نهی از غیبت
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: امر به معروف، نهی از منکر، غیبت،
گناه، نیت، نصیحت، واجب.
پرسش: اگر مطمئن باشیم که فردی مثلاً در ۴ هفته آینده ـ با توجه به مرتبه ایمانی که دارد ـ حتماً غیبت می‌کند و خودش هم این را گفته باشد و تصمیم بر آن داشته باشد، آیا لازم است قبل از این‌که آن فرد شروع به غیبت بکند، او را
نهی از منکر کنیم؟ و اصلاً آیا این طوری که گفتیم غیبت محسوب می‌شود، تا نهی از منکر واجب شود؟
پاسخ:
دین اسلام، در کنار دیگر برنامه‌های سازنده فردی و اجتماعی خود، از پیروانش می‌خواهد که نسبت به آن‌چه از دیگران می‌بینند، بی‌تفاوت نباشند؛ بلکه آنها را به‌سوی خوبی‌ها فراخوانده، از بدی‌ها باز دارند. این دو وظیفه اساسی «امر به معروف» و «نهی از منکر» نام دارد. انجام این دو
تکلیف الاهی، شرافت مسلمانان، پیاده‌سازی احکام الاهی و جلوگیری از
فساد و
فحشاء و برقراری امنیت اجتماعی را همراه خواهد داشت.
در صورتی
امر به معروف و نهی از منکر واجب است که کسی واجبی را انجام ندهد یا گناهی را مرتکب شود؛ اما کسی که تصمیم بر ترک واجبی یا انجام گناهی دارد، امر به معروف و نهی از منکر واجب نیست؛ اگرچه نصیحت دیگران و خیرخواهی آنها پسندیده است و می‌توان با نصیحت، افرادی که تصمیم بر انجام گناه را دارند، منصرف نمود و خیرخواه آنان بود، همان‌طور که
پیامبران و
ائمه اطهار علیهم‌السلام، برای آگاهی و آشنایی مردم به وظایف خویش و
تربیت اخلاقی آنان، از
نصیحت و خیرخواهی به‌عنوان یک روش استفاده می‌کردند.
پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله مردم را به نصیحت کردن یک‌دیگر تشویق می‌نماید: «بزرگ‌ترین مردم از لحاظ مرتبه نزد
خدا در
روز قیامت کسی است که برای نصیحت
خلق در
زمین بیش‌تر سعی و تلاش کند».
هم‌چنین
امام صادق علیه‌السلام می‌فرماید: «بر مؤمن واجب است که در حضور و غیاب، خیرخواه مؤمن باشد»،
و «بر شما باد به
نصیحت کردن مخلوق برای رضای الاهی که خدا را به
عمل بهتر از آن ملاقات نکنی».
نیت کسی که فکر و تصمیم بر انجام گناه دارد، گناه محسوب نمی‌شود؛ هرچند از نظر اخلاقی، آن هم ضرر دارد؛ زیرا گاهی فکر گناه مقدمه و باعث حرکت به طرف گناه می‌شود و در مرتبه خود در
قلب انسان تأثیر منفی دارد، و باید با استغفار و پناه بردن به
خداوند از شر
شیطان خود را از این افکار نجات داد. بنابراین اگر کسی فکر و تصمیم انجام غیبت را در آینده دارد، ولی هنوز مرتکب نشده است، غیبت محسوب نمی‌شود.
کسی که تصمیم بر انجام گناه
غیبت گرفته است، نهی از منکر واجب نیست؛ اما می‌توان خیرخواه برادر دینی بود و او را با آگاهی دادن به آثار این گناه، منصرف از گناهی نمود که می‌خواهد در آینده انجام دهد.
پایگاه اسلام کوئست.
