• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

کشتی حضرت نوح

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


کلیدواژه: حضرت نوح (علیه‌السلام)، کشتی نوح ، عرض، طول.

پرسش: کشتی حضرت نوح (علیه‌السلام) چه ویژگی‌هایی دارد؟

پاسخ: کشتی نوح یک کشتی ساده‌ نبود و مانند کشتی‌های دیگر با وسایل آن روز به‌آسانی و سهولت پایان نیافت؛ بلکه کشتی بزرگی بود که علاوه بر مؤمنان راستین، یک جفت از نسل هر حیوانی را در خود جای می‌داد و آذوقه فراوانی که برای مدت‌ها زندگی انسان‌ها و حیوان‌هایی که در آن جای داشتند، حمل می‌کرد.



با این‌که در منابع تاریخی، حدیثی و تفسیری، ویژگی‌هایی برای کشتی [[حضرت نوح|حضرت نوح (علیه‌السلام) ذکر شده است که در برخی موارد، یا به ظاهر دور از ذهن به نظر می‌رسند و یا با هم متعارض‌اند، اما آن‌چه براساس مجموع آیات و روایات می‌توان به‌طور کلی گفت این است که کشتی نوح یک کشتی ساده‌ای نبود و مانند کشتی‌های دیگر با وسایل آن روز به‌آسانی و سهولت پایان نیافت، کشتی بزرگی بود که علاوه بر مؤمنان راستین، یک جفت از نسل هر حیوانی را در خود جای می‌داد و آذوقه فراوانی که برای مدت‌ها زندگی انسان‌ها و حیوان‌هایی که در آن جای داشتند، حمل می‌کرد. چنین کشتی با چنین ظرفیتی حتماً در آن روز بی‌سابقه بوده است، ... لذا در بعضی روایات مفسران می‌خوانیم که این کشتی هزار و دویست ذراع طول و ششصد ذراع عرض داشت! (هر ذراع حدود نیم‌متر است).
[۱] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج‌۹، ص۹۵، تهران، دارالکتب الاسلامیة، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.    

اکنون به آیات و روایاتی که به‌طور کلی و جزئی، بیان‌گر ویژگی‌های کشتی حضرت نوح (علیه‌السلام) هستند، اشاره می‌شود.

برخی ویژگی‌های کشتی حضرت نوح (علیه‌السلام) در قرآن، عبارت‌اند از:

۲.۱ - حرکت کشتی روی آب

موج‌هایی به‌اندازه کوه‌ها در مسیرش بود: «وَ هِی تَجْری بِهِمْ فی‌ مَوْجٍ کَالْجِبال‌»؛
[۲] هود/سوره۱۱، آیه۴۲.    
«آن کشتی، آنان را در میان موج‌هایی کوه‌آسا حرکت می‌داد...».
در آیه شریفه به ‌طوری که مفسران گفته‌اند، اشاره‌ای است به این‌که کشتی نوح (علیه‌السلام) روی آب حرکت می‌کرده، نه این‌که همانند ماهیان دریا در درون آب شناور بوده باشد.
[۳] طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج‌۱۰، ص۲۲۹، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۴۱۷ق.    
[۴] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج‌۵، ص۲۴۸، مقدمه، بلاغی‌، محمدجواد، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.    
[۵] ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمرو، تفسیر القرآن العظیم، محقق، شمس‌الدین، محمد‌حسین، ج‌۴، ص۲۷۹-۲۸۰، بیروت، دارالکتب العلمیة، منشورات محمدعلی بیضون، چاپ اول، ۱۴۱۹ق.    


۲.۲ - برخوردار از استحکام فراوان

کشتی نوح (علیه‌السلام)، برخوردار از استحکام فراوان و کیفیت پیشرفته بود: «فَاَنْجَیناهُ وَ مَنْ مَعَهُ فِی الْفُلْکِ الْمَشْحُونِ»؛
[۶] شعراء/سوره۲۶، آیه۱۱۹.    
«ما، او و کسانی را که با او بودند، در آن کشتی که پر [ از انسان و انواع حیوانات ] بود، رهایی بخشیدیم». منظور این است که آن کشتی مملو از نفرات و همه وسائل بود، و کمبودی نداشت؛ یعنی خداوند بعد از آن‌که کشتی از هر نظر مهیا و آماده حرکت شد، طوفان را فرستاد تا نوح و سایر سرنشینانش گرفتار ناراحتی نشوند، و این خود یکی از نعمت‌های الهی بر آن‌ها بود.
[۷] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج‌۱۵، ص۲۸۸، تهران، دارالکتب الاسلامیة، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.    


