نقش خداشناسی در زندگی فردی و اجتماعی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: خداشناسی،
انس با خدا.
پرسش: نقش
خداشناسی در زندگی فردی و اجتماعی چیست؟
مهم‌ترین نقش خداشناسی در زندگیِ فردی،
محبّت و
انس با خداوند متعال است؛ چرا که انسان، فطرتا عاشق زیبایی است و از آن‌جا که خداوند متعال، جامع همه زیبایی‌هاست و همه زیبایان، زیبایی خود را از او دارند، انسان نمی‌تواند خدا را بشناسد و او را دوست نداشته باشد. از این‌رو،
امام مجتبی (علیه‌السلام) می‌فرماید:
«مَن عَرَفَ اللّهَ اَحَبَّهُ؛
هر که خدا را بشناسد، دوستش خواهد داشت.»
و هر چه معرفت انسان نسبت به آفریدگار جهان بیشتر شود، محبّت او در دلش بیشتر می‌گردد، تا آن‌جا که در مرتبه «
کاملان در خدا دوستی»
قرار می‌گیرد.
محبّتی که زاییده معرفت باشد، با عنایت به اوامر و نواهی الهی و جایگاه انسان در نظام آفرینش و نیز توام با
خشیت و رغبت است و انسان را به همه ارزش‌های اعتقادی، اخلاقی و عملی و ترک ضدّ ارزش‌ها دعوت می‌نماید.
خداشناسی، به دلیل این که زیربنای ارزش‌های اعتقادی، اخلاقی و عملی است، اصلی‌ترین پایه‌های جامعه نمونه انسانی نیز هست. به همین جهت، نمی‌توان از جامعه‌ای که
خدا را باور ندارد، انتظار داشت ارزش‌های انسانی و در رأس آنها عدالت اجتماعی را رعایت نماید. لذا
امام رضا (علیه‌السلام) درباره
فلسفه خدا پرستی می‌فرماید:
«لِعِلَلٍ کَثیرَةٍ، مِنها انَّ مَن لَم یُقِرَّ بِاللّهِ (عزّوجلّ) لَم یَتَجَنَّب مَعاصِیَهُ، و لَم یَنتَهِ عَنِ ارتِکابِ الکَبائِرِ و لَم یُراقِب احَدا فیما یَشتَهی و یَستَلِذُّ مِنَ الفَسادِ وَ الظُّلمِ...
به علّت‌های بسیار؛ یک علّت آن‌که به خدا اقرار نکند، از نافرمانی او نپرهیزد و از ارتکاب
گناهان کبیره باز نَایستد و هیچ کس را در آن‌چه از تباهی و
ستم دوست می‌دارد و لذّت می‌برد، نپاید.»
بی‌تردید، استقرار ارزش‌های اخلاقی در جامعه، بدون زیربنای مذهبی و اعتقاد به
خدا امکان‌پذیر نیست. اگر جهان، بی‌شعور و بی‌هدف باشد و
عادل و
ظالم، و
نیکوکار و
بدکار، همه با مرگ به یک نقطه می‌رسند، با کدام دلیل می‌توان جامعه را به رعایت ارزش‌های والای انسانی،
عدالت‌خواهی،
ایثار و
مبارزه با ظلم و جنایت دعوت کرد؟ چه دلیلی دارد که یکی فدای دیگران شود و دیگران، فدای او نگردند؟ از این‌رو، باید گفت که
ماتریالیسم، مستلزم نفی ارزش‌های اخلاقی و پذیرفتن ارزش‌های اخلاقی، مستلزم نفی ماتریالیسم است.
به عکس، اعتقاد به خدا و هدف‌داری جهان هستی، زمینه‌ساز جامعه برین و تکامل مادّی و معنوی
انسان است و به فرموده آفریدگار جهان:
«مَّن کَانَ یُرِیدُ ثَوَابَ الدُّنْیَا فَعِندَ اللَّهِ ثَوَابُ الدُّنْیَا وَ الاْخِرَةِ؛
و هر کس
پاداش دنیا را بخواهد،
پاداش دنیا و آخرت، نزد خداست»
و اگر روزی جامعه بشر به‌طور شایسته با آفریدگار جهان پیوند بر قرار کند، بهترین زندگی‌ها را برای خود فراهم ساخته است. به امید آن روز.
حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «نقش خداشناسی در زندگی فردی و اجتماعی» تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۴/۱.
