
گناه، ضعف اراده، عدم
اعتماد به نفس و صدها عارضه دیگر و خطرناک.
ضررهای جسمانی خودارضایی، عبارتاند از:
تحریک شدید
هیپوتالاموس و در نتیجه تحریک افراطی
غدد جنسی که سبب پرکاری نامتناسب آنها میشود،
بلوغ زودرس را به دنبال دارد که بلوغ زودرس عواقب نامطلوب دارد.
کاهش و تخلیه مکرر قوای جسمانی و روحی حاصل از عمل خودارضایی به ضعف عمومی بدن و بالاخره پیری زودرس میانجامد.
به علت افزایش جریان خون در اعضای تناسلی، مغز و مراکز حساس دیگر مکرراً دچار کاهش نسبی خون میشوند، همچنین تخلیههای مکرر عصبی و عدم ارضای روحی در درازمدت موجب ضعف عصبی و عوارض روحی میگردد.
ضعف بینایی و بیاشتهایی و در صورت
افراط، ضعف استخوانی و ناراحتیهای مفصلی از عوارض خودارضایی است. همچنین در مراحل افراطی یا در برخی شرایط خاص مزاجی، این عارضه به ضعف عصبی و لرزش دست و گاه به فلج بعضی از اعضا منجر میشود و ممکن است سبب فلج تمام اعضای بدن نیز بشود.
ضعف جنسی و
انزال زودرس از دیگر عوارض است و بعد از
ازدواج فرد را دچار مشکل ارتباطی خواهد کرد.
بیتحرکی، تحلیل رفتن قوای جسمانی، آسیبپذیری در برابر بیماریها، بیماریهای مقاربتی، عقیم شدن و ناتوانی در
تولید مثل، از بین رفتن شفافیت چشم، از بین رفتن نورانیت و بشاشیت
چهره و... همگی از عوارض جسمی خودارضایی هستند.
خودارضایی علاوه بر ضررهای روحی ـ روانی و جسمانی متعددی که دارد موجب بروز ضررهای اجتماعی نیز میشود که به برخی مهمترین آنها اشاره میشود.
۱. بیآبرویی.
۲. مشکلات خانوادگی.
۳. انزوای اجتماعی.
۴. مشکل در دوستیابی.
۵. طرد شدن در جامعه.
۶. از بین رفتن
عشق و
محبت نسبت به دیگران.
۷.
بزهکاری.
۸. از بین رفتن
عزت و
پاکدامنی.
۹. از بین رفتن شرف.
۱۰. بیغیرتی.
۱۱. مشکلاتی در
ازدواج از قبیل:
الف. دیر ازدواج کردن.
ب. بیمیلی به همسر آینده.
ج. ناتوانی در مقاربت صحیح و
ارضای جنسی خود و همسر.
د. سرد بودن کانون
خانواده.
و.
طلاق.
ه. ناتوانی در مقابل حل مشکلات پس از ازدواج و قبل از آن.
۱۲. انحطاط و
انحراف فکری و عملی خود و به انحراف کشیدن دیگران به خصوص نسل جوان جامعه.
۱۳. ایجاد خطرات اجتماعی برای خانواده خود و نوامیس دیگران.
بسیاری از این ضررها احتمال وقوع دارند و این احتمال، برای
مؤمن و یک
انسان کافی است که او را وادار کند تا این عادت را ترک نماید.
مصداق بارز ضررهای معنوی، دوری از خداوند مهربان است.
راههای درمان خودارضایی، عبارتاند از:
سعی کنید در مکانهای خلوت نمانید و از تنهایی اجتناب ورزید که تنهایی خود یک عامل مهم برای تحریک عمل خودارضایی است اجتناب از تنهایی یک وسیله و ابزار مهم
عمل برای عدم ارتکاب خودارضایی است.
افکار جنسی را که به ذهنتان خطور میکند، بلافاصله با
ذکر خدا،
معاد و... از ذهن خود بیرون کنید.
اوقات فراغت خود را با
مطالعه،
ورزش،
زیارت،
عبادت و بهطورکلی با کارهای مثبت مثل گلُ کاری در باغچه، کمک به اهل خانواده، کمک به دوستان و حتی سیاه کردن صفحات کاغذ درحالیکه چیز خاصی را نمینویسید (اگر هدفدار باشد، بهتر است) و... پُر کنید. اگر میتوانید و مایلید تصمیم بگیرید که در اوقات بیکاری که احتمال بروز عمل خلافی وجود دارد، یک دور از روی
قرآن بنویسید و میتوانید در آینده افتخار کنید که من یک دور از روی قرآن نوشتهام و سی جزء قرآن را به خط خودم دارم و در ادامه با زیباسازی صفحات آن به یک اثر جاودانه و ماندگار تبدیل کنید. مطمئن باشید با نورانیتی که قرآن دارد و علاقهای که شما و همه ما به قرآن داریم، این کار به ثمر خواهد رسید و شما را از مشکلی که دارید، نجات خواهد داد.
