• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

منشأ اختلاف در خانواده

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: اختلاف، خانواده، نارضایتی.

پرسش: منشأ اختلاف در خانواده چیست؟ و برای رفع اختلافات و نارضایتی‌ها در خانواده چه باید کرد؟

پاسخ:




گوناگونی و تفاوت شگرف در نعمت‌های خدا و مخلوقات او وجود داشته و دارد و هیچ‌کدام از این تفاوت‌ها بی‌حکمت نیست. انسان‌ها نیز با این‌که همه انسان‌اند، همه از یک ریشه‌اند و همه از یک پدر و مادر آفریده شده‌اند، با هم‌دیگر اختلاف شدید دارند و مثل هم نیستند. مسئله اختلاف در قیافه، طرز تفکر و بینش اصولاً بین افراد بشر و به خصوص زن و شوهر در زندگی زناشویی، به‌سادگی مشهود است و جلب‌نظر می‌کند و این اختلاف در زندگی اگر زیاد نباشد و به حد ناهنجاری نرسد، مطلوب است و مزه زندگی به حساب می‌آید و باعث رشد و بالندگی است.
زندگانی چیست؟ نقشی با خیال آمیخته
راحتی با رنج و شوری با ملال آمیخته
ولی درصورتی‌که مقدار آن بیش از اندازه باشد، همسران باید تلاش کنند منشأ اختلاف را شناسایی کرده و آن را زائل کنند و دوستی و صفا و تفاهم را جای‌گزین آن نمایند و زندگی را با تدبیر و خرد خویش سروسامان دهند و نه این‌که هر روز آن را با ندانم‌کاری خود یا با تدابیر عجولانه ویران کنند.


موارد عمده منشأ اختلاف در خانواده، عبارت‌اند از:

۲.۱ - بی‌ملاحظگی و غفلت

یک‌سری باورهای نادرست و گاهی خیال‌پروری و رؤیا پردازی قبلی درباره ازدواج، باعث بروز ناسازگاری می‌شود و همسران را از وظایف اصلی خود غافل می‌کند؛ مثلاً هرگاه زنی نسبت به همسرش بی‌تفاوت یا بهانه‌گیر شود و دیگر کوشش نکند که برای او سرچشمه الهام باشد طبیعتاً دل شوهر، برای هیجان روزهای اول آشنایی می‌تپد و بی‌قرار و ناراضی می‌شود.

۲.۲ - اختلاف فرهنگ دو خانواده

گاهی منشأ اختلاف تفاوت فرهنگی دو خانواده است و هیچ‌کدام راضی نیستند از آداب‌و‌رسوم خود کوتاه بیایند و لذا در این میان عروس و داماد فدا می‌شوند. پس زن و شوهر باید مواظب باشند که زندگی خود را فدای اختلاف خانواده نکنند و در این میان نقش درایت و کاردانی زن خانه مضاعف است.

۲.۳ - تفاخر به اصل و نسب

گاهی اختلاف به خاطر تفاخر به اصل و نسب است و زن و شوهر هر کدام به اقوام خود می‌نازد و فخر می‌فروشد و این باعث کدورت می‌شود؛ و لذا راه چاره این است که همسران واقع‌بین‌ باشند و معیارهای اسلامی و معنوی را ملاک بدانند و فراموش نکنند که کسی در اسلام ارزشمندتر است که تقوای بیشتر داشته باشد و در این قسمت هم نقش خانم خانه دوچندان است و می‌تواند با صبر و شکیبایی و با توکل به ایمان و عنایات الهی این مشکل را برطرف سازد.
[۱] صدری، سید ضیاء‌الدین، آیینه ازدواج و روابط همسران، ص۲۵۰-۲۵۷، انجمن اولیا و مربیان، ۱۳۷۳ ش.


