موانع شناخت حسی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: چشم،
گوش،
پرسش: موانع شناخت حسّی چیست؟
بدیهی است که حواس پنجگانه در صورتی قادر به درک محسوسات هستند که مانعی در مقابل نداشته باشند. چشم در صورتی میبیند و گوش در صورتی میشنود و سایر حواس در صورتی شناختهای ویژه خود را تولید میکنند که مانعی در برابر آنها وجود نداشته باشد.
موانع حسّی را به دو دسته میتوان تقسیم کرد:
دسته اول: موانع شناختن؛
دسته دوم: موانع درست شناختن.
و هر یک از این دو دسته را به دو نوع میتوان تقسیم کرد:
نوع اول: موانع موقت؛
نوع دوم: موانع دائم.
بنابراین، موانع شناخت حسی، مجموعاً چهار نوع است:
۱. موانع موقت شناخت؛
۲. موانع دائمی شناخت؛
۳. موانع موقت درست شناختن؛
۴. موانع دائمی درست شناختن.
نوع اول، موانعی است که حس را بهطور کلی نابود نمیکند، بلکه موقتاً از ادراک آن جلوگیری مینماید، مثل اینکه چیزی جلو چشم
انسان را بگیرد و موقتاً مانع دیدن او شود، و یا تزریق آمپولی به قسمتی از بدن او موجب گردد آن قسمت از بدن بهطور موقت بیحس شود.
نوع دوم، موانعی است که در صورت بروز آنها یک یا چند حس بهطور دائم تعطیل میشود؛ مانند بیماریهایی که موجب کوری یا کری و یا زایل شدن سایر حواس میگردد.
نوع سوم، موانعی است که موقتاً مانع درست شناختن میشود؛ مانند اینکه کسی چشم خود را به حالتی در آورد که یکی را دوتا ببیند که در اینصورت حس بینایی تعطیل نمیشود، ولی کار خود را درست انجام نمیدهد. لذا این تغییر حالت چشم، مانع درست شناختن است، نه مانع شناختن، و نیز مانعیتش موقت است نه دائم؛ زیرا به محض اینکه چشم به حالت طبیعی باز گردد، واقعبینی به آن باز خواهد گشت.
و چهارمین نوع، موانعی است که نمیگذارد انسان هیچگاه واقعیات را آنگونه که هست، بشناسد؛ مانند کسی که چشمانش لوچ (لوچ: اَحوَل، چپ چشم، چشم گشته، کج چشم، کسی که چشمش پیچیده باشد. مثال از سعد. ) است و از آنرو همیشه یکی را دوتا میبیند و هیچگاه موفق به تشخیص واقعیات از طریق حس باصره نمیشود.
خویشتن را بزرگ پنداری ••• راست گفتند: یک، دو بیند لوچ
حدیثنت، برگرفته از مقاله «موانع شناخت حسی» تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۱/۲۸.