علم امام معصوم
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: علم امام، اعلمیت ائمه، علم بی‌پایان معصومان.
پرسش: آیا علم امام معصوم ـ علیه‌السلام ـ شامل مسائل امروزی می‌شود؟
پاسخ:
براساس عقیده قطعی شیعه، پیامبران و امامان معصوم ـ علیهم‌السلام ـ در قله
دانش و
حکمت و معرفت قرار داشته و علمی که خداوند به آنان عطا کرده است، از علم تمام مردم بالاتر است و هیچ‌یک از مردم را یارای درک
مقام برتر علمی آنان نیست. بنابراین تردیدی نیست آن‌چه بشر با دانش ناقص خویش به دست آورده فراتر از دانش پروردگار نیست که خداوند آن را در
اختیار معصومان علیهم‌السلام قرار داده است. بر همین اساس دانش‌های امروزین نیز در حیطه دانشی آن بزرگواران است.
«أَمَا وَ اللَّهِ لَقَدْ تَقَمَّصَهَا فُلَانٌ (ابْنُ أَبِی قُحَافَةَ) وَ إِنَّهُ لَیَعْلَمُ أَنَّ مَحَلِّی مِنْهَا مَحَلُّ الْقُطْبِ مِنَ الرَّحَی یَنْحَدِرُ عَنِّی السَّیْلُ وَ لَا یَرْقَی إِلَیَّ الطَّیْرُ فَسَدَلْتُ دُونَهَا ثَوْباً وَ طَوَیْتُ عَنْهَا کَشْحاً وَ طَفِقْتُ أَرْتَئِی بَیْنَ أَنْ أَصُولَ بِیَدٍ جَذَّاءَ أَوْ أَصْبِرَ عَلَی طَخْیَةٍ عَمْیَاءَ یَهْرَمُ فِیهَا الْکَبِیرُ وَ یَشِیبُ فِیهَا الصَّغِیرُ وَ یَکْدَحُ فِیهَا مُؤْمِنٌ حَتَّی یَلْقَی رَبَّه»؛
به فرموده
امام علی علیه‌السلام سیلاب دانش از آنان سرازیر بوده و هیچ پرنده بلند‌پروازی به بلندای قله علم و
کمال آنان نتواند برسد.
از آن‌جا که در گفتمان
امامت، امام وظیفه و مسئولیت خطیر حفاظت از کیان
دین و
شریعت و تبیین احکام الهی و هدایت و اصلاح امر مردم را بر عهده دارد، این اقتضا می‌کند که آگاهی او از
دین کامل و بی‌نقص بوده و در هیچ مسئله‌ای نیازمند به
هدایت و تعلیم دیگران نباشد. در غیر این صورت، نقش هدایتگری مطلق امام
معصوم علیه‌السلام محل تردید قرار خواهد گرفت. به این جهت، در ذیل برخی
روایات «
حدیث ثقلین» از اعلمیت
اهل بیت علیهم‌السلام سخن به میان آمده و گفته شده: «هرگز بر آنان پیشی نگیرید که به هلاکت افتید و به ایشان تعلیم ندهید که آنان از شما داناترند».
در
روایات بسیاری از
ائمه اطهار علیهم‌السلام آن بزرگواران، مخزن علم و محل اسرار الهی، راسخان در
قرآن، و معادن و سرچشمه‌های دانش و حکمت، زنده‌کننده علم و میراننده جهل و وارثان
انبیا و مانند آن
لقب گرفته‌اند؛ برای نمونه برخی از روایات که دلالت بر علم بی‌پایان معصومان ـ علیهم‌السلام ـ می‌کند، بیان می‌شود:
سدیر گوید:به
امام باقر علیه‌السلام گفتم: قربانت! شما چه سمتی دارید؟
امام علیه‌السلام فرمود: «ما خزانه‌دار علم خداییم، ما مترجم
وحی خداییم و ما
حجت رسانیم بر هرکه در زیر
آسمان و روی
زمین است».
امام صادق علیه‌السلام می‌فرماید: «ما اهل بیت ـ علیهم‌السلام ـ ولیّ امر (
امامت و
خلافت)
خدا و گنجینه
علم خدا و صندوق وحی خدا هستیم».
پایگاه اسلام کوئست.
