مکتب تفکیک
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: عرفان، تفکیک، مکتب.
پرسش: مکتب تفکیک سخنانش درست است، یا مکتب عرفان اسلامی؟
پاسخ: مکتب تفکیک می‌گوید که بایست میان روش‌های مختلف دست‌رسی به حقایق، جدایی‌انداخت. در حقیقت قائل به تفکیک روش‌های مختلف
معرفت شناسی هستند.
مطالبی که از سوی طرفداران مکتب تفکیک بیان می‌شود قابل پذیرش نیست و منطق حکما و عرفا بر منطق تفکیک ترجیح دارد.
آنچه امروزه به نام «مکتب تفکیک» از آن یاد می‌شود، خاستگاهش شهر مشهد، و بنیان‌گذارش
میرزا مهدی اصفهانی (۱۳۰۳- ۱۳۶۵ق) است. پس از او، شاگردانش به دنبال نشر گسترده‌ی اندیشه‌های استادشان افتادند. اصطلاح «مکتب تفکیک»، اولین بار از سوی آقای
محمدرضا حکیمی در مقاله‌ای با همین عنوان در
نشریه کیهان فرهنگی به‌کار برده شد.
مهم‌ترین بنیان‌ها و اصول فکری این مکتب عبارت است از:
الف. خودبسایی معرفت دینی
ب. متّکی نبودن فهم و تفسیر دین بر نظریات فلسفی و عرفانی
ج. تقدم
ظواهر قرآن و
سنت بر نظریّات فلسفی و عرفانی
د: رد هر گونه
تاویل و پرهیز از التقاط معارف قرآنی با سایر معارف
بنیان‌گذاران این مکتب بر این باورند که: می‌بایست میان روش‌های مختلف دست‌رسی به حقایق، جدایی‌انداخت. در حقیقت قائل به تفکیک روش‌های مختلف معرفت شناختی هستند. به عبارت دیگر، در نظر آنان
تعقل، باید به روش قرآنی باشد تا انسان را از
تعقل صوری به
تعقل نوری برساند. به همین جهت آنان به شدت به روش معرفتی
ملاصدرا شیرازی می‌تازند و روش او را موجب خلط روشی شناخت می‌دانند.
آنچه به صورت اجمال می‌توان بیان کرد، این است که مطالبی که از سوی طرفداران مکتب تفکیک بیان می‌شود قابل پذیرش نیست و منطق حکما و عرفا بر منطق تفکیک ترجیح دارد.
البته این بدان معنا نیست که هر چه پیروان مکتب تفکیک گفته‌اند نادرست است، و هرچه حکما و عرفا گفته‌اند صحیح است، بلکه بحث در روش و منطق فکری است.
بحث تفصیلی این مسئله را باید در مقالات و کتاب‌های تخصصی پی‌جویی کرد.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «مکتب تفکیک»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۵/۱۱.
