• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نسل در روایات

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه:راه رفتن،سیره پیامبر(صلی الله علیه وآله)،روایات اسلامی.
پرسش :«نسل» در روایات مربوط به راه رفتن به چه معنا است؟



با توجه به روایات زیر، «نسل» را توضیح دهید. ۱. «روی مُنذِر بن جَیفَر عن یحیی بن طلحة النَهدی قال:قال لنا أبو عبد الله(علیه السلام)‌ سِیرُوا وَ انْسَلُّوا فَإِنَّهُ أَخَفُّ عَلَیْکُم‌». ۲. «رُوِیَ أَنَّ قَوْماً مُشَاةً أَدْرَکَهُمْ رَسُولُ اللَّهِ(صلی الله علیه وآله) فَشَکَوْا إِلَیْهِ شِدَّةَ الْمَشْیِ فَقَالَ لَهُمُ اسْتَعِینُوا بِالنَّسْل‌». ۳. «عن ابن مَحبوب عن هشام بن سالم عن أبی عبد الله(علیه السلام) قال:جَاءَتِ الْمُشَاةُ إِلَی النَّبِیِّ فَشَکَوْا إِلَیْهِ الْإِعْیَاءَ فَقَالَ عَلَیْکُمْ بِالنَّسَلَانِ فَفَعَلُوا فَذَهَبَ عَنْهُمُ الْإِعْیَاءُ فَکَأَنَّمَا نَشِطُوا مِنْ عِقَال‌». ۴. «عن عبد الله بن سِنان عن أبی عبد الله(علیه السلام)‌ مِثْلَهُ إِلَّا أَنَّهُ قَالَ عَلَیْکُمْ بِالنَّسَلَانِ فَإِنَّهُ یَذْهَبُ بِالْإِعْیَاءِ وَ یَقْطَعُ الطَّرِیق‌». ۵. «عن ابن فَضّال عن القَدّاح عن أبی عبد الله(علیه السلام) عن أبیه (علیه السلام)‌ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ رَأَی قَوْماً قَدْ جَهَدَهُمُ الْمَشْیُ فَقَالَ اخْبُبُوا انْسِلُوا فَفَعَلُوا فَذَهَبَ عَنْهُمُ الْإِعْیَاء».


در این روایات، امام صادق (علیه السلام) می‌فرماید:
۱. «قدم بزنید، و با شتاب حرکت کنید؛ زیرا این‌گونه راه رفتن برای شما راحت‌تر است».
۲. « رسول خدا (صلی الله علیه وآله) به گروهی پیاده رسید، پس آنها از سختی پیاده‌روی شکایت به آن‌حضرت بردند، پیامبر(صلی الله علیه وآله) فرمود:از شتاب کردن و تند راه رفتن یاری بجوئید».
۳. «گروهی که پیاده‌روی می‌کردند، به پیامبر(صلی الله علیه وآله) رسیدند، و از خستگی پیاده‌روی شکایت به آن‌حضرت بردند، پیامبر(صلی الله علیه وآله) فرمود:بر شما باد به شتاب کردن و تند راه رفتن، پس آنها همین کار را انجام دادند و خستگیشان از بین رفت گویا که زانوهایشان از بند و قید رها و آزاد شده باشد».
۴. «بر شما باد به شتاب کردن و تند راه رفتن؛ زیرا این‌گونه راه رفتن خستگی را از بین می‌برد و موجب پیمودن -سریع- راه می‌شود».
۵. «رسول خدا(صلی الله علیه وآله) مردمی را دید که راه رفتن آنها را به سختی و دشواری افکنده بود، آن‌حضرت فرمود:تند راه روید و آنها همین کار را کردند و خستگی آنها برطرف شد».

۲.۱ - چند نکته درباره این احادیث



۲.۱.۱ - نکته اول

در کتاب‌های حدیثی این دسته از روایات در بخش‌هایی با عنوان «باب المشی» (راه رفتن)،‌ «بَابُ اسْتِحْبَابِ النَّسْلِ فِی الْمَشْی» (استحباب تند راه رفتن) و «آداب السیر فی السفر» (آداب راه رفتن در سفر) ‌قرار گرفته‌اند.

