• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فرشتگان جهنم

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: فرشتگان، جهنم، تعداد، عدد، سقر، نوزده.

پرسش: در آیه ۳۰ سوره مدثر درباره ۱۹ فرشته گمارده شده بر دوزخ سخن گفته شده است. دانستن تعداد این فرشتگان به ما چه کمکی می‌کند و این‌که ۱ یا ۱۹ یا ۲۹ تا بودن این فرشتگان چه اهمیتی دارد؟ این آیه حامل چه پیامی برای خواننده است؟ قطعاً خداوند خالق جهان در قرآن کلامی را بیان نمی‌کند که کاربردی نداشته باشد. پس مفهوم و دلیل آن چیست؟

پاسخ: بیان تعداد فرشتگان جهنم، حکمت‌هایی را دربر دارد؛ از جمله: آزمایش کافران، به یقین رسیدن اهل کتاب، افزایش ایمان مسلمانان؛ که در ذیل به آن‌ها می‌پردازیم.



در ابتدای سوره مدثر، خداوند متعال پس از بیان دستوراتی که خطاب به پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) دارند، اشاره به روز قیامت کرده و با لحنی تهدیدآمیز، درباره شخص کافر چنین می‌فرماید: «ساصلیه سقر»؛ «به زودی او را در سقر خواهیم انداخت». در آیات بعد و در توصیف شرایط «سقر» می‌فرماید: «علیها تسعة عشر»؛ «نوزده نفر (یا نوزده گروه) از فرشتگان بر آن گمارده شده است». بعد از این‌که پروردگار، چنین تعدادی را اعلام فرمود، در آیه بعد، به برخی حکمت‌های اعلام چنین تعدادی می‌پردازد.




۲.۱ - آزمایش کافران

برای آزمایش کافران است: «و ما جعلنا عدتهم الا فتنة للذین کفروا» ؛ این آزمایش از دو جهت بود:

۲.۱.۱ - دلیل اول

اول این‌که بیان این عدد موجب می‌شد که آن‌ها آیات الهی را به سخریه بگیرند و آن را امری بی‌فایده و فاقد ارزش بدانند.

۲.۱.۲ - دلیل دوم

دوم این‌که تعداد فرشتگان را کم بدانند و خود را قادر با مقابله با آنان معرفی کنند؛ ازاین‌رو گفتند: ما می‌توانیم در مقابل هرکدام از این فرشتگان ده نفر از مردان خود را قرار دهیم تا با آنان مقابله کرده و آن‌ها را شکست دهند؛ این درحالی است که فرشتگان الهی آن‌قدر قدرتمند هستند که می‌توانند یک قوم را هلاک کرده و زمین را زیر‌و‌رو کنند.

۲.۱.۳ - دیدگاه برخی مفسران

برخی مفسران، معانی مختلف دیگری نیز از فتنه کافران ارائه کرده‌اند که می‌توان به فهمیدن توانایی خدا در قادر ساختن نوزده فرشته بر امری که هزاران فرشته قوی قدرتش را ندارند، اشاره کرد.

۲.۲ - به یقین رسیدن اهل کتاب

برای این است که اهل کتاب به یقین برسند: «لیستیقن الذین اوتوا الکتاب» ؛ . تصریح به تعداد فرشتگان موکل جهنم، موجب می‌شود که اهل کتاب به حقانیت پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) و آسمانی بودن دین اسلام یقین حاصل کنند؛ زیرا در کتب دینی آن‌ها نیز به این عدد اشاره شده است و این همسانی، نشانه خوبی برای حقانیت اسلام است.

۲.۳ - افزایش ایمان مسلمانان

برای افزایش ایمان مسلمانان است: «و یزداد الذین آمنوا ایمان» ؛ وجود هماهنگی بین قرآن و دیگر کتب آسمانی در تعداد این فرشتگان، موجب می‌شود که مسلمانان نیز بر ایمانشان افزوده شود.
[۱۰] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۱۰، ص۵۸۷، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.


۲.۴ - بیان یک روایت

روایتی نیز از رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) وجود دارد که دلیل دیگری برای چنین تعدادی را اعلام می‌کند. این روایت بیانگر آن است که میان تعداد حروف «بسم الله الرحمن الرحیم» که نوزده حرف است، با تعداد فرشتگان دوزخ تناسبی وجود دارد:

«هرکس می‌خواهد خداوند او را از مأموران جهنم نجات دهد، به قرائت «بسم الله الرحمن الرحیم» بپردازد. بدین صورت که هر حرف آن، سپری در مقابل هر کدام از مأموران آتش خواهد بود». در واقع این نوزده حرف، علامت رحمت نامتناهی خداوند هستند.
[۱۲] کاشانی، ملا فتح‌ الله، تفسیر منهج الصادقین فی الزام المخالفین، ج۱، ص۳۲، تهران، کتاب‌فروشی محمد‌حسن علمی، ۱۳۳۶ش.



۱. مدثر/سوره۷۴، آیه۲۶.    
۲. مدثر/سوره۷۴، آیه۳۰.    
۳. مدثر/سوره۷۴، آیه۳۱.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۵، ص۲۳۹ ۲۴۰، تهران، دارالکتب الاسلامیة، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.    
۵. فخرالدین رازی، محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، ج۳۰، ص۷۱۱، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ سوم، ۱۴۲۰ق.    
۶. مدثر/سوره۷۴، آیه۳۱.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۲۰، ص۸۹، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۴۱۷ق.    
۸. مدثر/سوره۷۴، آیه۳۱.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۱۰، ص۱۸۲.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۱۰، ص۵۸۷، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.
۱۱. شعیری، محمد بن محمد، جامع الاخبار، ص۴۲، نجف، مطبعة حیدریة، چاپ اول، بی‌تا.    
۱۲. کاشانی، ملا فتح‌ الله، تفسیر منهج الصادقین فی الزام المخالفین، ج۱، ص۳۲، تهران، کتاب‌فروشی محمد‌حسن علمی، ۱۳۳۶ش.



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «فرشتگان جهنم»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱/۱۶.    



جعبه ابزار