۲.۴ - بی‌توجهی به حساسیت‌های همسر

می‌دانیم که انسان‌ها تفاوت‌های عمده‌ای با هم‌دیگر دارند، بعضی مؤدب‌اند، بعضی عصبی، بعضی بدبین، بعضی رنگ خاصی را دوست دارند، بعضی تعصب احترام خانواده‌شان را دارند، بعضی از ایرادگیری متنفرند، بعضی نظم و ترتیب را دوست دارند و غیره. چه کسی برای برآوردن نیازها و خواسته‌های شوهر، نزدیک‌تر از همسر اوست؟ و لذا یک همسر با کمال سعی می‌کند حساسیت‌ها را بشناسد و موافق طبع همسرش رفتار کند.
[۲] صدری، سید ضیاء‌الدین، آیینه ازدواج و روابط همسران، ص۲۵۹، انجمن اولیا و مربیان، ۱۳۷۳ ش.


۲.۵ - خوشمز‌گی‌های بدمزه

در این باره به حدیثی از امام علی توجه کنید:

۲.۵.۱ - حدیثی از حضرت علی

امام علی (علیه‌السلام) می‌فرمایند: «کثرةُ المزاحِ تذهبُ البَهاءَ و تُوجبُ الشّفاءَ»؛ شوخی و مزاح زیاد، انس و محبت را نابود می‌کند و موجب دشمنی می‌گردد.
[۳] محمدی ری‌شهری، محمد، میزان الحکمه، ج۹، ص۱۴۲، مکتب الاعلام الاسلامی، ۱۳۶۲ ش.

اگر شوخی و خوشمزگی در زندگی انسان از حد بگذرد، باعث تخریب عواطف و محبت می‌شود.
خانمی به شوهرش می‌گفت: هر وقت آدم بدترکیب می‌بینم، خنده‌ام می‌گیرد.
شوهر: حالا می‌فهمم که چرا هر وقت در آیینه نگاه می‌کنی، خنده‌ات می‌گیرد.
این یک مزاح است؛ ولی آثار روحی خاصی روی عواطف همسر می‌گذارد و روح او را جریحه‌دار می‌کند.

۲.۶ - مقایسه همسر با دیگران

در بسیاری از موارد، مقایسه همسر با دیگران موجب ناراحتی و ایجاد اختلاف در خانواده می‌شود.

۲.۷ - افشای رازهای زندگی

درباره افشای رازهای زندگی به روایت زیر توجه کنید:

۲.۷.۱ - حدیثی از امام علی

حضرت علی (علیه‌السلام) فرمودند: «فاش ساختن راز دیگران از بدترین خیانت‌هاست».
[۴] آمدی، غرر و درر.



برخی عوامل رفع اختلاف‌ها و نارضایتی‌ها، عبارت‌اند از:

۳.۱ - خوش‌رویی

سرشت هر انسانی مشاهده جمال و زیبایی را دوست دارد و از زشتی و پلیدی می‌گریزد، و چهره گشاد و پرلبخند را دوست می‌دارد.

۳.۱.۱ - حدیثی از پیامبر

پیامبر گرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) فرمودند: «با مردم و خویشان و مخصوصاً با همسر و فرزندان با چهره گشاد و روی باز دیدار کنید؛ چون روی خوش و چهره باز باعث جذب دل‌ها و افزایش محبت می‌شود».
[۵] حسینی، سید علی‌اکبر، اخلاق در خانواده، ص۱۶۸-۱۷۸، طلوع آزادی، ۱۳۶۹ ش.


۳.۲ - پاکیزگی و آراستگی

هر انسانی ـ مخصوصاً شوهران ـ دوست دارند که همسرشان آراسته و پاکیزه باشد و با لباس زیبا و با آرایش در کنار او حاضر شوند و از ژولیدگی نفرت دارند و اگر خانمی به این مسائل توجه کند، علاوه بر این‌که شوهرش را از انحراف مصون می‌کند، باعث جلب محبت او می‌شود.
[۶] حسینی، سید علی‌اکبر، اخلاق در خانواده، ص۱۶۸-۱۷۸، طلوع آزادی، ۱۳۶۹ ش.


