• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عملکرد امام علی در اداره حکومت

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: حضرت علی، عثمان بن عفان.

پرسش: چرا حضرت علی (علیه‌السّلام) در آغاز حکومت خود سیاستی خشن در پیش گرفت؟

پاسخ اجمالی: اولاً: در دوران حکومت عثمان بسیاری از مسائل حقوقی و اجتماعی برخلاف شئونات اسلامی تغییر کرده بود و نیاز به اصلاح داشت. ثانیاً: ویژگی شخصیتی امام علی (علیه‌السّلام) از همان آغاز اقتضا می‌کرد برنامه حکومتش را اعلام کند و بدون تعارف در اجرای آن بکوشد. ثالثاً: سیاست عدالت‌جوی حضرت را سیاستی خشن خواندن درست نیست.



پیش از حکومت حضرت علی (علیه‌السّلام)، به ویژه در اواخر دوره عثمان، حکومت به تدریج از اسلام فاصله گرفت و ارزش‌های اسلامی به ضد ارزش تبدیل شد. مطرودان پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به پُست‌های حساس دست یافتند و فضیلت‌مندان کنار گذاشته شدند. بیت المال گنجینه شخصی به شمار آمد و... در این موقعیت، مردم در سراسر مملکت اسلامی ناخشنود شدند و با هدف حق‌جویی و اجرای احکام اسلامی به مرکز خلافت (مدینه) سرازیر گشتند با امام علی (علیه‌السّلام) بیعت کردند و خواهان اجرای عدالت به هرقیمت بودند.


حضرت علی (علیه‌السّلام) فردی ارزش‌گرا و سنت‌طلب به شمار می‌آمد. او در ۲۵ سال دوری از حکومت، بارها حاکمان را به عمل به کتاب و سنت فرا خوانده و اشتباهاتشان را متذکر شده بود؛ به ویژه در دوره پایانی حکومت عثمان بارها او را از انحراف برحذر داشت.
در این موقعیت، حتی اگر جو انقلابی و ارزش خواهی آن زمان را نیز در نظر نگیریم، ویژگی شخصیتی حضرت سبب می‌شد از همان آغاز، برنامه حکومتش را اعلام کند و بدون تعارف در اجرای آن بکوشد.


این سیاست را «سیاستی خشن» خواندن درست نیست. اجرای عدالت بدون رو دربایستی، برای مردم عادی، عین رحمت و برکت بود و تنها برای رفاه طلبان و ناشایستگان و فاسقان حاکم، خشن به شمار می‌آمد.





سایت‌ حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «عملکرد امام علی در اداره حکومت» تاریخ بازیابی۱۳۹۹/۴/۱۷.    






جعبه ابزار