• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اعتبار خطبه شقشقیه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: خطبه شقشقیه، حضرت علی،

پرسش: آیا نسبت خطبه شقشقیه به حضرت علی (علیه‌السّلام) صحت دارد؟



این خطبه از چند طریق نقل شده؛
از جمله:
محمد بن سلامه شامی، از زراره، از امام باقر و ایشان از پدرش، از جدش علی بن ابی‌طالب.
محمد بن سلامه، از زراره، از امام باقر (علیه‌السّلام)، از ابن‌عباس.
عطاء بن ابی‌رباح، از ابن‌عباس.
مشابه این مضمون در خطبه الوسیله از امام علی آمده است.


خطبه شقشقیه با اینکه به شدت خلفا را رد کرده، توسط اهل‌سنت نقل شده است. قاضی عبدالجبار معتزلی وقتی این خطبه را نقل می‌کند، بدون تشکیک در صحت آن، به توجیه می‌پردازد؛ با این‌که اگر راه تشکیک در سند آن وجود داشت، آن را بیان می‌کرد.

۲.۱ - نظر ابن ابی‌الحدید

ابن ابی‌الحدید از ابن‌خشاب (از علمای بزرگ اهل سنت) نقل می‌کند که در جواب ساختگی بودن خطبه شقشقیه گفت:
رضی و غیر رضی را با این سبک و این نحوه سخن گفتن چه کار؟ ما نوشته‌های رضی را دیده‌ایم. من این خطبه را در کتاب‌های قبل از تولد رضی دیده‌ام. این خطبه کلام خالص علی است و هیچ ناخالصی در آن نیست.
ابن ابی‌الحدید پس از نقل کلام ابن خشاب گوید:
من بیشتر این خطبه را در نوشته‌های ابوالقاسم بلخی بغدادی (از بزرگان معتزله) دیده‌ام که قبل از تولد رضی زندگی می‌کرد و همچنین در کتاب ابن‌قبه رازی.


۱. مجلسی، محمد‌باقر، بحار الانوار، ج۲۹، ص۵۰۵.    
۲. مجلسی، محمد‌باقر، بحار الانوار، ج۲۹، ص۵۰۵.    
۳. مجلسی، محمد‌باقر، بحار‌ الانوار، ج۲۹، ص۵۰۶.    
۴. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۸، ص۲۷.    
۵. ر.ک:مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج۲۹، ص۵۰۸.    
۶. ابن‌ابی‌الحدید، ابوحامد عبد‌الحمید، شرح نهج‌ البلاغه، ج۱، ص۲۰۵-۲۰۶.    



حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «اعتبار خطبه شقشقیه» تاریخ بازیابی۱۳۹۷/۶/۱۵.    






جعبه ابزار