مطابقت اعتقادات دینی با عرفان اسلامی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: عرفان،
فلسفه، اعتقادات.
پرسش: چرا با وجود تفاوتهای اساسی بین برخی اعتقادات اصیل دینی با عرفان و فلسفه؛ مانند
قدم و
حدوث،
جبر و
تفویض،
قضا و قدر،
بداء، کیفیت معاد، کیفیت علم خدا و...و با وجود اختلافات عدیده بین خود فلاسفه و عرفا و براهین ایشان، عدهای از اهل علم و فضل اصرار بر مطابقت این مفاهیم با یکدیگر دارند؟ و با وجود این همه اختلافات ماهوی با مبانی اصیل دینی، چه کمکی در فهم بهتر دین میتوانند داشته باشند، جز اینکه باعث مهجور ماندن بیشتر
قرآن و
عترت شده، و یا به تاویلات غیر صحیح مبانی دینی منجر میشود؟
پاسخ: اولاً: فقط عرفان و فلسفه اصیل اسلامی مورد تایید علماست و بیشتر هم مقصود تأیید راه و روش آنهاست. ثانیاً: وجود اختلاف در بین عارفان و فلاسفه امر طبیعی است. ثالثاً: اینگونه نیست که بین برخی اعتقادات اصیل دینی با عرفان و فلسفه، تفاوتهای اساسی وجود داشته باشد. اختلافات جزئی وجو د دارد که البته طبیعی است.
اینگونه نیست که اهل
علم و فضل از حوزه، هر گونه عرفان و فلسفهای را تایید کنند؛ بلکه عرفان و فلسفه اصیل اسلامی مورد تایید است.
منظور از تایید عرفان و فلسفه، تایید تمام آنچه عارفان و فیلسوفان گفتهاند نیست؛ بلکه بیشتر مقصود تایید راه و روش است. هیچ اندیشمند اسلامی ادعا نمیکند که تمام آنچه عارفان و فلاسفه گفتهاند درست است؛ بلکه همین اندیشمندان که عرفان و فلسفه را تایید میکنند، گاهی برخی نظریات آنان را مورد نقد قرار میدهند.
وجود اختلاف در بین عارفان و فلاسفه امر طبیعی است؛ مانند اختلاف نظر میان عالمان در سایر رشتههای علمی.
اینگونه نیست که بین برخی اعتقادات اصیل دینی با عرفان و فلسفه، تفاوتهای اساسی وجود داشته باشد. البته اختلافات جزئی طبیعی است، چنانکه ممکن است این مسئله در مورد تطبیق نظریات فقهی فقها یا
تفسیر مفسران با متون دینی اتفاق بیفتد.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «مطابقت اعتقادات دینی با عرفان و فلسفه»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۵/۱۴.