قضات زمان امام علی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: قضات، امام علی عليه‌السلام، کوفه، قاضی شریح، ابوالاسود دؤلی.
پرسش: قضات زمان امام علی ـ عليه‌السلام ـ چه کسانی بودند؟
پاسخ:
حکومت امام علی ـ عليه‌السلام ـ شامل منطقه پهناوری بود که ظاهراً فرمان‌دار منصوب در هر منطقه، قاضی آن‌جا را نیز تعیین می‌کرد.
این فراز از عهدنامه
مالک اشتر، تأییدکننده این موضوع است؛
امام علی علیه‌السلام می‌فرماید: «برای
قضاوت میان مردم، فردی را برگزین که در پیشگاه تو و دیدگاه مردم، از نظر
علم،
بردباری، پارسایی و سخاوت از همه بالاتر باشد، از آن
مردان که کارها او را در تنگنا قرار ندهد، دادخواهان (و رد و ایرادهای آنان) به خشمش نیاورند و (اگر اشتباهی کرد) در لغزش و اشتباهش پافشاری نکند. و از بازگشت به
حق، آن‌گاه که آن را شناخت، خودداری نورزد، نفسش پیرامون
طمع نگردد، و بی‌تحقیق و تأمل بدان‌چه در آغاز به ذهنش می‌رسد، بسنده نکند. در مورد شبهه‌ها آگاه‌تر و در استناد به برهان‌ها تواناتر و از مراجعه دادخواهان نستوه‌تر و بر کشف حقیقت امور شکیباتر و هنگام روشن شدن
حکم قاطع‌تر باشد. ستایش فراوان، او را به خودبینی نکشاند و تشویق و تحریک دیگران، او را مجذوب نگرداند؛ و اینان اندک‌اند».
اما در مرکز حکومت آن حضرت، یعنی شهر کوفه، شُریح قاضی که از زمان خلفای گذشته، قضاوت در این شهر را بر عهده داشت،
هم‌چنان
قاضی باقی مانده بود و
حضرت علی علیه‌السلام تنها به تذکرات لازم در مورد او بسنده می‌کرد.
در روایتی آمده است: به امام علی ـ عليه‌السلام ـ خبر دادند که شریح قاضی، خانه‌ای به هشتاد دینار خریده است. حضرت علی ـ عليه‌السلام ـ او را احضار کرد و به او هشدار داد.
هم‌چنین ابوالاسود دُؤلی مدتی قاضی بود.
ابن کثیر در معرفی او می‌گوید: «ابو الاسود دؤلی، قاضی کوفه و از تابعان جلیل‌القدر بود».
البته بنا بر روایتی حضرت
علی علیه‌السلام او را بعدها برکنار کرد؛ زیرا صدای او بلندتر از صدای اصحاب دعوا بود.
پایگاه اسلام کوئست.
