• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مثل افلاطونی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: مثل افلاطونی، تشکیک، وجود، ماهیت.

پرسش: ملاصدرا از یک سو معتقد است وجود به نحو تشکیک بر موجودات حمل می‌شود، یعنی وی قائل به تشکیک در وجود است برخلاف برخی (سهروردی) که قائل به تشکیک در ماهیت است. از سوی وی معتقد به مثل افلاطونی است؛ یعنی معتقد است که همه اشیای عالم و امور مادی در مرتبه عالم عقل، فردی برتر دارد. سؤال این که چگونه این قابل جمع است؟ آیا می‌شود هم معتقد به مثل افلاطون بود و هم قائل به تشکیک در ماهیت؟

پاسخ:



مسئله مُثُل افلاطونی هم با اصالت الوجود و تشکیک در وجود سازگار است، و هم با اصالت الماهیه و تشکیک در ماهیت؛ ازاین‌رو ملاصدرا و سهروردی با این‌که از نظر اصالت الوجود یا اصالت الماهیه و تشکیک در وجود یا تشکیک در ماهیت مقابل هم هستند، هر دو به مُثُل افلاطونی معتقدند؛ البته برخی حکیمان بر این باورند که سهروردی در ابتدای امر در اصالت ماهیت پافشاری داشته، و پس از چندی از این عقیده خود منصرف شده است و گفت: «الناس و ما فوقها من المفارقات وجودات محضة و انیّات‌ صرفة»؛
[۱] حسن‌زاده آملی، حسن، اتحاد عاقل به معقول، ص۱۳۲، حکمت، تهران، چاپ دوم، ۱۳۶۶ش.
یعنی نفس و موجودات مجرد برتر از او وجود محض هستند.


۱. حسن‌زاده آملی، حسن، اتحاد عاقل به معقول، ص۱۳۲، حکمت، تهران، چاپ دوم، ۱۳۶۶ش.



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «مثل افلاطونی»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱/۱۶.    



جعبه ابزار