محتوای قرآن
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: محتوای قرآن.
پرسش: آیا محتوای قرآن با کتاب‌های پیامبران دیگر فرق می‌کند؟
پاسخ: قرآن مجید، محتوای کتب آسمانی
تحریف نشده و واقعی و بعثت و پیامبری پیامبران پیشین را مورد تصدیق قرار می‌دهد؛ ولی از آن‌جا که قرآن، کتاب کامل جهانی و دربردارنده برنامه‌های هدایتی و تربیتی کاملی می‌باشد، پس با وجود چنین کتابی سایر کتب آسمانی منسوخ می‌شوند و همه مردم از ظهور و
بعثت پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله وظیفه دارند از پیامبر خاتم و قرآن کریم پی‌روی نمایند.
قرآن کریم به‌عنوان آخرین و کامل‌ترین
کتاب آسمانی بر خاتم پیامبران
خداوند نازل شد و دربرگیرنده برنامه‌های هدایتی و تربیتی جدیدی بود که در واقع کامل‌ترین برنامه
زندگی بشری را که تأمین‌کننده
سعادت دنیا و آخرت انسان‌ها می‌باشد، به همراه دارد.
بخشی از قرآن کریم، با کتاب‌های آسمانی دیگر مثل
تورات،
انجیل و ... قبل از
تحریف شدن، یعنی کتاب‌های واقعی
پیامبران بزرگ الهی در اصول توحیدی مشترک است؛ علاوه بر این قرآن کریم کتاب‌های واقعی
پیامبران الهی را تأیید و تصدیق می‌کند؛ چنان‌که می‌فرماید:
«
نزل علیک الکتاب بالحق مصدقاً لما بین یدیه و انزل التورایة والانجیل من قبل هدی للناس و انزل الفرقان؛
(همان کسی که) کتاب را به
حق بر تو نازل کرد که با نشانه‌های کتب پیشین منطبق بود، و تورات و انجیل را پیش از ان، برای
هدایت مردم، فرستاد و (نیز قرآن) کتابی که حق را از
باطل مشخص می‌سازد، نازل کرد».
قرآن کریم، مسائل
توحید و
خداشناسی را در حد و سطح بالاتر و به‌طور دقیق‌تری و با
تفصیل بیش‌تر مطرح کرده است. از آن‌جا که
دین مقدس اسلام، جهانی بوده، کتاب
قرآن کریم نیز جهانی و فراگیر می‌باشد و تمام مردم و بشریت در تمام عصرها مورد خطاب قرآن کریم هستند:
«
و ما ارسلناک الا کافة للناس بشیراً و نذیرا...؛
و ما تو را جز برای همه مردم نفرستادیم تا (آن‌ها را به پاداش‌های الهی)
بشارت دهی و (از
عذاب او) بترسانی ...».
ولی سایر رسالت کتاب‌های آسمانی برای مقطع خاص و مردم منطقه‌ای خاص بوده و جهانی نبوده‌اند. به همین علت قرآن کریم نسبت به سایر کتاب‌های آسمانی، مسائل احکام و مباحث اخلاقی و ارزشی (مثل
نماز،
روزه،
انفاق در راه
خدا و...) را با تفصیل بیش‌تری مطرح کرده است، ولی در کتاب‌های دیگر (مثل تورات، انجیل و...) به احکام و مسائل دیگر به‌طور مجمل اشاره شده و در بسیاری از موارد نیز اساساً اشاره‌ای نشده است.
قرآن کریم
معجزه بزرگ پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ است؛ برخلاف سایر کتاب‌های آسمانی که معجزه نیستند، سایر کتب آسمانی مورد
تحریف قرار گرفته‌اند، ولی قرآن کریم تنها کتاب آسمانی است که از تحریف محفوظ مانده است:
«
انا نحن نزلنا الذکر و انا له لحافظون؛
ما قرآن را نازل کردیم؛ و ما به‌طور قطع نگهدار آن هستیم...
بنابراین
قرآن مجید، محتوای کتب آسمانی تحریف نشده و واقعی و بعثت و پیامبری پیامبران پیشین را مورد تصدیق قرار می‌دهد؛ ولی از آن‌جا که قرآن، کتاب کامل جهانی و دربردارنده برنامه‌های هدایتی و تربیتی کاملی می‌باشد، پس با وجود چنین کتابی سایر کتب آسمانی منسوخ می‌شوند و همه مردم از ظهور و
بعثت پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله وظیفه دارند از پیامبر خاتم و قرآن کریم پی‌روی نمایند.
۱. علامه شهید مرتضی مطهری، آشنایی اسلام قرآن، قم، صدرا، ج ۲، ص ۱۵۵ ـ ۱۷۳.
۲. ناصر مکارم شیرازی و دیگران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیة، ج ۱۸، ص ۹۱ ـ ۹۶.
۳. علامه طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، انتشارات اسلامی، ج ۱۱، ص ۴۶.
[۷] . آل‌عمران( ۳.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «محتوای قرآن»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱۱/۱۷.