۲.۱.۲ - نکته دوم

کلمه «نسل» در لغت به معانی مختلفی آمده است؛ اما با توجه به روایات مورد بحث، این کلمه به معنای شتاب ورزیدن در راه رفتن و با شتاب حرکت کردن می‌باشد(البته نه دویدن).
[۱۳] مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج ‌۱۲، ص ۱۰۹، دار الکتب العلمیة، مرکز نشر اثار علامه مصطفوی‌، بیروت، قاهره، لندن‌، چاپ سوم.
[۱۴] بستانی، فؤاد افرام، مهیار، رضا، فرهنگ ابجدی عربی-فارسی، ص ۱۴۷، ۸۹۰ و ۹۱۰ – ۹۱۲، انتشارات اسلامی، تهران، چاپ دوم، ۱۳۷۵ش.
همان‌طور که «یَنْسِلُون» در آیه شریفه «وَ نُفِخَ فِی الصُّورِ فَإِذا هُمْ مِنَ الْأَجْداثِ إِلی‌ رَبِّهِمْ یَنْسِلُون» به همین معنا است؛
[۱۶] . حمیری، نشوان بن سعید، شمس العلوم، محقق و مصحح:اریانی، مطهر بن علی؛ عبدالله، یوسف محمد؛ عمری، حسین بن عبدالله‌، ج ۱۰، ص ۶۵۸۴، دار الفکر، دمشق، چاپ اول. ‌
یعنی «و در صور دمیده می‌شود، ناگاه همه آنان از قبرها به سوی پروردگارشان می‌شتابند».



۱. شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، محقق و مصحح:غفاری، علی اکبر، ج ‌۲، ص ۲۹۵، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق.    
۲. برقی، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، محقق و مصحح:محدث، جلال الدین،‌ ج ‌۲، ص ۳۷۷، دار الکتب الإسلامیة، قم، چاپ دوم، ۱۳۷۱ق.    
۳. برقی، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، محقق و مصحح:محدث، جلال الدین،‌ ج ‌۲، ص ۳۷۷، دار الکتب الإسلامیة، قم، چاپ دوم، ۱۳۷۱ق.    
۴. شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعة، ج ‌۱۱، ص ۴۳۹، مؤسسه آل البیت(ع)، قم، چاپ اول، ۱۴۰۹ق.    
۵. برقی، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، محقق و مصحح:محدث، جلال الدین،‌ ج ‌۲، ص ۳۷۷، دار الکتب الإسلامیة، قم، چاپ دوم، ۱۳۷۱ق.    
۶. شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعة، ج ‌۱۱، ص ۴۳۹، مؤسسه آل البیت(ع)، قم، چاپ اول، ۱۴۰۹ق.    
۷. برقی، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، محقق و مصحح:محدث، جلال الدین،‌ ج ‌۲، ص ۳۷۷، دار الکتب الإسلامیة، قم، چاپ دوم، ۱۳۷۱ق.    
۸. شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعة، ج ‌۱۱، ص ۴۳۹، مؤسسه آل البیت(ع)، قم، چاپ اول، ۱۴۰۹ق.    
۹. برقی، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، محقق و مصحح:محدث، جلال الدین،‌ ج ‌۲، ص ۳۷۷، دار الکتب الإسلامیة، قم، چاپ دوم، ۱۳۷۱ق.    
۱۰. شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعة، ج ‌۱۱، ص ۴۳۸، مؤسسه آل البیت(ع)، قم، چاپ اول، ۱۴۰۹ق.    
۱۱. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ‌۷۳، ص ۲۷۶، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.    
۱۲. جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح (تاج اللغة و صحاح العربیة)، محقق و مصحح:عطار، احمد عبد الغفور، ج ‌۵، ص ۱۸۳۰، دار العلم للملایین، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۰ق.    
۱۳. مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج ‌۱۲، ص ۱۰۹، دار الکتب العلمیة، مرکز نشر اثار علامه مصطفوی‌، بیروت، قاهره، لندن‌، چاپ سوم.
۱۴. بستانی، فؤاد افرام، مهیار، رضا، فرهنگ ابجدی عربی-فارسی، ص ۱۴۷، ۸۹۰ و ۹۱۰ – ۹۱۲، انتشارات اسلامی، تهران، چاپ دوم، ۱۳۷۵ش.
۱۵. سوره یس/۳۶، آیه۵۱.    
۱۶. . حمیری، نشوان بن سعید، شمس العلوم، محقق و مصحح:اریانی، مطهر بن علی؛ عبدالله، یوسف محمد؛ عمری، حسین بن عبدالله‌، ج ۱۰، ص ۶۵۸۴، دار الفکر، دمشق، چاپ اول. ‌
۱۷. طریحی، فخر الدین، مجمع البحرین، تحقیق:حسینی‌، سید احمد، ج ۵، ص ۴۸۳، کتابفروشی مرتضوی، تهران، چاپ سوم، ۱۳۷۵ش.    



پایگاه اسلام کوئست    


رده‌های این صفحه : تفسیر حدیث | حدیث شناسی




جعبه ابزار