• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اولین ساکن کربلا

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: سیدابراهیم مجاب، ضریر کوفی، سیدابراهیم عابد، سیدمحمد عابد، امام موسی‌ بن جعفر (علیه‌السلام)، کربلا، سکونت.

پرسش: اولین کسی که ساکن کربلا ساکن شد و در آن‌جا خانه برگزید که بود؟

پاسخ: سیدابراهیم فرزند سیدمحمد عابد، نوه‌ امام موسی‌ بن جعفر (علیه‌السلام)، معروف به سیدابراهیم مجاب
ـ که در منابع قدیمی از وی با عنوان ضریر کوفی یاد می‌شود ـ اولین شخصیت از اولاد فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیهم) بود که در سال ۲۴۷ هـ.ق به کربلا رفته و در آن‌جا سکونت گزید.



سیدابراهیم فرزند سیدمحمد عابد، نوه‌ امام موسی‌ بن جعفر (علیه‌السلام)، معروف به سیدابراهیم مجاب ـ که در منابع قدیمی از وی با عنوان ضریر کوفی یاد می‌شود ـ اولین شخصیت از اولاد فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیهم) بود که در سال ۲۴۷ هـ.ق به کربلا رفته و در آن‌جا سکونت گزید.
[۴] آل طعمة، سلمان‌هادی، مشاهیر المدفونین فی کربلاء، ص۱۸، نشر مشعر، تهران، بی‌تا.

امروزه نیز چندین طایفه بزرگ از سادات موسوی از نسل همین سید بزرگوار در کربلا زندگی می‌کنند.

۱.۱ - دیدگاه پژوهشگر معاصر

یکی از پژوهشگران معاصر در این باره چنین می‌نویسد:
«بین مورخان و نسب‌شناسان اتفاق نظر است که پس از ویرانی کربلا به دستور متوکل، اولین علوی که در دوره مستنصر بالله فرزند متوکل به سال ۲۴۷ هـ.ق، کربلا را مسکن دائمی خویش قرار داد، سیدابراهیم مجاب بود. وی که از کوفه به کربلا هجرت کرد، بینایی خود را از دست داده بود».
[۵] جمعی از نویسندگان، دایرة المعارف تشیع، ج۳، ص۳۴۵، با‌اندکی تصرف.
[۶] صحتی سردرودی، محمد، سیمای کربلا حریم حریت‌، ص۸۵- ۸۶، نشر مشعر، تهران، بهار ۱۳۸۸ش.



معروف است هنگامی که او را به کنار قبر سیدالشهدا (علیه‌السلام) هدایت کردند و بر امام حسین (علیه‌السلام) سلام داد، از داخل قبر مطهر پاسخ سلام او داده شد؛ لذا بدین جهت وی به سیدابراهیم مجاب (جواب داده شده) شهرت یافت.

۲.۱ - دیدگاه امین

علامه سیدمحسن امین پس از نقل این داستان می‌گوید: «و الله اعلم بصحة ذلک»؛ خداوند داناتر به درستی این داستان است.


امروزه بقعه ابراهیم مجاب، در زاویه شمال غربی رواق مطهّر حسینی در نقطه تلاقی رواق شاهی و رواق بالای سر واقع است و دارای ضریحی از برنج به ابعاد ۳ • ۳ و ارتفاع حدود ۲ متر است. در وسط ضریح صندوق نفیس خاتم‌کاری قرار دارد. این بقعه از زیارتگاه‌های مهم داخل آستانه حسینی است.
[۱۱] صحتی سردرودی، محمد، سیمای کربلا حریم حریت‌، ص۸۶، نشر مشعر، تهران، بهار ۱۳۸۸ش.



۱. ابن عنبه حسنی، سیداحمد بن علی، عمدة الطالب فی انساب آل ابی‌طالب‌، ص۱۹۷، انتشارات انصاریان، قم، ۱۴۱۷ق.    
۲. فخر رازی، محمد بن عمر، الشجرة المبارکة فی انساب الطالبیة، ص۱۰۳، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی‌، قم، چاپ دوم، ۱۴۱۹ق.    
۳. امین عاملی‌، سیدمحسن، اعیان الشیعة، ج۲، ص۲۳۰، دارالتعارف‌، بیروت، ۱۴۰۳ق.    
۴. آل طعمة، سلمان‌هادی، مشاهیر المدفونین فی کربلاء، ص۱۸، نشر مشعر، تهران، بی‌تا.
۵. جمعی از نویسندگان، دایرة المعارف تشیع، ج۳، ص۳۴۵، با‌اندکی تصرف.
۶. صحتی سردرودی، محمد، سیمای کربلا حریم حریت‌، ص۸۵- ۸۶، نشر مشعر، تهران، بهار ۱۳۸۸ش.
۷. حمویی جوینی شافعی، ابراهیم بن سعد الدین‌، فرائد السمطین فی فضائل المرتضی و البتول و السبطین و الائمة من ذریتهم (علیهم‌السلام)‌، ج۱، ص۵۴، مؤسسة المحمود، چاپ اول، ۱۴۰۰ق.    
۸. شبّر، جواد، ادب الطف او شعراء الحسین (علیه‌السلام‌)، ج۸، ص۵۷، دارالمرتضی‌، بیروت، چاپ اول، ۱۴۰۹ق.    
۹. امین عاملی‌، سیدمحسن، اعیان الشیعة، ج۲، ص۲۲۴، دارالتعارف‌، بیروت، ۱۴۰۳ق.    
۱۰. امین عاملی‌، سیدمحسن، اعیان الشیعة، ج۲، ص۲۲۴، دارالتعارف‌، بیروت، ۱۴۰۳ق.    
۱۱. صحتی سردرودی، محمد، سیمای کربلا حریم حریت‌، ص۸۶، نشر مشعر، تهران، بهار ۱۳۸۸ش.



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «اولین ساکن کربلا»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۰۵/۲۶.    



جعبه ابزار