• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

پایداری امام رضا در برابر انحراف

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: امام کاظم (علیه‌السّلام)، شیعه، هارون، رشوه، واقفیّه.

پرسش: امام رضا (علیه‌السّلام) در برابر انحراف چه نقشی داشت؟

پاسخ:



سال‌های پایانی عمر امام هفتم (علیه‌السّلام) بیشتر در زندان سپری می‌شد. ارتباط شیعیان با آن حضرت بسیار دشوار شده بود. همچنین پراکندگی جغرافیایی شیعه نیز در سرزمین پهناور حکومت اسلامی، سبب شده بود تا ارتباط حضوری با امام برای بسیاری از شیعیان ناممکن شود. از این‌رو امام کاظم (علیه‌السّلام) برای آنکه شیعیان بتوانند با ایشان ارتباط پیدا کنند، سازمان وکالت را سامان دادند. امام با وکیل نمودن افراد مورد اعتماد، آنها را پل ارتباطی بین شیعه و امامت معرفی کرد. شیعیان نامه‌ها، سؤالات و وجوهات شرعی خویش را از طریق وکیلان به امام می‌رساندند. بیشتر وکیلان امام افرادی متدین، شناخته شده و مورد اعتماد بودند. هزاران دینار از وجوهات در اختیار آنان بود تا به مصارفی که امام آنها را مامور کرده بود برسانند.


اما همین که امام کاظم (علیه‌السّلام) در زندان‌ هارون به شهادت رسید، چند نفر از وکیلان پول‌دوست و مقام‌طلب تصمیم گرفتند تا شهادت امام هفتم را انکار کنند و بدین‌سان پول‌های گردآوری شده مردم را تصاحب کنند. این چند وکیل منحرف، با رشوه دادن یا پیشنهاد رشوه به اصحاب امام هفتم سعی می‌کردند تا فرقه جدید خود را، که به واقفیّه مشهور شده بود گسترش دهند.

۲.۱ - دلیل انکار شهادت امام هفتم

آنان مدعی شدند که امام کاظم (علیه‌السّلام) از نظرها غایب شده و چندی دیگر ظهور خواهد کرد و بشریت را از ستم‌ها نجات خواهد داد. یعنی آن حضرت آخرین امام و منجی بشریت است و حضرت علی بن موسی‌الرضا (علیه‌السّلام) امام نیست. دانشمندان و وکیلان خوب و شایسته امام کاظم ـ‌همچون صفوان بن یحیی و یونس بن عبدالرحمان‌ ـ با قدرت در مقابل این شایعه‌افکنی‌ها و این انحرافِ خطرناک ایستادگی کردند. اما متاسفانه جمعی از جاهلان و کوته‌اندیشان جذب این گروه انحرافی شدند.

۲.۲ - بیان جواب شبهات

علنی شدن شبهات و سؤالات از سویی و ایجاد انحراف از جانب سران واقفیه سبب شد که زمینه برای تبیین مسائل امامت بیش از پیش فراهم آید. بنابراین در این دوره مباحث مربوط به امامت بسیار پررنگ و به صورت علنی از زبان امام رضا (علیه‌السّلام) صادر شد.

۲.۳ - مقابله باقدرت مقابل منحرفان

امام رضا (علیه‌السّلام) با قدرت در مقابل منحرفان هفت امامی ایستادگی کرد و با طرح مباحث علمی به شبهات آنان پاسخ گفت. دانشمندان اصحاب امام نیز همواره نیرنگ‌های واقفیان را برملا می‌کردند. سال‌های نخست امامت امام رضا به سبب رویارویی با فتنه منحرفان واقفیه بر ایشان و شیعیان بسیار دشوار گذشت.
[۱] حمیری، عبدالله بن جعفر، قرب الاسناد، ۲۰۰.
[۲] مهدی غلامعلی و علی‌نقی نگران، ماه هشتم، ص۹۱-۹۲.




۱. حمیری، عبدالله بن جعفر، قرب الاسناد، ۲۰۰.
۲. مهدی غلامعلی و علی‌نقی نگران، ماه هشتم، ص۹۱-۹۲.



حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «پایداری امام رضا در برابر انحراف» تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۱۲/۲۲.    






جعبه ابزار