نقش دین‌داری همسر
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: دین‌داری، ایمان، همسر، اخلاق، مال حرام، مال حلال، رشد، کمال.
پرسش: تأثیر و نقش دین‌داری همسر را توضیح دهید؟
پاسخ: ایمان در تمام ابعاد زندگی انسان تأثیرگذار است. سه نکته کلی را می‌توان درباره ایمان بیان کرد: أ. انسان موجودی است دو بعدی (جسمانی ـ روحانی) که اصالت انسان به بعد روحی و روانی اوست. پس توجه به این بعد وجودی انسان ضروری است؛ ب. دین، ایمان و پای‌بندی به دستورات دینی، پشتوانه اخلاق و ارزش‌های اخلاقی است. آن باورهای قلبی انسان‌هاست که فردی را متخلّق به اخلاق حمیده می‌کند و از سوی دیگر، همین پشتوانه ایمان است که فرد را از
رذایل اخلاقی باز می‌دارد؛ ج. توجه به مال حلال می‌تواند زمینه
رشد و کمال و سعادت را فراهم کند و اثر وضعی خاصی دارد، در برابر، مال حرام نیز اثر معکوس دارد و مانع رشد معنوی
انسان می‌شود.
ایمان در تمام ابعاد
زندگی انسان مؤثر است: در انتخاب همسر،
ازدواج، تشکیل خانواده،
تربیت فرزند، ارتباط با همسر و دیگر مسائل مربوط به خانه و
خانواده.
جهت رعایت اختصار تنها به سه نکته کلی درباره ایمان اشاره می‌شود.
انسان موجودی است دو بعدی (جسمانی ـ روحانی) که اصالت انسان به بعد روحی و روانی اوست. پس توجه به این بعد وجودی انسان ضروری است و عدم توجه به آن مساوی است با بی‌توجهی به اصالت انسانی خود. ایمان و ارزش‌های دینی و اخلاقی تأمین‌کننده نیازهای روحی و روانی انسان است و با رعایت آن انسان به
کمال خواهد رسید. به همین جهت است که انسان کامل از دیدگاه دین همان انسان با ایمان است. بنابراین در گام نخست برای انتخاب یک همسر مناسب علاوه بر دیگر معیارهای لازم، شرط ایمان یک معیار ضروری است. انسان باید با فردی ازدواج کند که به دو بعد وجودی خویش توجه کافی داشته باشد. اهمیت مطلب این‌جا ظاهر می‌شود که شریک زندگی انسان به علت سه ویژگیِ طول مدت، گسترة تأثیر و تأثیرگذاری مستقیم، نقش بسیاری زیادی در موفقیت و کمال انسان ایفا می‌کند؛ به همین جهت است که در ازدواج
حضرت امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) و
فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیها) وقتی
پیغمبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) از حضرت امیر می‌پرسد فاطمه (سلام‌الله‌علیها) را چگونه یافتی؟ می‌فرمایند: «نعم العون علی طاعه الله؛ خوب کمک کننده‌ای در مسیر طاعت الهی است». اگر انسان خواستار
رشد و کمال است، لازم است در
انتخاب همسر و همسفرش دقت نماید.
دین، ایمان و پای‌بندی به دستورات دینی، پشتوانه اخلاق و ارزش‌های اخلاقی است. آن باورهای قلبی انسان‌هاست که فردی را متخلّق به اخلاق حمیده (همچون
صداقت،
امانت،
حیا و
پاک‌دامنی، احترام به دیگران، دل‌سوزی و دیگر صفات پسندیده) می‌کند و از طرف دیگر همین پشتوانه ایمان است که فرد را از رذایل اخلاقی (همچون
دروغ،
کینه،
تهمت،
غیبت،
سوءظن،
حسد و نظایر آن) باز می‌دارد. روشن است یک
زندگی سالم و پر نشاط و با جوّی پر از شادی و
اعتماد به یک‌دیگر و دارای آرامش روحی و روانی چیزی جز این نیست که با رعایت اصول اخلاقی شکل بگیرد و با عدم توجه کافی به شرط ایمان که پشتوانه
اخلاق است، زندگی از آرامش و سلامت کافی برخوردار نخواهد بود. حداقل تأثیر ایمان در زندگی و روابط زن و شوهر این است که اگر به هر دلیلی همسر شخص باایمان، مورد پسند و مطلوب او واقع نشد، هیچ‌گاه مورد
ظلم واقع نمی‌شود و حقوقش نادیده گرفته نمی‌شود؛ چون شخص با ایمان اهداف بلندی دارد که گرچه با سختی، اما می‌تواند حقوق همراه ناخواسته‌اش را حفظ نماید و زندگی را به کام او تلخ نکند و در اختلافات، انسانی‌ترین گزینه‌ها را انتخاب کند.
نکته سوم در واقع برگشت به همان نکته اول دارد؛ ولی به علت اهمیت، مستقل ذکر می‌شود. همان‌طور که مال حلال می‌تواند زمینه رشد و کمال و
سعادت را فراهم کند و اثر وضعی خاصی دارد،
مال حرام نیز اثر معکوس دارد و مانع رشد معنوی انسان می‌شود؛ چون علاوه بر این‌که
حرام است، تناسبی با سعادت حقیقی وی ندارد. توجه به مال حلال و حرام نکته‌ای است که در پرتو ایمان و رعایت دستورات دینی روشن می‌شود. کسی که با مال حرام رشد کرده، خواه ناخواه
قدرت درک و دست‌رسی به بسیاری از حقایق هستی را ندارد. بنابراین برای شناخت صحیح هستی و لذت بردن از امور معنوی و دست‌یابی به خوش‌بختی باید با کسی ازدواج کرد که از ایمان کافی برای رعایت
حلال و حرام و دوری از مال حرام، برخوردار باشد.
۱. «روان‌شناسی رشد»، انتشارات سمت، نوشته دفتر همکاری حوزه و دانشگاه.
۲. افروز، غلام‌علی، «همسران برتر»، انتشارات انجمن اولیا و مربیان.
۳. آیت‌الله امینی، ابراهیم، «اسلام و تعلیم و تربیت»، انتشارات انجمن اولیا و مربیان.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «نقش دین‌داری همسر»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۰۶/۰۷.
