نام‌های درهای بهشت و جهنم
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: درهای بهشت و جهنم، نام.
پرسش: لطفاً اسامی
درهای بهشت و جهنم را بنویسید؟
پاسخ: در رابطه با اسامی درهای بهشت در روایات اسلامی، اسامی بیش‌تر آن‌ها معین شده است. در حدیثی، پنج در از درهای بهشت مشخص شده: ۱. در
رحمت؛ ۲. در
صبر؛ ۳. در
بلا؛ ۴. در
شکر؛ ۵. در اعظم. هم‌چنین اسامی درهای جهنم در روایات اسلامی عبارت است از: ۱.
جحیم؛ ۲. لظی؛ ۳. سقر؛ ۴. حطمه؛ ۵.
هاویه؛ ۶. سعیر؛ ۷.
جهنم.
خدای سبحان در مورد درهای جهنم در
قرآن می‌فرماید: «لَهَا سَبْعَةُ اَبْوَابٍ لِکُلِّ بَابٍ مِنْهُمْ جُزْءٌ مَقْسُومٌ؛
برای جهنم هفت در است و برای هر دری گروه معینی از آن‌ها تقسیم شده‌اند».
و در مورد درهای بهشت نیز می‌فرماید: «حَتَّی اِذَا جَاءُوهَا وَفُتِحَتْ اَبْوَابُهَا وَقَالَ لَهُمْ خَزَنَتُهَا سَلامٌ عَلَیْکُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوهَا خَالِدِینَ؛
هنگامی که به آن می‌رسند، درهای بهشت گشوده می‌شود و نگهبانان به آن‌ها می‌گویند:
سلام بر شما».
خدای سبحان نه در این
آیه و نه در هیچ جای کلام خود، بیان ننموده که مراد از این (ابواب) درها چیست؟ آیا مانند درهای خانه و چهاردیواری است که در آن‌جا داخل می‌شوند، و همه واردین را در یک عرصه جمع می‌کند؟ و یا طبقات و درکات یا درجات مختلفی است که از نظر نوع
عذاب و شدت آن، با لذائذ و نعمات آن با هم تفاوت دارند؟ استعمال کلمه باب در هر دو معنا متداول است.
اما در رابطه با اسامی درهای بهشت، در
روایات مختلف اسلامی اسامی اکثر آن‌ها معین شده است.
شیخ صدوق در کتاب «
من لا یحضره الفقیه» حدیثی را نقل می‌کند از
پیغمبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) که در آن
حدیث اسامی پنج در از درهای بهشت مشخص شده: ۱. در
رحمت؛ ۲. در
صبر؛ ۳. در
بلا؛ ۴. در
شکر؛ ۵. در اعظم.
و نیز در کتاب
خصال حدیثی را از
امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) نقل می‌کند که آن حضرت فرمود: «ان للجنة ثمانیة ابواب، باب یدخل منه النبییون و الصدیقون، و باب یدخل منه الشهداء و الصالحون، و خمسة ابواب یدخل منها شیعتنا و محبونا؛
به‌راستی که برای
بهشت هشت درب است؟ یکی، دری که پیغمبران و صدیقان از آن وارد می‌شوند، دیگری، دری که شهدا و صالحین از آن وارد می‌شوند و پنج در هست که
شیعیان و محبین ما از آن داخل می‌شوند.
و یکی از درهای بهشت درِ مجاهدین است که امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) در
نهج البلاغه خطبه ۲۷ می‌فرماید: «ان الجهاد باب من ابواب الجنة فتحه الله لخاصة اولیائه؛ جهاد دری از درهای بهشت است که آن را به روی بندگان خاصش گشوده است».
در بعضی
تفاسیر قرآن کریم هم به این اسامی اشاره شد، که یکی از درهای بهشت ریان است و فقط روزه‌داران از آن وارد می‌شوند.
و یکی باب المجاهدین، یکی باب المعروف که مربوط به محسنین است و یکی باب الرحمة و یکی باب البصیر و یکی باب الشکر، یکی باب اعظم که محل دخول عباد صالحون و اهل
زهد و
ورع است.
و اما اسامی
درهای جهنم، در روایات اسلامی به این مطلب اشاره شده و اسامی آن‌ها معین شده‌اند که خلاصه آن‌ها چنین است: ۱.
جحیم؛ ۲. لظی؛ ۳. سقر؛ ۴. حطمه؛ ۵. هاویه؛ ۶. سعیر؛ ۷.
جهنم.
گرچه در تقدیم و تأخیر ممکن است اختلافی وجود داشته باشد.
تذکر چند نکته لازم است:
این اعدادی که برای
درهای بهشت و جهنم آمده، برای مبالغه و اشاره به این است که
درجات بهشت و جهنم زیاد است؛ به عنوان نمونه در حدیث آمده: «قال (صلي‌الله‌عليه‌وآله): و الله ان للجنة احدا و سبعین بابا یدخل من سبعین منها شیعتی و اهل بیتی و من باب واحد سایر الناس؛
قسم به خدا که برای بهشت هفتاد و یک در است و از هفتاد در،
اهل بیت من (علیهم‌السلام) و
شیعیان من داخل می‌شوند و بقیه مردم از آن یک در وارد می‌شوند».
این در، در حقیقت درهای گناهی است که به وسیلة آن مردم وارد
دوزخ می‌شوند. هر گروهی به وسیله ارتکاب گناهی و از دری، همان‌گونه که درهای بهشت، طاعات و
اعمال صالح و مجاهدت‌هایی است که به وسیله آن،
بهشتیان وارد
بهشت می‌شوند.
۱. تفسیر عیاشی، ج۲، ص ۲۴۳، حدیث ۱۹، محمد بن مسعود بن عیاش، ناشر، تهران، مکتبه علمیه الاسلامیه.
۲. تفسیر جامع، سیدابراهیم بروجردی، ج۳، ص۴۷۲، انتشارات صدر.
۳. تفسیر اثنی عشری، ج۷، ص۱۱۳، حسین بن احمد حسینی، چاپ اول، تهران، انتشارات میقات، سال ۱۳۶۴-۱۳۶۳ ش.
۴. پیام قرآن، آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی و همکاران، قم، مدرسة الامام علی بن ابی‌طالب (علیه‌السلام)، چ اول، ۱۳۷۰، ج۶، ص۳۰۷-۳۱۵ (مربوط به درهای بهشت)، ص۴۱۵-۴۲۲، (مربوط به درهای جهنم).
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «نام‌های درهای بهشت و جهنم»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱۲/۱۴.
