وحدت در قرآن
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: وحدت،
قرآن مجید، اعتصام، امت واحد.
پرسش: کدام
آیات و در چه سوره‌هایی در
قرآن کریم مسلمانان را تشویق به وحدت می‌کند؟
پاسخ: در قرآن کریم واژه «وحدت» به کار نرفته است؛ بلکه از واژه‌های «اعتصام» و «امت واحد» استفاده شده است که در همه آن‌ها مسلمانان را به داشتن وحدت تشویق می‌کند.
در قرآن کریم واژه «
وحدت» به کار نرفته است؛ بلکه از واژه‌های «اعتصام» و «امت واحد» استفاده شده است که در همه آن‌ها مسلمانان را به داشتن وحدت تشویق می‌کند. آن آیات عبارت‌اند از:
«
واعتصموا بحبل الله جمیعاً و لا تفرّقوا و اذکروا نعمة الله علیکم اذ کنتم اعداء فاَلّف بین قلوبکم فاصبحتم بنعمته اخواناً»؛
و همگی به ریسمان خدا چنگ زنید، و پراکنده نشوید؛ و
نعمت خدا را بر خود یاد کنید، آن‌گاه که
دشمنان (یک‌دیگر) بودید؛ پس میان دل‌های شما الفت انداخت، تا به لطف او برادران هم شدید.
«
و لا تکونوا کالذین تفرقوا و اختلفوا من بعد ما جاءهم البیّنات»؛
و چون کسانی مباشید که پس از آن‌که دلایل
آشکار برایشان آمد، پراکنده شدند و با هم
اختلاف پیدا کردند.
«
حتی اذا فشلتم و تنازعتم فی الامر و عصیتم من بعد ما اراکم ما تحبون منکم من یرید الدنیا و منکم من یرید الاخرة»؛
تا آن‌که سست شدید و درکار (
جنگ و بر سر
غنایم) با یک‌دیگر به نزاع پرداختید؛ و پس از آن‌که آن‌چه را دوست داشتید (یعنی غنایم را) به شما نشان داد، نافرمانی نمودید. برخی از شما
دنیا را و برخی از شما
آخرت را می‌خواهد.
«
یا ایها الذین آمنوا خذوا حذرکم فانفروا ثبات اونفروا جمیعاً»؛
ای کسانی که
ایمان آورده‌اید، (در برابردشمن) آماده باشید (=
اسلحه خود را برگیرید) و گروه گروه (به
جهاد) بیرون روید یا به طور جمعی روانه شوید.
«
ان الذین فرّقوا دینهم و کانوا شیعاً لست منهم فی شیء»؛
کسانی که
دین خود را پراکنده ساختند و فرقه فرقه شدند، تو هیچ‌گونه مسئول ایشان نیستی.
«
و لو اراکم کثیراً و لتنازعتم فی الامر»؛
و اگر ایشان را (= سپاه دشمن) به تو بسیار نشان می‌داد، قطعاً سست می‌شدید و حتماً در کار (جهاد)
منازعه می‌کردید.
«
و لا تنازعوا فتفشلوا و تذهب ریحکم»؛
و با هم
نزاع مکنید که سست شوید و مهابت شما از بین برود.
«
و قاتلوا المشرکین کافّةً کما یقاتلونکم کافةً»؛
و همگی با
مشرکان بجنگید، چنانکه آنان همگی با شما می‌جنگند.
«
و انّ هذا امتکم امةً واحدة و انا ربکم فاعبدون»؛
این است امت شما که امتی یگانه است، و منم پروردگار شما، پس مرا بپرستید.
«
و انّ امتکم امة واحدة و انا ربکم فاتقون»؛
و در حقیقت، این امت شماست که امتی یگانه است، و من پروردگار شمایم؛ پس از من پروا دارید.
«
و لا تکونوا من المشرکین من الذین فرقوا دینهم و کانوا شیعاً»؛
و از مشرکان مباشید: از کسانی که
دین خود را قطعه قطعه کردند و فرقه فرقه شدند.
«
انّ الله یحبّ الذین یقاتلون فی سبیله صفّاً کانهم بنیان مرصوص»؛
در حقیقت
خدا دوست دارد کسانی را که در راه او صف در صف، چنانکه گویی بنایی ریخته شده از سرب‌اند، جهاد می‌کند.
آیات فوق طبق ترتیب سور شریفه نقل شده است. از جهتی به‌طور کلی آیات را به دو دسته عمده می‌توان تقسیم کرد: یک دسته، آیاتی که تشویق به
وحدت می‌کند و دسته دوم آیاتی که
نهی از اختلاف و
تفرقه می‌کند. علاوه بر کتب
تفسیر که بهترین منبع برای
مطالعه آیات می‌باشند؛ چنان‌چه در پاورقی به بعضی از آن‌ها اشاره شده.
۱. سیدمحمود طالقانی، وحدت و آزادی، چاپ مهرماه ۱۳۶۱، انتشارات میعاد فرهنگی آیت‌الله طالقانی.
۲. آیت محمدباقر حکیم، وحدت اسلامی از دیدگاه قرآن و سنت، ترجمة عبدالهادی فقیهی‌زاده، چاپ مؤسسة فرهنگی انتشارات تبیان، چاپ اول، ۱۳۷۷.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «وحدت در قرآن»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۰۹/۱۶.