برای تخلیه انرژی بدن (انرژی زائدی که موجب
تحریک جنسی میشود) به طور منظم و بسیار ورزش کنید.
هیچگاه در حمام کاملاً عریان نشوید.
استحمام را زیاد طولانی نکنید؛ فقط در حد ضرورت در حمام بمانید و فوری و با عجله پس از
نظافت خارج شوید تا وقتی برای عمل خلاف پیدا نکنید.
هیچگاه بدن خود را به صورت برهنه در آیینه نگاه نکنید؛ زیرا مشاهده آلات جنسی محرک است.
در غیر موارد ضروری (مثل طهارت) از نگاه کردن به اندام جنسی خود پرهیز کنید.
برای نظافت موهای بدن هرگز از تیغ و صابون (که محرک است) استفاده ننموده و زودبهزود به ازاله موهای بدن نپردازید؛ بلکه از داروی نظافت بهداشتی (نوره) استفاده نمایید.
از نگاه کردن به مواضع جنسی و برجستگیهای بدن دیگران (حتی از روی
لباس) پرهیز کنید. از نگاه کردن به فیلمهایی که تحریک جنسی ایجاد میکند، دوری فرمایید.
به هنگام
خواب سعی کنید شکم شما بیش از حد پُر نباشد.
قبل از خواب حتماً مثانه خود را تخلیه نمایید.
از نوشیدن افراطی
آب و مایعات ـ به خصوص شبها ـ پیش از خواب دوری کنید.
هرگز به روی بدن نخوابید که این خود یکی از تحریککنندههای خطرناک است.
از
یاد خداوند متعال غافل نشوید و بر بدی
گناه و عواقب دنیوی و اخروی آن توجه کنید.
مطالعه و توجه به ضررهای جسمانی، روحی و اجتماعی خودارضایی لازم است. آنچه که قبل از این ذکر شد، باید چندین و چندین مرتبه مطالعه و به معانی آنها توجه جدی شود.
ایمان مذهبی و نیروی اراده خود را تقویت کنید و سعی کنید که با
خودسازی،
هوای نفس خویش را کنترل کنید که این بهترین ابزار مقابله با اعمال نامطلوب و غیر مشروع است.
در مجالس مذهبی و مراسم
دعا و
توسل و... زیاد شرکت کنید.
قرآن زیاد بخوانید و در معانی آن توجه و تدبر و تفکر کنید.
روزه فراموش نشود که شما آثار مثبت آن را به طور واضح و روشن دیدهاید.
اکنون به چند نکته مهم اشاره میکنیم:
اگر امکانات
زندگی فراهم است،
ازدواج کنید. عقد کردن هم میتواند در کنار
عمل به سایر توصیههای درمانی کارساز باشد؛ البته دوران عقد نباید طولانی شود، بیش از شش ماه چندان مفید نیست و شاید مضر هم باشد.
به
پیشرفت کار خود توجه جدی داشته باشید و هر تعداد از دفعات خودارضایی شما که کم میشود، آن را در دفتری به صورت رمزی و نمودار (که کسی متوجه نشود) ثبت نمایید و مرتباً به این پیشرفتها و یادداشتها مراجعه کرده و آنها را مرور نمایید.
هنگام تحریکات جنسی یا به
ذهن آمده افکار جنسی خود را تنبیه کنید و یکی از بهترین راههای تنبیه بدنی این است که: «یک عدد کش لاستیکی نازک همانند آنچه که دور بستههای پول میاندازند، به مچ دست خود داشته باشید (این کش تا زمانی که بر عادت خود غلبه میکنید، بهطور مخفی یا غیر مخفی بر مچ شما باشد.) و هرگاه میل به عادت
خودارضایی پیدا کردید، آن را تا حد امکان بکشید و رها کنید که دست شما دچار درد و ناراحتی بشود و آنقدر این کار را تکرار کنید که نفس شما را از ارتکاب عمل برحذر دارد و رها سازد؛ ولی معمولاً با یک بار کشیدن و رها کردن منصرف خواهید شد».
این عمل (
تنبیه) یکی از بهترین راههای مبارزه با خودارضایی است و حتماً باید به آن عمل نمایید تا به نتیجه مطلوب دست یابید.
۱. دنیای نوجوان، دکتر محمدرضا شرفی، قم، منادی تربیت.
۲. بلوغ، دکتر احمد صبور اردوبادی.
۳. مشکلات جنسی جوانان، ناصر مکارم، قم، نسل جوان.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «ترک استمنا»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۰۱/۰۷.