اشرف مخلوقات بودن انسان و ناتوانی او از درک امور غیبی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: جن،
انسان کامل،
فرشتگان،
علم غیب،
شهادت،
عالم غیب.
پرسش: گفته می‌شود که انسان اشرف مخلوقات است، پس چرا فرشته‌ای جان او را می‌گیرد و بسیاری از توانایی‌های فرشتگان و حتی جنیان را ندارد؟
پاسخ اجمالی: معنای اتم اشرف مخلوقات انسان‌های کامل و
معصوم هستند، که اولاً: به عنایت الهی علم غیب دارند، ثانیاً: آنها حضور فرشتگان را درک می‌کنند و حتی
فرشته مرگ نیز برای
قبض روح از آنان اجازه می‌گیرد. بنابراین فرشتگان قبض روح، ماموران انجام فرامین الهی هستند؛ و صرف این‌که فرشته‌ای مامور قبض روح انسان کامل است، دلیل بر برتری او بر انسان کامل نیست.
از مجموع
آیات و
روایات درباره
خلقت انسان، برتری انسان بر بیشتر موجودات زمینی و آسمانی استفاده می‌شود، و این به جهت ویژگی‌هایی است که نوع انسان از آنها برخوردار است.
چنان‌که در
قرآن می‌خوانیم:
«وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَرَزَقْنَاهُم مِّنَ الطَّيِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَى كَثِيرٍ مِّمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِيلًا؛
ما آدمی‌زادگان را گرامی داشتیم و آنها را در خشکی و دریا،
[بر مرکب‌های راهوار
] حمل کردیم و از انواع روزی‌های پاکیزه به آنان روزی دادیم و آنها را بر بسیاری از موجوداتی که خلق کرده‌ایم، برتری بخشیدیم».
اما آنچه در آیه فوق درباره برتری انسان آمده است، بیان حال جنس بشر بوده است. بنابراین، معنای آیه این می‌شود که «ما بنی آدم را از بسیاری از مخلوقاتمان که
حیوان و جن بوده باشند برتری دادیم»، البته برخی معتقدند که خدا انسان را بر بسیاری از موجودات برتری داده، نه تمام آنها و شاید موجوداتی مانند ملائکه وجود داشته باشند که نتوان نوع انسان را برتر از نوع آنان دانست؛ زیرا آنها موجوداتی نوری و غیر مادی هستند و داخل در نظام جاری این عالم نیستند؛ لذا آیه شریفه هر چند درباره انسان بحث می‌کند، اما از این نظر مورد بحث قرارش داده که یکی از موجودات عالم مادی است که او را به نعمت‌هایی تکریم کرده است.
در هر صورت اگر بخواهیم انسان را به حال فضائل و کرامت‌های معنوی در نظر بگیریم، انسان‌های کامل و معصوم اشرف مخلوقات هستند، که اولاً: به عنایت الهی علم غیب دارند،
ثانیاً: آنها حضور فرشتگان را درک می‌کنند و حتی فرشته مرگ نیز برای قبض روح از آنان اجازه می‌گیرد.
بنابراین فرشتگان قبض روح، ماموران انجام فرامین الهی هستند؛ و صرف این‌که فرشته‌ای مامور قبض روح انسان کامل است، دلیل بر برتری او بر انسان کامل نیست.
البته بر‌این‌اساس، این‌که در هر فرد انسان قابلیت برای برتری یافتن بر تمام موجودات نهفته است؛ در این صورت می‌توان گفت غیر از
پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و
ائمه معصومین انسان‌های دیگر نیز می‌توانند با
سیر و سلوک معنوی به این مقام برسند و بر بسیاری از حقایق عالم غیب از جمله زمان و نحوه وقوع مرگ خود و حقایق بعد از مرگ اطلاع یابند.
درباره آگاهی انسان از عالم برزخ باید گفت؛ اصل وجود
برزخ مسلّم است، اما در ارتباط با جزئیات موجود در آن، دانشمندان دینی؛ با استفاده از آیات قرآن و احادیث؛ به تجزیه و تحلیل پرداخته‌اند.
انسان تا زمانی که در دنیای مادی است با ابزار مادی، توانایی برقراری ارتباط با اهالی برزخ را ندارد و تنها از طریق معصومین (
انبیا و امامان) با مراجعه به کلمات آنان است که می‌تواند به اطلاعات جامع و مطمئنی از آنچه در آن‌جا می‌گذرد، دست یابد.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «اشرف مخلوقات بودن انسان و ناتوانی او از درک امور غیبی»، تاریخ بازیابی۱۴۰۰/۴/۶.
