مصلحت دانستن اتفاقات بد
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: کیفر،
زندگی،
مصلحت، مشکلات، اتفاق بد.
پرسش: چرا وقتی اتفاق بدی می‌افتد، می‌گوییم مصلحت بوده است؟
پاسخ: علت رخدادهای بد گاهی خود شخص است گاهی کیفر انسان است و گاهی آزمایش است. البته در برخی موارد هم آن بدی در علم خدا برای او مصلحت است و او نمی‌داند.
حوادث بدی که در زندگی انسان‌ها رخ می‌دهد، از لحاظ منشا، یکنواخت و مانند هم نیستند؛ لذا نمی‌توان در تمام آنها به صورت قطعی حکم کرد که مصلحت این بود، بلکه این رخدادها می‌تواند از عوامل گوناگون سرچشمه گیرد:
در برخی از موارد؛ سبب آن رخداد بد، خود شخص است، به عنوان مثال؛
همسر و فرزندان فردی به دلیل کم‌کاری و رسیدگی‌نکردن او، جذب نااهلان و افراد منحرف شده و
خانواده او از هم می‌پاشد، گاه این فرد به جای این‌که مسئولیتش را بپذیرد، با توجه به این‌که
عذاب وجدان، او را راحت نمی‌گذارد و آزارش می‌دهد، برای رهایی از این حالت، پاشیدن خانواده را به گردن تقدیر و مصلحت می‌اندازد.
برخی از بدی‌ها به عنوان
کیفر و
تادیب به انسان‌ها می‌رسد. چنان‌که
امام حسین (علیه‌السّلام) چنین دعا می‌کند: «اللَّهُمَّ لَا تَسْتَدْرِجْنِی بِالْاِحْسَانِ وَ لَا تُؤَدِّبْنِی بِالْبَلَاءِ؛
خدایا! مرا با
احسان در دام
استدراج (استدراج،
سنت الهی است که خداوند هنگام معصیت بنده، بر نعمتش می‌افزاید و او از
استغفار و
توبه غافل می‌شود) گرفتار مساز و با
بلا، تادیبم مکن.»
مصیبت‌ها وسیله‌ای برای آزمایش انسان: امتحان و آزمایش انسان‌ها از سوی خداوند متعال از سنت‌های الاهی است.
قرآن کریم می‌فرماید: «أَحَسِبَ النَّاسُ أَن يُتْرَكُوا أَن يَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لَا يُفْتَنُونَ • وَ لَقَدْ فَتَنَّا الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ فَلَيَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِينَ صَدَقُوا وَ لَيَعْلَمَنَّ الْكَاذِبِينَ؛
آیا مردم پنداشته‌اند که با گفتن این که
ایمان آوردیم رها می‌شوند و هرگز مورد آزمایش قرار نمی‌گیرند؟ ما امت‌هایی را که پیش از آنان بودند، آزمایش کردیم، خدا راست‌گویان و دروغ گویان را کاملاً می‌شناسد.»
با این وجود در پاره‌ای از موارد؛ ما می‌پنداریم که رخدادی،
شر و بد است، امّا در حقیقت آن اتفاق، رخدادی به مصلحت ما است. خداوند در قرآن می‌فرماید: «وَ عَسَى أَن تَكْرَهُواْ شَيْئًا وَ هُوَ خَيْرٌ لَّكُمْ وَ عَسَى أَن تُحِبُّواْ شَيْئًا وَ هُوَ شَرٌّ لَّكُمْ وَ اللّهُ يَعْلَمُ وَ أَنتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ؛
چه بسا چیزی را خوش نداشته باشید، حال آن‌که خیرِ شما در آن است. و یا چیزی را دوست داشته باشید، حال آن‌که شرِّ شما در آن است.»
به عنوان نمونه به چند مورد اشاره می‌شود:
الف: در سختی‌ها و مشکلات زندگی؛ اگر انسان
صبر و تحمل کند گوهرهای درون وی خود را نشان خواهد داد، همان‌طور که
زینب کبری (سلام‌الله‌علیها) با صبر و تحمل در مقابل سختی‌های
عاشورا خودسازی نموده، زمانی که در برابر ابن زیاد و یزید قرار می‌گیرد از برادر و اهل بیتش دفاع می‌کند.
ب: گاهی انسان‌ها به دلیل سرگرمی دنیا از خدا و
معاد غافل می‌شوند که
خداوند از سر لطفشان آنها را مبتلا به بلایایی می‌کند تا از خواب غفلت بیرون بیایند که این بیدار باش و هشداری است برای آنها.
نتیجه این‌که؛ گرچه گاهی رخدادهایی ناپسند به نظر می‌آید، اما در واقع، این به مصلحت و خیر افراد است، اما این موضوع کلیت ندارد و نمی‌توان چنین قضاوت و داوری نمود که هر رخداد بدی که برای یک انسان رخ می‌دهد، به خیر و صلاح اوست. البته شاید بتوان گفت که هر رخدادی چه خوب و چه بد، برای
مؤمن، نتایج خوبی را برای او به دنبال خواهد داشت.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «مصلحت دانستن اتفاقات بد»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۵/۱۱.
