برون‌رفتن از مشکلات بوسیله تقوا
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: تقوا، مشکلات،
خداوند،
وعده،
سوره طلاق.
پرسش: در آیه‌ای از
قرآن آمده که در صورت تقوا، راه حلی برای مشکلات پیدا می‌شود. در اتوبوس بودم و هندزفری شخصی‌ام خراب شد و علی‌رغم میل خود مجبور شدم به ترانه مبتذلی که راننده گذاشته بود گوش دهم! آیا چنین رویدادهایی با آن آیه همخوانی دارد؟!
پاسخ اجمالی: وعده تخلف‌ناپذیر خدا این است که هر کس تقوای الهی پیشه کند، خداوند راه نجاتی برای او فراهم می‌سازد در این ماجری موضع اول موضع
امر به معروف بوده و در صورت عدم تاثیر امر به معروف و ناامید شدن انسان باید در صورت امکان محل
گناه را ترک کند. نکته دیگر این‌که در جایی که اجبار باشد گناهی بر انسان محسوب نمی‌شود.
خداوند قرآن کریم می‌فرماید: «وَ مَنْ یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً؛
و هر کس تقوای الهی پیشه کند، راه نجاتی برای او فراهم می‌کند.» مشابه این مضمون در دو آیه بعد از آن نیز وجود دارد.
این آیات نشان می‌دهد که اگر در هر پیشامدی انسان تقوای خدا را عملی کند و از حدود خدایی تجاوز ننماید بی‌گمان راه فرج و گشایشی برای او پیش خواهد آمد، که این وعده تخلف‌ناپذیر خدا است: «اِنَّ اللَّهَ لا یُخْلِفُ الْمِیعادَ؛
به یقین که خدا از وعده تخلّف نکند.»
اما در ارتباط با مسئله پیش آمده برای شما، اولاً: در جایی که اجبار باشد گناهی بر آدم نیست. ثانیاً: اگر واقعاً شنیدن اجباری ترانه‌ای شما را به گناه می‌انداخت، راه برون رفت آن فقط آن نبود که وسیله نیمه خراب شما که باید تعویض و یا تعمیر می‌شد، به صورت معجزه‌آسا درست شود، بلکه راه برون رفت آن بود که شما نهی از منکر کنید، شاید تاثیر می‌کرد که در این صورت هم خود از گناه نجات می‌یافتید و هم از این‌که دیگران به گناه بیفتند جلوگیری می‌نمودید و اگر امر به معروف در این‌جا کارساز نبود می‌توانستید از اتوبوس پیاده شده و با وسیله دیگری به راه خود ادامه می‌دادید، و یا آن‌که خودتان زیر لب،
دعا و قرآنی خوانده و ذهنتان را منحرف می‌کردید و... . بنابر‌این نباید کارساز بودن آیه را مورد نقد قرار داد.
این برداشت که در صورت تقوا، خدا همواره از راه‌های غیر عادی و معجزه‌آمیز، انسان را پشتیبانی می‌کند، برداشت نادرستی است که از همان ابتدای نزول این آیه نیز وجود داشته است:
«راوی می‌گوید
امام صادق (علیه‌السّلام) به من فرمود:
عمر بن مسلم چه کار می‌کند؟ گفتم فدایت شوم. وی به
عبادت روی آورده و کار و تجارت را رها نموده است. امام فرمود وای بر او، آیا نمی‌داند که کسی که کار و طلب روزی را ترک کند دعای وی اجابت نمی‌شود! زمانی که آیه «وَ مَنْ یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً وَ یَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لا یَحْتَسِبُ»، نازل شد، گروهی از
اصحاب پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) درهای منزل را به روی خود بستند و به عبادت روی آوردند و گفتند همین آیه ما را کفایت می‌کند! این خبر به گوش پیامبر رسید، پس به دنبال آنها فرستاد، و از آنان پرسید که چه چیزی شما را به این کار واداشت؟! آنان گفتند: ای رسول خدا! روزی ما تضمین شده و ما به عبادت روی آورده‌ایم! آن‌حضرت فرمود: کسی که چنین کند، دعایش اجابت نمی‌شود، بر خیزید و به دنبال روزی بروید».
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «برون‌رفتن از مشکلات بوسیله تقوا»، تاریخ بازیابی۱۴۰۰/۲/۲۷.
