• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

پایه‌گذار اتمام نماز در سفر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: خلیفه سوم، عثمان، مسافر.

پرسش: پایه‌گذار اتمام نماز در مسافر کیست؟



شواهد تاریخی، گویای آن‌اند که خلیفه سوم، عثمان، پس از گذشت سال‌های آغازین خلافت خود، نخستین کسی بود که به اتمام نماز در سفر اقدام کرد. شماری از گزارش‌های تاریخی در این باره به قرار زیرند:

۱.۱ - تاریخ طبری

در تاریخ الطبری آمده است:
در این سال (سال ۲۹) عثمان با مردم حج گزارد.او در منا چادر زد و آن، نخستین چادری بود که عثمان در مِنا بر پا می‌کرد.او نماز را در آن جا و در عرفه کامل خواند. واقدی به نقل از عمر بن صالح بن نافع، از صالح وابسته توامه می‌گوید: از ابن‌عباس شنیدم که می‌گفت: نخستین بار که مردم، آشکارا علیه عثمان سخن گفتند، زمانی بود که وی پس از خواندن نماز دورکعتی در مِنا در دوران حکومتش، در سال ششم، نماز را به صورت چهاررکعتی به جا آورد.در نتیجه بسیاری از صحابه بر او خرده گرفتند و نیز کسانی که او را بسیار ملامت می‌کردند، تا آن که علی (علیه‌السّلام) در جمع کسانی که نزدش می‌آمدند، نزد وی آمد و گفت: نه اتّفاقی رخ داده و نه دین جدیدی آمده است.هر آینه پیامبرت را دیدم که [در مِنا.] نماز را دو رکعتی می‌خواند و سپس ابو‌بکر و عمر و خود تو در آغاز حکومتت.پس نمی‌دانم مرجع [کار تو.] چیست! ؟ گفت: نظری است که بِدان رسیده‌ام.

۱.۲ - گزارش مسلم از ابن‌عمر

همچنین مسلم در کتاب خود از ابن‌عمر گزارش کرده است:
پیامبر خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در مِنا دو رکعت نماز گزارد و پس از ایشان، ابو‌بکر و پس از ابو‌بکر، عمر و عثمان در آغاز خلافتش، چنین کردند.پس از آن، عثمان نماز را چهار رکعتی خواند.ابن‌عمر هر گاه با امام [به جماعت.] نماز می‌گزارد، چهاررکعتی نماز می‌خواند و هر گاه به تنهایی به نماز می‌ایستاد، دورکعتی می‌خواند.
[۴] نووی، یحیی، شرح نووی بر صحیح مسلم، ج۱، ص۴۸۲، ح۱۷.


۱.۳ - روایت سفیان بن عیینه

و نیز در کتاب المحلّی آمده:
از طریق سفیان بن عیینه از امام صادق (علیه‌السّلام) از پدرش نقل است که: عثمان در مِنا بیمار شد.علی (علیه‌السّلام) آمد و به ایشان گفته شد: برای مردم نماز بگزار.فرمود: «اگر می‌خواهید، همچون پیامبر خدا (یعنی دورکعتی) نماز می‌گزارم». گفتند: نه، فقط نماز امیرالمؤمنین عثمان! او علی (علیه‌السلام) نیز سر باز زد.
[۵] ابن‌حزم، علی بن احمد، المحلّی، ج۴، ص۲۷۰.

اکنون این فقیهان اهل سنّت‌اند که باید از عهده پاسخ این پرسش بر آیند که: چگونه رفتار غیر مستند خلیفه سوم، بر قول و فعل پیامبر خدا و اهل بیت و اصحاب ایشان و نیز دو خلیفه نخست، رجحان یافته است؟!


۱. طبری، ابن‌جریر، تاریخ الطبری، ج۳، ص۳۲۲.    
۲. نووی، یحیی، شرح نووی بر صحیح مسلم، ج۵، ص۱۹۸.    
۳. نووی، یحیی، شرح نووی بر صحیح مسلم، ج۵، ص۲۰۴، ح۱۷.    
۴. نووی، یحیی، شرح نووی بر صحیح مسلم، ج۱، ص۴۸۲، ح۱۷.
۵. ابن‌حزم، علی بن احمد، المحلّی، ج۴، ص۲۷۰.



حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «پایه‌گذار اتمام نماز در سفر» تاریخ بازیابی۱۳۹۷/۷/۲۳.    






جعبه ابزار