آداب پوشیدن لباس
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: پوشیدن، آداب،
لباس، شلوار.
پرسش: آیا در روایات به خواندن
دعا، سوره‌ای از
قرآن، پاشیدن آب بر لباس جدید و... توصیه شده است؟ آیا این دستورات را در مورد لباس‌های زیر یا جوراب نیز می‌توان انجام داد؟
پاسخ: در آموزه‌های دینی و روایات سفارش شده که باید یک
مسلمان هنگام پوشیدن لباس نیز به
یاد خدا باشد. همچنین دعاهایی در این زمینه وارد شده که می‌توان آنها را به لباس‌های زیر و جوراب نیز تسری داد.
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم): «
وضو و لباس پوشیدن را از طرف راست شروع کنید».
امام علی (علیه‌السّلام): «پیامبران پیراهن را قبل از شلوار می‌پوشیدند».
امام صادق (علیه‌السّلام): «کسی که در حالت نشسته شلوار بپوشد، از درد گردن در امان خواهد بود».
و یا «کسی که شلوار را ایستاده بپوشد حاجتش تا سه روز برآورده نمی‌شود».
پوشیدن شلوار رو به قبله و در حضور افراد دیگر نباشد.
«شلوار را ایستاده، رو به قبله و رو به انسان‌های دیگر نپوشید».
انسان
مؤمن همواره به یاد خدا است و در همین راستا و مانند بسیاری از دیگر رفتارها، برای پوشیدن لباس نیز برخی دعاها توصیه شده است که برخی از آنها در مورد پوشیدن لباس نو بوده و برخی دیگر از چنین قیدی برخوردار نیستند.
امام صادق (علیه‌السّلام) هنگام پوشیدن لباس می‌فرمود:
«اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ ثَوْبَ یمْنٍ وَ بَرَکةٍ اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی فِیهِ شُکرَ نِعْمَتِک وَ حُسْنَ عِبَادَتِک وَ الْعَمَلَ بِطَاعَتِک الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی رَزَقَنِی مَا اَسْتُرُ بِهِ عَوْرَتِی وَ اَتَجَمَّلُ بِهِ فِی النَّاس؛
خداوندا، این لباس را لباسی خوش‌یمن و بابرکت قرار ده. خداوندا، مرا در این لباس شکرگذار نعمتهای خود قرار داده و آن‌گونه کن که در این لباس عبادتی نیکو به جا آورم و در مسیر طاعت تو بکوشم.سپاس خدایی را که لباسی به من هدیه داد تا زشتی‌هایم را با آن بپوشانم و خود را میان مردم زیبا کنم.»
امام صادق (علیه‌السّلام) فرمود: ...هنگام بیرون آمدن از حمام و پوشیدن لباس، این دعا را بخوانید، تا از درد و بیماری ایمن باشید:
«اللّهمّ البسنی التّقوی و جنّبنی الرّدی؛
خداوندا! لباس تقوا و پرهیزکاری را به من بپوشان و از آنچه موجب هلاکت است به دور دار.»
در روایتی نیز این دعا توصیه شده است:
«اللَّهُمَّ اسْتُرْ عَوْرَتِی وَ آمِنْ رَوْعَتِی وَ اَعِفَّ فَرْجِی وَ لَا تَجْعَلْ لِلشَّیطَانِ فِی ذَلِک نَصِیباً وَ لَا لَهُ اِلَی ذَلِک وُصُولًا فَیصْنَعَ اِلَی الْمَکایدَ وَ یهِیجَنِی لِارْتِکابِ مَحَارِمِک؛
خداوندا، زشتی‌های مرا بپوشان، و ترس مرا به
امنیت مبدل ساز، و دامنم را پاک نگاه‌دار، و برای
شیطان در این لباس بهره‌ای قرار مده و او را نزدیک به آن مگردان تا مکر خود را برایم بگستراند، و مرا به ارتکاب گناهان برانگیزد.»
در
روایت مرسل نیز آمده است: «هر کسی آب در کاسه‌ای بریزد و بر آن ۵۳ بار
سوره قدر را بخواند و آب را بر جامه‌اش بپاشد، تا وقتی آن لباس کهنه شود، در گشایش خواهد بود».
امام علی (علیه‌السّلام) پیراهنی خرید و هنگام پوشیدن آن گفت:
«الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی سَتَرَ عَوْرَتِی وَ کسَانِی الرِّیاش؛
سپاس خداوندی را که عورتم را پوشاند و جامه‌ای به من پوشانید. سپس فرمود: رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) وقتی پیراهنی می‌پوشید، چنین می‌فرمود.»
آن‌حضرت فرمود: «هرگاه مؤمن هنگام پوشیدن لباس جدید، وضو بگیرد و دو رکعت
نماز بخواند و در هر رکعتش
سوره حمد و
توحید و
آیة الکرسی و
سوره قدر را بخواند، سپس سپاس خداوندی گوید که عورتش را پوشانده و او را در میان مردم آراسته و «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ اِلَّا بِاللَّهِ» بسیار گوید، این توفیقی خواهد شد تا در این لباس
گناه نکند و به تعداد تار و پود لباس، فرشته‌ای برای او خواهد بود که برای او
تقدیس و
استغفار نماید و بر او
رحمت فرستد».