۳.۳ - تسلیم تمایل جنسی مرد بودن

یکی از وظایف زن و یکی از چیزهایی که باعث رفع تنش می‌شود، این است که زن، نیازهای جنسی مرد را در هر زمانی که احتیاج دارد برآورده کند؛ و اگر مردی از زن خود ارضا نشود، به طور ناهشیار بدخلقی و بداخلاقی می‌کند.

۳.۴ - اظهار محبت نسبت به همسر

نسبت به شوهر اظهار محبت کند:
با کلمات زیبا و دل‌نشین او را نوازش کند؛ البته به صورت مصنوعی و افراطی نباشد و از نیش و کنایه پرهیز نماید و از مقایسه کردن او با دیگران پرهیز کنند.

۳.۵ - مشورت

هر کاری را ـ مخصوصاً کاری که مربوط به خارج منزل باشد ـ با مشورت شوهر انجام دهد و از خودرأیی و لجاجت پرهیز کند که باعث نفرت است.
[۷] فضل‌الله، سید محمدحسین، شیوه همسرداری، ص۹۵-۱۰۵، ترجمه راشدی، انتشارات پیام آزادی، ۱۳۷۳ ش.



خلاصه این‌که خواهر گرامی و ارجمند! یک زن می‌تواند با رعایت وظایف شرعی و اخلاقی و با حُسن سلیقه، زندگی را باصفا و نورانی کند و گذشته را جبران نماید و زندگی و پایه‌های آن را از نو اصلاح کند و البته این کار احتیاج به صبر، توکل به خدا، ایمان و صداقت دارد و مطمئن باشید طلاق و جدایی راه حل نیست و منفورترین حلال نزد خداوند طلاق است. از طرفی معلوم نیست شوهری بهتر از این سراغتان بیاید و دیگر این‌که شما صاحب فرزند هم هستید و لذا با توجه به توصیه‌های فوق و امداد از خداوند می‌توانید مشکلات را حل کنید و نگران نباشید که خدا با صابران است؛ البته در این زمینه می‌توانید با مشاوران متعهد و با ایمان به صورت حضوری به همراه شوهرتان مشورت کنید.
در صورتی که مشکل حل نشد، باز هم با ما مکاتبه فرمایید و در مکاتبات خود به شماره و تاریخ نامه‌های قبلی نیز اشاره فرمایید.


۱. ابراهیم امینی، آیین همسرداری، انتشارات اسلامی، ۱۳۵۴ ش.
۲. جواد مصطفوی، بهشت خانواده، دارالفکر، بی‌تا.
۳. حسین مظاهری، اخلاق در خانه، بی‌جا، ۱۳۷۰ ش.
۴. علی قائمی، خانواده و مسائل همسران جوان، انتشارات امیری، ۱۳۶۲ ش.
۵. احمد صافی، خانواده متعادل، انجمن اولیا و مربیان جمهوری اسلامی ایران، ۱۳۷۴ ش.


۱. صدری، سید ضیاء‌الدین، آیینه ازدواج و روابط همسران، ص۲۵۰-۲۵۷، انجمن اولیا و مربیان، ۱۳۷۳ ش.
۲. صدری، سید ضیاء‌الدین، آیینه ازدواج و روابط همسران، ص۲۵۹، انجمن اولیا و مربیان، ۱۳۷۳ ش.
۳. محمدی ری‌شهری، محمد، میزان الحکمه، ج۹، ص۱۴۲، مکتب الاعلام الاسلامی، ۱۳۶۲ ش.
۴. آمدی، غرر و درر.
۵. حسینی، سید علی‌اکبر، اخلاق در خانواده، ص۱۶۸-۱۷۸، طلوع آزادی، ۱۳۶۹ ش.
۶. حسینی، سید علی‌اکبر، اخلاق در خانواده، ص۱۶۸-۱۷۸، طلوع آزادی، ۱۳۶۹ ش.
۷. فضل‌الله، سید محمدحسین، شیوه همسرداری، ص۹۵-۱۰۵، ترجمه راشدی، انتشارات پیام آزادی، ۱۳۷۳ ش.




سایت ‌اندیشه قم، برگرفته از مقاله «منشأ اختلاف در خانواده»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۰۸/۲۰.    



جعبه ابزار