• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ویژگی‌های سوگندهای قرآنی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: سوگند، قرآن.

پرسش: سوگندهای قرآنی چه ویژگی‌هایی دارند؟



سوگندهای رایج میان مردم، برای تأکید و اثبات اموری‌اند که گاه کم‌ارزش یا خلاف واقع نیز هستند؛ اما در قسم‌های قرآنی ضمن تأکید بر عظمت و اهمیت «مُقسَمٌ به»، هیچ‌گونه امر خلاف واقع و باطلی در «مُقسَمٌ علیه» یافت نمی‌شود. هم‌چنین در سوگندهای معمولی، مُقسَمٌ‌به از یادکننده سوگند، عزیزتر و محبوب‌تر است، در حالی که سوگندهای قرآنی چنین نیستند.
قرآن کریم تمامی هستی را جولان‌گاه فکر بشری می‌داند. از این رو به محسوسات همانند زمین، خورشید، ماه، کهکشان‌ها، و نیز غیر محسوسات همانند روح، فرشتگان، قیامت و... سوگند یاد می‌کند:
«فَلَآ اُقْسِمُ بِمَا تُبْصِرُونَ• وَ مَا لَا تُبْصِرُونَ؛ سوگند به آنچه می‌بینید و آنچه نمی‌بینید.»
و این سبب می‌شود که انسان هر چه بیشتر در مُقسَمٌ به بیندیشد و حقایق نهفته آن را کشف کند و از طرفی این کار از نظر روانی در قلب شنونده اثر می‌گذارد و مؤمنان را قوی‌تر و منکران را نرم‌تر می‌کند. این در حالی است که سوگندهای بشری چنین فرایندی را تعقیب نمی‌کنند. هم‌چنین خداوند برای نشان دادن عظمت قدرتش به آفریده‌ها سوگند یاد می‌کند تا مردم ضمن آشنایی با شگفتی‌های آفرینش، با منافع فراوان آنها نیز آشنا شوند؛ ولی سوگندهای بشری معمولاً برای به کرسی نشاندن مُقسَمٌ علیه‌اند نه شناخت واقع بینانه آفریده‌ها.


۱. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۱۰، ص۱۱۳.    
۲. بیضاوی، ناصر الدین، تفسیر البیضاوی، ج۵، ص۳۸۳.    
۳. فیض کاشانی، محمد محسن، تفسیر الاصفی، ج۲، ص۱۳۴۷.    
۴. طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۹، ص۴۰۳.    
۵. ثعلبی، احمد ابو اسحاق، تفسیر الثعلبی، ج۱۰، ص۳۲.    
۶. حاقه/سوره۶۹، آیه۳۸ - ۳۹.    



سایت‌ حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «ویژگی‌های سوگندهای قرآنی» تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۲/۱۰.    



جعبه ابزار