• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سوره‌ اعراف

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: سوره اعراف، فضیلت سوره اعراف، محتوای سوره اعراف
پرسش: محتوای کلّی سوره اعراف و فضیلت قرائت آن چیست؟
پاسخ: در این سوره، مباحث مبدا و معاد و آفرینش انسان و ... و سرگذشت بسیاری از اقوام پیشین و انبیای گذشته؛ مانند «نوح»، «لوط» و «شعیب» و «بنی اسرائیل» و «مبارزه حضرت موسی (علیه السلام) با فرعون» را بیان کرده است.روایات بسیاری در آثار اخروی قرائت این سوره بیان شده است.



سوره‌های قرآن کریم، بر حسب این که در مکه نازل شده یا در مدینه، مکی یا مدنی گویند. در تعیین حدود آن دو، دیدگاه های متفاوتی وجود دارد، ولی سه نظریه در معنای آن‌ها مشهور است:
الف. مکی‌، سوره ‌ها یا آیاتی از قرآن است که پیش از هجرت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) از مکه به مدینه، نازل شده است، و مدنی سوره‌هایی است که پس از هجرت نازل شده‌است؛ هر چند در سال فتح مکه، در مکه نازل شده باشد، یا در سفرهایی که پیامبر (صلی الله علیه و آله) در مدینه نبوده، نازل شده باشد.
ب. مکی، سوره‌ها و آیاتی است که در مکه نازل شده است، هر چند پس از هجرت باشد؛ و مدنی سوره‌ها و آیاتی است که در مدینه نازل شده است. بنابراین قول، آیاتی که در سفرها نازل شده است نه مکی است و نه مدنی.
ج. مکی، سوره‌ها و آیاتی است که خطاب به مردم مکه نازل شده است، و مدنی سوره‌ها و آیاتی است که در خطاب به مردم مدینه آمده است.
[۱] حلبی، علی اصغر، آشنایی با علوم قرآنی، نشر اساطیر، تهران، چاپ چهارم، ۱۳۷۴ش، ص ۱۰۸ و ۱۰۹.



سوره اعراف، از سوره‌های مکی است و دویست و شش آیه دارد.

۲.۱ - فضیلت قرائت

در باره محتوا و فضیلت این سوره، در منابع روایی و تفاسیر قرآن مطالبی نقل شده است. ابتدا به فضیلت این سوره می‌پردازیم:
درباره خواندن سوره اعراف فضایل و آثاری بیان شده است که بیشتر ناظر به آثار اخروی است؛ مانند:
یک. پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) می‌فرماید: «هر کس سوره اعراف را بخواند، خداوند میان او و شیطان مانعی قرار می ‌دهد و روز قیامت حضرت آدم علیه السلام شفیع او است».
دو. امام صادق (علیه السلام) فرمود: «هر کس سوره اعراف را در هر ماه بخواند، روز قیامت از کسانی است که ترسی ندارند و غمگین نمی‌شوند و اگر در هر روز جمعه بخواند، از کسانی است که در روز قیامت حساب ندارند».

سه. همچنین امام صادق (علیه السلام) فرمود: «در این سوره آیات محکمه وجود دارد. قرائت و عمل به آن را ترک نکنید که روز قیامت برای کسانی که قرائت کرده‌اند، شهادت خواهد داد».


۲.۲ - نکته

توجّه به این حقیقت لازم است که ثواب و فضیلت و پاداش‌های مهمی که برای تلاوت قرآن یا سوره‌ها و آیات خاصی نقل شده، هرگز به این معنا نیست که انسان آن‌ها را تنها به صورت اوراد بخواند و به گردش زبان قناعت کند، بلکه خواندن قرآن برای فهمیدن، و فهمیدن برای اندیشیدن، و اندیشیدن برای عمل است.


۲.۳ - محتوای سوره

در این جا به دورنمایی از مباحث سوره اعراف اشاره می‌کنیم.در این سوره:
۱. از اصحاب اعراف – آیات شریفه (۴۶ - ۴۸) - سخن به میان آمده، لذا به «اعراف» نام گذاری شده است.
[۱۰] . قرشی، سید علی اکبر، تفسیر احسن الحدیث، بنیاد بعثت، تهران، چاپ سوم، ۱۳۷۷ ش، ج ۳، ص ۳۵۷.

۲. اشاره کوتاه و محکمی به مسئله «مبدأ و معاد» کرده است.
۳. برای احیای شخصیت انسان، داستان آفرینش آدم را با اهمیت فراوان شرح می‌دهد.
۴. اشاره به عهد و پیمانی که خداوند از فرزندان آدم در مسیر هدایت گرفته است‌.

۵. برای نشان دادن شکست و ناکامی اقوامی که از مسیر توحید و عدالت و پرهیزگاری منحرف می‌شوند، و هم برای نشان دادن پیروزی مومنان راستین، سرگذشت بسیاری از اقوام پیشین و انبیای گذشته؛ مانند «نوح»، «لوط» و «شعیب» را بیان کرده و با سرگذشت مشروح بنی اسرائیل و مبارزه حضرت موسی (علیه السلام) با فرعون پایان می‌ دهد.
[۱۶] قرائتی، محسن، تفسیر نور، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن، تهران، چاپ یازدهم، ۱۳۸۳ ش، ج ۴، ص ۱۵.

۶. در پایان، بار دیگر به مسئله مبدأ و معاد باز می‌گردد و انجام و آغاز را به این وسیله تکمیل می کند.


۱. حلبی، علی اصغر، آشنایی با علوم قرآنی، نشر اساطیر، تهران، چاپ چهارم، ۱۳۷۴ش، ص ۱۰۸ و ۱۰۹.
۲. سیوطی، جلال الدین، الإتقان فی علوم القرآن، ج ۱، ص۳۴.    
۳. نمایه «ثواب قرائت سوره های قرآن »، سؤال ۸۷۲ (سایت:۱۰۲۱)    
۴. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن،ج ۴، ص ۲۱۱.    
۵. شیخ صدوق، محمد بن علی، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص ۱۰۶    
۶. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن،ج۴، ص ۲۱۱.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن،ج۴، ص ۲۱۱.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۱، ص ۵۹ و ۶۰.    
۹. سوره اعراف/۷، آیات ۴۶-۴۸    
۱۰. . قرشی، سید علی اکبر، تفسیر احسن الحدیث، بنیاد بعثت، تهران، چاپ سوم، ۱۳۷۷ ش، ج ۳، ص ۳۵۷.
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۶، ص ۷۵.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۶، ص ۷۵.    
۱۳. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۶، ص ۷۵.    
۱۴. طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ‌۸، ص ۶    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۶، ص ۷۵.    
۱۶. قرائتی، محسن، تفسیر نور، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن، تهران، چاپ یازدهم، ۱۳۸۳ ش، ج ۴، ص ۱۵.
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۶، ص ۷۵.    



اسلام کوئست    






جعبه ابزار