• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نکوهش انجام گناه به امید توبه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: گناه، امام علی (علیه‌السلام)، استغفار، توبه، اصرار بر گناه.

پرسش: مراد این سخن امام علی (علیه‌السّلام) چیست که می‌فرماید: «اگر در برابر گناهی قرار گیرد، با اعتماد و تکیه بر توبه، مرتکب آن می‌شود»! ؟

پاسخ:




امام علی (علیه‌السّلام) در نکوهش کسانی که به امید توبه، مرتکب گناه شده و سپس توبه را نیز به تأخیر می‌اندازند، می‌فرماید: «اِنْ عَرَضَتْ لَهُ مَعْصِیَةٌ وَاقَعَهَا بِالْاِتِّکَالِ عَلَی التَّوْبَةِ وَ اِنْ عَزَمَ عَلَی التَّوْبَةِ سَوَّفَهَا وَ اَصَرَّ عَلَی الْحَوْبَةِ»؛ اگر نافرمانی خدا و معصیتی برای او روی دهد، با اعتماد و تکیه بر توبه انجامش دهد و اگر تصمیم بر توبه گیرد، آن ‌را به تأخیر‌ اندازد و بر گناه اصرار ورزد.


پیام روایت این است که اگرچه حلم و چشم‌پوشی خداوند و فرصتی که برای توبه و استغفار داده، بزرگ‌ترین لطف او به بندگانش می‌باشد که می‌توان آن ‌را وسیله جبران گناهان قرار داد، اما این فرصت الهی را نباید دست‌آویزی برای ارتکاب گناه قرار داد؛ زیرا گناه نقش ویرانگری در روح و روان فرد دارد، و آثار وضعی بدی در گناه‌کار و محیط پیرامون او خواهد گذاشت؛ گناه، به تدریج تمایلات فطری و صفای طبیعی و درونی انسان را تغییر می‌دهد، حساسیت‌های قلب را نسبت به حقایق امور از بین می‌برد و در او حالت بی‌تفاوتی نسبت به نیک و بد، حق و باطل و کمال و نقص به وجود می‌آورد. ادامه این وضعیت، موجب می‌گردد تا مفاهیمی مانند رشد و کمال و تعالی و پیشرفت معنوی معنای خود را برای فرد گناه‌کار و عاصی از دست بدهد. این‌جاست که او دیگر به فکر اصلاح و تربیت خویش نخواهد افتاد و این همان نکته‌ای است که امام باقر (علیه‌السّلام) به آن اشاره فرموده است:

۲.۱ - حدیثی از امام باقر

«در قلب آدمی، نقطه سفیدی است که چون انسان گناهی مرتکب شود، لکّه سیاهی بر آن ظاهر می‌گردد. اگر بر گناه خود ادامه ‌دهد و از این ‌راه برنگردد، سیاهی سراسر دل را فرا می‌گیرد و نورانیت آن ‌را از بین می‌برد. چنین فردی دیگر هرگز به‌ سوی خیر و سعادت باز نمی‌گردد».

۲.۲ - حدیثی از حضرت علی

شاید از این‌روست که امام علی (علیه‌السّلام) در سخن دیگری می‌فرماید: «گناه نکردن آسان‌تر از توبه کردن است‌».


۱. لیثی واسطی، علی بن محمد، عیون الحکم و المواعظ، ص۱۶۳، قم، دارالحدیث، چاپ اول، ۱۳۷۶ش.    
۲. تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد، غررالحکم و دررالکلم، ص۲۵۷، قم، دارالکتاب الاسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۰ق.    
۳. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج‌۲، ص۲۷۳، تهران، دارالکتب الاسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.    
۴. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبة‌الله، شرح نهج‌البلاغة، ج‌۱۸، ص۳۹۶، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، چاپ اول، ۱۴۰۴ق.    
۵. شریف الرضی، محمد بن حسین، خصائص الائمة (علیه‌السّلام)، ص۱۱۰، مشهد، آستان قدس رضوی، چاپ اول، ۱۴۰۶ق.    




سایت اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «نکوهش انجام گناه به امید توبه»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۱۱/۲۶.    



جعبه ابزار