امام باقر (علیه‌السّلام) هنگام پوشیدن لباس جدید می‌گفت:
«اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ ثَوْبَ یمْنٍ وَ تَقْوَی وَ بَرَکةٍ اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی فِیهِ حُسْنَ عِبَادَتِک وَ عَمَلًا بِطَاعَتِک وَ اَدَاءَ شُکرِ نِعْمَتِک الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی کسَانِی مَا اُوَارِی بِهِ عَوْرَتِی وَ اَتَجَمَّلُ بِهِ فِی النَّاس؛
خداوندا، این لباس را لباس خوش‌یمنی و تقوا و
برکت قرار ده. خداوندا، در این لباس،
عبادت نیکو و حرکت در مسیر طاعت خود و شکرگذاری نعمتت را روزی‌ام کن. سپاس خدایی که لباسی به من پوشاند تا عورتم را بدان بپوشانم، و خود را در میان مردم بدان بیارایم.»
امام باقر (علیه‌السّلام) فرمود: امام علی (علیه‌السّلام) پیراهنی خرید و پوشید که (آستین‌هایش) بلندتر از دستش بود. از‌این‌رو مقدار اضافه را با قیچی برید و فرمود:
«الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی کسَانِی مِنَ الرِّیاشِ مَا اَسْتُرُ بِهِ عَوْرَتِی وَ اَتَجَمَّلُ بِهِ فِی النَّاسِ اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ ثَوْبَ یمْنٍ وَ بَرَکةٍ اَسْعَی فِیهِ لِمَرْضَاتِک عُمُرِی وَ اَعْمُرُ فِیهِ مَسَاجِدَک؛
سپاس خدایی را که از میان زینت‌ها چیزی به من داد تا خود را بپوشانم و در میان مردم خود را بیارایم. خدایا، این لباس را برایم جامه برکت قرار ده که عمرم را در آن به خشنودی تو سر کنم، و مساجد تو را آباد سازم».
امام علی (علیه‌السّلام) سپس فرمود: از پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) شنیدم که هر کس لباس نو بپوشد و این کلمات را بگوید آمرزیده شود.
امام صادق (علیه‌السّلام) فرمود: «هر کسی با پارچه نو در صدد تهیه لباس جدیدی باشد، ۳۶ بار سوره قدر را بخواند و وقتی به کلمه «تَنَزَّلُ الْمَلائِکةُ» برسد، آب کمی بر آن بپاشد، و دو رکعت نماز در آن بخواند، سپس دست به دعا برداشته و بگوید:
«الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی رَزَقَنِی مَا اَتَجَمَّلُ بِهِ فِی النَّاسِ وَ اُوَارِی بِهِ عَوْرَتِی وَ اُصَلِّی فِیهِ لِرَبِّی؛
ستایش خدایی را که لباسی روزی‌ام کرد تا با آن در میان مردم آراسته باشم و عورتم بپوشانم و در آن برای پروردگارم نماز بخوانم و سپس حمد خدا را به جای آورد، همیشه در وسعت باشد تا آن‌که لباس وی کهنه گردد».
عمر بن یزید گفت: می‌خواستم خدمت امام صادق (علیه‌السّلام) شرف‌یاب شوم. لباس‌های خود را پوشیدم و
طیلسان (عبا)
نویی را که دوست داشتم روی دوش خود انداختم. در راه با شتری برخورد کردم و لباسم از هرطرف پاره شد. از‌این‌رو با حالتی اندوهگین خدمت امام (علیه‌السّلام) رسیدم. امام (علیه‌السّلام) به لباسم نگاهی کرد و فرمود: چرا ناراحتی؟! ماجرا را گفتم. امام (علیه‌السّلام) فرمود: ای عمر! هرگاه لباس نویی پوشیدی بگو: «لا اله الا اللّه محمّد صلّی اللّه علیه و آله رسول اللّه»، و از آفت و بلا بیزاری بجوی.
امام رضا (علیه‌السّلام) لباسش را از طرف راست می‌پوشید، و چون لباس نو به تن می‌کرد، کاسه آبی درخواست می‌کرد و بر آن ده بار سوره قدر و یازده بار سوره توحید و ده بار
سوره کافرون را می‌خواند، سپس آب را به لباس خود می‌پاشید، و می‌فرمود: «کسی این کار را انجام دهد تا زمانی که آن لباس باقی است، زندگی او همواره گوارا خواهد بود».
گفتنی است که معمولا «ثیاب» و «ثوب» که در روایات از آنها سخن به میان آمده، انصراف به لباس‌هایی دارند که برای پوشش نسبتاً کامل استفاده می‌شوند، نه چیزهایی مانند لباس‌های زیر و جوراب؛ با این وجود اگر عرفاً توهین به شمار نیامده و یا قصد توهین وجود نداشته باشد، می‌توان حتی در مورد این لباس‌ها نیز آن آداب را رعایت کرد؛ زیرا به عنوان نمونه برای پوشیدن
کفش نیز آدابی ذکر شده است که تفاوت چندانی با جوراب ندارد و همان‌گونه که ملاحظه شد در دعاهای مرتبط از مزایای لباس‌ها، پوشش عورت اعلام شده بود که شامل لباس‌های زیر نیز می‌شود.
به‌هر‌حال، آنچه از مجموعه روایات برداشت می‌شود این است که مهم‌ترین چیز هنگام پوشیدن لباس، به یاد خدا بودن، سپاس‌گزاری از نعمت‌ها و آرزوی عاقبت به خیری است.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «آداب پوشیدن لباس»، تاریخ بازیابی۱۴۰۱/۵/۳.
