• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

معنای ملک یمین در قرآن

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: قرآن، ملک یمین، غلام، کنیز.

پرسش: در آیاتی مانند «ما ملکت ایمانکم»، معنای «ملک یمین» چیست؟

پاسخ اجمالی: معنای لغوی ملک یمین «آنچه به‌دست آوردید» و یا «آنچه مالک آن شدید» است اما در ادبیات عرب و آنچه در قرآن کریم استعمال شده این اصطلاح در مورد غلامان و کنیزان و ملکیت و تسلط بر آنها به‌کار رفته است.



عبارت «ما ملکت ایمانکم» را در نگاه لغوی می‌توان این‌گونه معنا کرد:
«آنچه به‌دست آوردید» و یا «آنچه مالک آن شدید».
در توضیح واژگان این عبارت می‌توان گفت که «ما» اسم موصول بوده و به معنای «آنچه» است و «ملکت» از ریشه «ملک» به معنای در اختیار داشتن و مالک شدن و «ایمان» جمع «یمین» به معنای دست راست است؛ از آن‌جا که انسان غالباً کار‌های خود (و بویژه کارهای مهم) را با دستانش (و بویژه دست راست) انجام می‌دهد؛ از‌این‌رو محصول کار‌های مهم به دست و یا دست راست نسبت داده می‌شود؛ چنان‌که در فارسی نیز می‌گوییم: «آن‌را به‌دست آوردیم» که کنایه از مالک شدن و تسلط پیدا کردن بر چیزی است، هر چند دستمان با املاکمان هیچ تماسی نداشته باشد.


با توضیحات ارائه شده، به هرچه که در اختیار انسان است، می‌توان «ملک یمین» گفت، اما در ادبیات عرب، این اصطلاح در مورد غلامان و کنیزان و ملکیت و تسلط بر آنها به‌کار رفته است و در قرآن کریم نیز هرکجا از این اصطلاح استفاده شده، مراد از آن، غلامان و کنیزان می‌باشد.


۱. ر.ک:فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج۸، ص۳۸۷، قم، هجرت‌، چاپ دوم، ۱۴۱۰ق‌.    
۲. نساء/سوره۴، آیه۳.    
۳. نساء/سوره۴، آیه۲۴.    
۴. نساء/سوره۴، آیه۲۵.    
۵. نساء/سوره۴، آیه۳۶.    
۶. نحل/سوره۱۶، آیه۷۱.    
۷. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۶.    
۸. نور/سوره۲۴، آیه۳۱.    
۹. نور/سوره۲۴، آیه۳۳.    
۱۰. نور/سوره۲۴، آیه۵۸.    
۱۱. روم/سوره۳۰، آیه۲۸.    
۱۲. احزاب/سوره۳۳، آیه۵۰.    
۱۳. احزاب/سوره۳۳، آیه۵۲.    
۱۴. احزاب/سوره۳۳، آیه۵۵.    
۱۵. معارج/سوره۷۰، آیه۳۰.    



اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «معنای ملک یمین در قرآن»، تاریخ بازیابی۱۴۰۰/۴/۵.    

معنای ملک یمین در قرآن

رده‌های این صفحه : غلام | کنیز | لغت | مباحث قرآنی | ملک یمین




جعبه ابزار