نرجس خاتون کنیز یا همسر امام عسکری
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: ازدواج، عقد، اسیر، کنیز، نرجس خاتون، امام حسن عسکری (علیه‌السلام)، امام مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف)، مادر امام مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف).
پرسش: نرجس خاتون (سلام‌الله‌علیهم) همسر رسمی امام حسن عسکری (علیه‌السلام) بود یا کنیز ایشان؟! آیا جنگ‌جویانی که ایشان را به اسارت و بردگی گرفتند، صلاحیت چنین کاری را داشتند؟!
پاسخ: براساس فقه شیعی، در جنگ‌ها افرادی از کفار که توسط مسلمانان اسیر می‌شدند، حکم بَرده و کنیز را پیدا می‌کردند و یک دلیل روشن آن عدم منع ائمه (علیهم‌السلام) از خرید و فروش آنهاست؛ بلکه دستور امام هادی (علیه‌السلام) به خرید نرجس خاتون می‌تواند بهترین دلیل بر حلیت خرید و فروش آنها باشد.
هم‌چنین ممکن است خرید ایشان به عنوان کنیز، تنها جنبه صوری داشته و قبل یا بعد از اسارت و با رضایت طرفین، عقد ازدواج رخ داده باشد. براساس برخی روایات، این عقد ازدواج قبل از اسارت و در عالم رؤیا پیش‌بینی شده بود؛ ازاین‌رو عملاً نرجس خاتون همسر آزاد امام یازدهم بوده‌اند. براساس روایتی، نرجس که در خواب به عقد ازدواج امام عسکری (علیه‌السلام) درآمده بود، به عنوان همسر رسمی امام عسکری (علیه‌السلام) در میان خواص شناخته شد.
درباره نحوه ورود
نرجس خاتون (سلام‌الله‌علیها) به خانه
امام حسن عسکری (علیه‌السلام) احتمالاتی وجود دارد:
برخی گزارش‌های تاریخی از اسیر شدن «ملیکه» همسر امام حسن عسکری (علیه‌السلام)
در نبردهای بین
مسلمانان و سپاهیان روم خبر می‌دهند:
بشر بن سلیمان از ملیکه (سلام‌الله‌علیها) در مورد نحوه اسارتشان پرسید. آن بانو پاسخ داد: در یکی از شب‌ها در
عالم خواب، امام حسن عسکری (علیه‌السلام) را دیدم که به من فرمود: پدربزرگت
قیصر در فلان
روز، لشکری را برای نبرد با مسلمانان گسیل خواهد کرد، تو هم به طور ناشناس در لباس خدمت‌کاران و همراه عده‌ای از کنیزان از فلان راه به آنها ملحق شو. این‌گونه بود که پیش‌قراولان
مسلمان از حضور ما آگاه شده و ما را اسیر گرفتند.
در جنگ‌های میان خلفای اموی و عباسی با غیر مسلمانان، با وجود آن‌که این نبردها تحت اشراف امام معصوم (علیه‌السلام) نبود و بیشتر جنگ‌جویان نیز از شیعیان نبودند، اما به هر حال و براساس فقه شیعی، افرادی از کفار که توسط مسلمانان اسیر می‌شدند، حکم بَرده و
کنیز را پیدا می‌کردند و یک دلیل روشن آن عدم منع
ائمه (علیهم‌السلام) از خرید و فروش آنهاست؛ بلکه دستور
امام هادی (علیه‌السلام) به خرید نرجس خاتون می‌تواند بهترین دلیل بر حلیت خرید و فروش آنها باشد. (به علاوه این‌که مخالفت ائمه (علیه‌السلام) با حکام جور به معنای باطل بودن تمام کارهای آنها نبوده است؛ بلکه در مواردی ائمه (علیه‌السلام) صلاح و مصلحت کل جامعه اسلامی را در نظر می‌گرفتند و با آنها همکاری می‌کردند. به این منبع رجوع شود:
).
علاوه بر آنچه در بند قبل گفته شد، ممکن است خرید ایشان به عنوان کنیز، تنها جنبه صوری داشته و قبل یا بعد از اسارت و با رضایت طرفین، عقد
ازدواج رخ داده باشد.
براساس برخی روایات، این عقد ازدواج قبل از اسارت و در
عالم رؤیا پیش‌بینی شده بود؛ ازاین‌رو عملاً نرجس خاتون
همسر آزاد امام یازدهم بوده‌اند.
بشر بن سلیمان می‌گوید: وقتی نرجس خاتون (سلام‌الله‌علیها) را به
سامرا و حضور امام هادی (علیه‌السلام) بردم، آن حضرت (علیه‌السلام) به آن بانو گفت: تو را مژده باد به پسری که خاور و باختر جهان را به ملک خویش درمی‌آورد و
جهان را از
عدل و داد آکنده می‌کند، پس از آن‌که از
ظلم و ستم پر شده باشد. نرجس (سلام‌الله‌علیها) پرسید: شوهرم چه کسی خواهد بود؟ فرمود: همان که پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) تو را برایش در فلان شب و فلان ماه
خواستگاری و عقد فرمود. نرجس خاتون گفت: همان‌که پیامبرتان مرا از
مسیح یا وصی او خواستگاری کردند؟! امام فرمود: مسیح (علیه‌السلام) و وصی او تو را به همسری چه کسی درآوردند؟! نرجس گفت: آیا
کنیه پسر شما ابومحمد است؟! فرمود: آیا او را به
چهره می‌شناسی؟!...
این ماجرا واقع شد و نرجس که در خواب به عقد ازدواج امام عسکری (علیه‌السلام) در آمده بود، به عنوان همسر رسمی امام عسکری (علیه‌السلام) در میان خواص شناخته شد.
سایت اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «نرجس خاتون کنیز یا همسر امام عسکری»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۸/۰۸/۰۷.