برخی ویژگی‌های کشتی حضرت نوح (علیه‌السلام) در روایات، عبارت‌اند از:

۳.۱ - روایتی از امام صادق

امام صادق (علیه‌السلام) فرمود: «طول (درازای) کشتی نوح (علیه‌السلام)، هزار و دویست ذراع بود و پهنای آن هشتصد ذراع و بلندی آن هشتاد ذراع...».
[۸] کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج‌۸، ص۲۸۳، محقق، مصحح، غفاری، علی‌اکبر، آخوندی، محمد، تهران، دارالکتب الاسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.    


۳.۲ - روایتی از عیاشی

عیاشی (متوفای ۳۲۰ق) از عبدالله علوی چنین نقل می‌کند: ‌«کشتی نوح دارای طبقاتی بود و نیز دارای دو شکاف که یکی از آن‌ها در روز بسان خورشید می‌درخشید و دیگری شبانگاهان همانند ماه پرتو افشانی می‌کرد، همراهان نوح [ بدین‌ وسیله ] بر اوقات نماز خود به خوبی واقف بودند».
[۹] عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر عیاشی، ج‌۲، ص۱۴۶، محقق، مصحح، رسولی محلاتی، ‌هاشم، تهران، المطبعة العلمیة، چاپ اول، ۱۳۸۰ق.    


۳.۳ - روایتی از ابن عباس

ابن عباس گفته است: «کشتی نوح از سه طبقه تشکیل شده بود: یک طبقه برای مردم، طبقه دیگر برای چهارپایان و طبقه سوم برای جانوران درنده، بدین ترتیب که طبقه زیرین جای جانوران درّنده بود، طبقه وسط جای چهارپایان و خود نوح و همراهانش در طبقه بالا جای گرفتند و هر چه از خوراکی و سایر لوازم بود، در همان طبقه بالا جای دادند».
[۱۰] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج‌۵، ص۲۷۲، مقدمه، بلاغی‌، محمدجواد، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.    


‌
در ترجمه فارسی تورات باب ششم از سفر پیدایش چنین است: «خدا به نوح گفت: انتهای تمام ‌بشر به حضورم رسیده است؛ زیرا که زمین به سبب ایشان پر از ظلم شده است و اینک من ایشان را با زمین هلاک خواهم ساخت. پس برای خود کشتی از چوب کوفر بساز و حجرات در کشتی بنا کن و درون و برونش را به قیر بینداز و آن ‌را بدین ترکیب بساز که طول کشتی سیصد ذرع باشد و عرضش پنجاه ذرع و ارتفاع آن سی ذرع و روشنی برای کشتی بساز و آن ‌را به ذراعی از بالا تمام کن و در کشتی را در جنب آن بگذار و طبقات تحتانی و وسطی و فوقانی بساز؛ زیرا اینک من طوفان آب را بر زمین می‌آورم تا هر جسدی را که روح حیات در آن باشد، از زیر آسمان هلاک گردانم و هر چه بر زمین است، خواهد مرد. لکن عهد خود را با تو استوار می‌سازم...».
[۱۱] پیدایش، ۶: ۱۴-۱۷، ترجمه قدیم، چاپ ایلام.


۱. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج‌۹، ص۹۵، تهران، دارالکتب الاسلامیة، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.    
۲. ↑ هود/سوره۱۱، آیه۴۲.    
۳. ↑ طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج‌۱۰، ص۲۲۹، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۴۱۷ق.    
۴. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج‌۵، ص۲۴۸، مقدمه، بلاغی‌، محمدجواد، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.    
۵. ↑ ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمرو، تفسیر القرآن العظیم، محقق، شمس‌الدین، محمد‌حسین، ج‌۴، ص۲۷۹-۲۸۰، بیروت، دارالکتب العلمیة، منشورات محمدعلی بیضون، چاپ اول، ۱۴۱۹ق.    
۶. ↑ شعراء/سوره۲۶، آیه۱۱۹.    
۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج‌۱۵، ص۲۸۸، تهران، دارالکتب الاسلامیة، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.    
۸. ↑ کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج‌۸، ص۲۸۳، محقق، مصحح، غفاری، علی‌اکبر، آخوندی، محمد، تهران، دارالکتب الاسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.    
۹. ↑ عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر عیاشی، ج‌۲، ص۱۴۶، محقق، مصحح، رسولی محلاتی، ‌هاشم، تهران، المطبعة العلمیة، چاپ اول، ۱۳۸۰ق.    
۱۰. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج‌۵، ص۲۷۲، مقدمه، بلاغی‌، محمدجواد، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.    
۱۱. ↑ پیدایش، ۶: ۱۴-۱۷، ترجمه قدیم، چاپ ایلام.


پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «کشتی حضرت نوح»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۰۴/۲۹.    



جعبه ابزار