• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مراد از تجدید فرایض در دعای ندبه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: دعای ندبه، تجدید فرایض، احکام شریعت، امام زمان (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف).

پرسش: در دعای ندبه آمده است که کجاست آن کسی که تجدید فرایض کرده و احکام شریعت را زنده می‌کند، معنای این کلمات چیست؟ آیا واقعاً حضرت احکام جدیدی می‌آورد و اگر این‌گونه نیست، لطفاً توضیح دهید؟

پاسخ: وقتی ولی عصر (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) ظهور کرد، بدعت‌ها را باطل و احکام خدا را همان‌گونه که صادر شده، آشکار می‌سازد. حدود الهی را بدون سهل‌انگاری اجرا می‌کند و معلوم و طبیعی است که چنین برنامه‌ای کاملاً برای تمام مردم تازگی دارد و تجدید و احیای دین و احکام روح‌بخش آن به حساب می‌آید و آن بزرگوار بدون هیچ‌گونه تردیدی مجدد و احیاگر دین خواهد بود.




این بخش از دعای شریف و ارزشمند ندبه و جملات به کار گرفته شده در آن (کسی که تجدید فرایض کرده و احکام شریعت را زنده می‌کند)، در واقع برگرفته شده از روایاتی است که دلالت می‌کنند وقتی امام زمان (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) ظهور می‌کند، دین و احکام آن را احیا می‌کند و سیره و رفتار آن بزرگوار همان سیره و رفتار جدش رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) است و از دین و قرآنی که بر پیامبر اکرم نازل شده، دفاع می‌کند.


برای نمونه به چند فراز از فرمایشات پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) اشاره می‌کنیم:
۱. یکی از اهل بیت من قیام می‌کند و سنت و روش مرا به کار می‌بندد.
۲. قائم از فرزندان من هم‌نام و هم‌کنیه من است، خوی او، خوی من و رفتارش، رفتار من خواهد بود. مردم را بر طاعت و دین من وادار می‌کند و به سوی قرآن فرا می‌خواند.
۳. دوازدهمین از فرزندانم، به طوری غائب می‌شود که اصلاً دیده نمی‌شود. زمانی خواهد آمد، که از اسلام جز اسمی و از قرآن جز اثری باقی نمی‌ماند. در آن هنگام، خدا به وی اجازه قیام می‌دهد و به وسیله او، اسلام را تقویت و تجدید می‌کند.
[۴] صافی گلپایگانی، لطف‌الله، منتخب‌الاثر، ص۸۹.

۴. مهدی موعود، مردی است از عترتم که برای سنت من می‌جنگد؛ چنان‌که من برای قرآن، قتال کردم.


این روایات تصریح می‌کنند که برنامه امام زمان (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) و رفتارش، ترویج و گسترش اسلام و تجدید عظمت قرآن است و برای اجرای سنت‌های پیغمبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) مقاتله خواهد کرد. نه این‌که حضرت دین و آیین جدید می‌آورد؛ چنان‌که برخی تصور کرده و از این منظر به ایراد و ایجاد شبهه پرداخته‌اند.


معنای این فقره از دعای ندبه و نیز روایاتی که مورد بهره‌برداری مخالفان قرار گرفته مبنی بر این‌که مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) آیین جدید می‌آورد، بر‌اساس روایات نبوی که توضیح داده شد، این است:
در زمان غیبت بدعت‌هایی در دین پدید می‌آید و احکامی از قرآن و اسلام، بر طبق میل مردم تأویل و تفسیر می‌شود. بسیاری از حدود و احکام الهی، چنان فراموش می‌شود، که گویا اصلاً از اسلام نبوده است.

گروهی که ارکان قطعی اسلام را رها ساخته و به برخی ظواهر آن اکتفا کرده‌اند، از اسلام، جز نماز و روزه و اجتناب از نجاسات چیزی نمی‌دانند. بعضی نیز دین را در مسجد محصور کرده، حقیقت آن بر اعمال و حرکاتشان در زندگی نفوذ ندارد. در بازار و کوچه و خیابان و خانه، اثری از اسلامشان نیست. اخلاقیات و دستورهای اجتماعی را نادیده می‌گیرند. صفات زشت در نظرشان هیچ اهمیتی ندارد و به بهانه اینکه واجبات و محرمات، اختلافی هستند، از انجام وظیفه سر باز می‌زنند.

محرمات الهی را با حیله‌های گوناگون و تأویلات و توجیهات صوری جایز می‌شمارند. از ادای حقوق واجب خودداری می‌ورزند. احکام دین را به دلخواه خود تأویل و از قرآن فقط به قرائت و تجوید و احترام‌های ظاهری اکتفا می‌کنند.
[۷] امینی، ابراهیم، دادگستر جهان، ص۳۱۰-۳۰۹.


وقتی ولی عصر (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) ظهور کرد، بدعت‌ها را باطل و احکام خدا را همان‌گونه که صادر شده، آشکار می‌سازد. حدود الهی را بدون سهل‌انگاری اجرا می‌کند و معلوم و طبیعی است که چنین برنامه‌ای کاملاً برای تمام مردم تازگی دارد و تجدید و احیای دین و احکام روح‌بخش آن به حساب می‌آید و آن بزرگوار بدون هیچ‌گونه تردیدی مجدد و احیاگر دین خواهد بود.

۴.۱ - حدیثی از امام صادق

از حضرت صادق (علیه‌السلام) نقل شده که فرمود: وقتی قائم قیام کرد، رفتارش چون سیره رسول خداست؛ اما آثار محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) را تفسیر و بیان می‌کند.


۱. دادگستر جهان، آیت‌الله امینی.
۲. موعود ادیان، آیت‌الله منتظری.


۱. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۵۱، ص۸۲.    
۲. حر عاملی، محمد بن حسن، اثبات الهداة، ج۵، ص۱۴۷.    
۳. صافی گلپایگانی، لطف‌الله، منتخب‌الاثر، ج۱، ص۱۶۹.    
۴. صافی گلپایگانی، لطف‌الله، منتخب‌الاثر، ص۸۹.
۵. قنذوزی، سلیمان بن ابراهیم، ینابیع المودة، ج۳، ص۲۶۳.    
۶. قنذوزی، سلیمان بن ابراهیم، ینابیع المودة، ج۴، ص۳۰۹.    
۷. امینی، ابراهیم، دادگستر جهان، ص۳۱۰-۳۰۹.
۸. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۴۷.    



سایت ‌اندیشه قم، برگرفته از مقاله «مراد از تجدید فرایض در دعای ندبه»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۸/۰۸/۲۰.    







جعبه ابزار