علت پیدایش فرقه ها
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلید واژه: فرقه ،
انشعاب ،
مذاهب اسلامپرسش: می دانیم که
شیعه دارای
فرقه های و شاخه هایی متعددی است که شامل
امامیه اثنی عشریه ،
زیدیه ،
اسماعیلیه و شیعیان
علوی ترکیه می شود.و سني ها هم به ۴ گره تقسيم مي شوند چرا؟
پاسخ: سیاست‌بازانی که بیشتر به اهداف غلط خود می‌اندیشند برای نیل به مقصود خود از حربه‌های گوناگونی استفاده می‌کنند و یکی از این حربه‌های قوی و کارآمد ایجاد فرق و نحله‌های گوناگون مذهبی است. اینان با به وجود آوردن چنین فرقه‌هایی یک سلسله مسائل و آموزه‌های دور از ذهن و عقل را وارد جریان مخالف خود می‌کردند تا به آن آسیب وارد کرده و آن را در مقابل چشم دیگران نامیمون جلوه دهند.
اصولاً محدودیت قوای ادراکی انسان و عدم توانایی او برای حلّ قطعی همه مسائل اعتقادی، از جمله مهم‌ترین علل اختلاف انسان‌هاست، در مواردی که مسأله به روشنی قابل حلّ نیست هر کس به حدس و گمان می‌رسد که ممکن است با حدس و گمان دیگران متفاوت باشد. در این صورت است که اختلاف نظرها آشکار می‌شود.
پس از
وفات پیامبر(ص) ، مردم به جای این که در مراسم خاک سپاری شرکت کنند، هر گروهی مدعی شد که حق خلافت از آن اوست. بنابر شواهد تاریخی هیچ یک از
انصار و مهاجران در
تعیین جانشین پیامبر(ص) از
قرآن و سنت رسول خدا (ص) یا از مصلحت امت سخن نگفت، بلکه سخن در این بود که جانشینی پیامبر حق گروه
انصار است یا
مهاجر و چون در میان انصار دو
قبیله اوس و خزرج بود این دو نیز به رقابت برخاستند و به دلیل همین مخالفت مهاجران غالب شدند.
از
منابع تاریخی و روایی معلوم می‌شود گروهی بوده و هستند که مثلاً با جعل مطالب و اخبار غلوآمیز و انتشار آن، توجه عده‌ای را به خود جلب کرده و از مواهب و فضل و بخشش های مادی آنان بهره‌مند شوند؛ مانند
مغیرة بن سعید که در تمام عمر خود در تلاش بودتا مرام جدیدی احداث کرده و گروهی متشکل پدید آورد تا به اهداف مادی و دنیایی خود برسد.
سیاست‌بازانی که بیشتر به اهداف غلط خود می‌اندیشند برای نیل به مقصود خود از حربه‌های گوناگونی استفاده می‌کنند و یکی از این حربه‌های قوی و کارآمد ایجاد فرق و نحله‌های گوناگون مذهبی است. اینان با به وجود آوردن چنین فرقه‌هایی یک سلسله مسائل و آموزه‌های دور از ذهن و عقل را وارد جریان مخالف خود می‌کردند تا به آن آسیب وارد کرده و آن را در مقابل چشم دیگران نامیمون جلوه دهند.
به تدریج پیروان ادیان و عقاید دیگر وارد حوزه
حکومت اسلامی شدند. گروهی از این افراد که
مسلمان شده بودند به طرح مسائل و مشکلات خود برای مسلمانان پرداختند و آنان که بر دین خود باقی مانده بودند در این مسائل با مسلمانان مجادله می‌کردند این مسأله در اواخر حکومت بنی‌امیه و اوائل
حکومت عباسیان به دلیل ترجمه
فلسفه یونان شدت بیشتری گرفت و باعث پدیداری برخی از فرقه‌ها شد. بر اساس گزارش برخی از نویسندگان،
قدریه دیدگاه های خود را از تأثیرپذیری
یهودیان و
مسیحیان مسلمان شده شامی صورت می‌دادند.
افزون بر آنچه گذشت از مهم ترین
عوامل انشعاب مذهبی در شیعه، اختلافات کلامی و سیاسی و برداشت های متفاوت از متون دینی است که در طول زمان میان پیروان یک مذهب ایجاد می شود.
مذهب شیعه نیز از این قاعده مستثنی نیست، از این رو انشعاب آن امری ناگزیر می نماید.
هر چند فرقه های بسیاری را برای مذهب شیعه ذکر کرده اند، اما در اصل وجود آن ها تردید اساسی وجود دارد. از این رو تعداد فرقه های غیر قابل تردید از سه فرقه تجاوز نمی کند که به اختصار به آرای هر یک می پردازیم:
اثنی عشریه "
دوازده امامی ها":مهم ترین و بزرگ ترین گروه شیعه است که قائل به
خلافت بلافصل امام علی(ع) بعد از
پیامبر از طریق "نصب" و "نص" است.
منظور از
زیدیه کسانی هستند که خود را پیروان زید بن علی بن حسین(ع) می دانند،
اسماعیلیه فرقه ای هستند که به امامت شش امام اول
شیعیان اثنی عشر معتقدند، اما پس از
امام صادق(ع) بزرگ ترین فرزند او
اسماعیل یا فرزند اسماعیل محمد را به امامت می پذیرند.
صرف نظر از این گروه های رسمی، از فرقه های بسیاری در شیعه نام برده شده که به عنوان
غلاة (
غالیان ) شناخته می شوند. این گروه ها که
فرقه رسمی شیعه محسوب نمی شوند، کسانی هستند که در حق
حضرت علی(ع) یا یکی از امامان شیعه غلو می کردند و آن ها را تا حد
الوهیت و خداوندگاری بالا می بردند. سبب اساسی پیدایش این گروه ها از یک طرف عظمت
امامان شیعه بوده و از طرف دیگر عدم درک صحیح برخی افراد از این همه عظمت انسانی، که آن ها را تا حد خدایی بالا دانسته اند.
سایت:مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی
