• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

علت نام‌گذاری قوم یهود

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: حضرت یعقوب (علیه‌السلام)، حضرت یوسف (علیه‌السلام)، قوم یهود، یهوذا.

پرسش: چرا بنی‌اسرائیل تنها به یکی از فرزندان یعقوب (علیه‌السلام) به نام یهودا نسبت داده شده و یهودی خوانده می‌شوند؟

پاسخ: نام قوم یهود یا از آیه شریفه «اِنَّا هُدْنا اِلَیْکَ» و یا از نام یهوذا که نام یکی از فرزندان یعقوب است، گرفته شده و سپس ذال تبدیل به دال گردیده و یهودا شده و منسوب به آن یهودی می‌باشد. به نظر می‌رسد قول اول قوی‌تر باشد؛ ازاین‌رو برخی این قول را ضعیف شمرده شده‌اند.



در مورد علت نام‌گذاری قوم یهود به این نام دو نقل وجود دارد:

۱.۱ - گرفته‌شده از آیه قرآن

این نام از آیه شریفه «اِنَّا هُدْنا اِلَیْکَ»؛ «ما به سوی تو رجوع کرده‌ایم»، گرفته شده است.

۱.۱.۱ - دیدگاه راغب

راغب در کتاب مفردات از بعضی نقل می‌کند که نام‌گذاری قوم یهود به این نام، به دلیل همین سخنی است که با خدا داشتند.

۱.۱.۲ - روایتی از امام صادق

این معنا در روایات نیز مورد تأیید قرار گرفته است.

قَالَ الْمُفَضَّلُ: یَا مَوْلَایَ وَ سَیِّدِی لِمَ سُمِّیَ قَوْمُ مُوسَی الْیَهُودَ؟ قَالَ (علیه‌السلام): «یَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ اِنَّا هُدْنا اِلَیْکَ اَیِ اهْتَدَیْنَا اِلَیْکَ»؛ مفضل به امام صادق (علیه‌السلام) گفت: آقا! چرا قوم موسی (علیه‌السلام) را یهود می‌گویند؟ فرمود: «برای این‌که خداوند از زبان آنها نقل کرده است که گفتند: «اِنَّا هُدْنا اِلَیْکَ»؛ یعنی ما به سوی تو رجوع کرده‌ایم».

۱.۲ - گرفته‌شده از نام یهوذا

از نام یهوذا فرزند حضرت یعقوب گرفته شده است. برخی دیگر از مفسران گفته‌اند: علت نام‌گذاری این قوم به یهود ارتباطی با این سخن ندارد؛ بلکه در اصل از ماده «یهوذا» که نام یکی از فرزندان یعقوب است گرفته شده و سپس ذال تبدیل به دال گردیده و یهودا شده و منسوب به آن یهودی می‌باشد.

به نظر می‌رسد قول اول قوی باشد؛ لذا برخی این قول را ضعیف شمرده شده‌اند.


سخن آخر این‌که بر فرض اگر بپذیریم که این نام از لفظ یهوذا گرفته شده باشد، اما دلیلی بر برتری شخص یهوذا بر حضرت یوسف نیست؛ زیرا دلیلی وجود ندارد که این نام‌گذاری از جانب خداوند صورت گرفته باشد؛ بلکه بعدها به عللی مثلاً شاید به دلیل بیش‌تر بودن بچه‌های یهودا، یا بزرگ‌تر بودن وی، یا نفوذ بیش‌تر آنان در میان دیگر فرزندان، کم‌کم این نام بر این قوم نهاده شده است.


۱. فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج‌۴، ص۷۶، قم، انتشارات هجرت، چاپ دوم، ۱۴۱۰ ق.    
۲. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۶.    
۳. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۸۴۷، تحقیق، صفوان عدنان، داود، دمشق- بیروت، دارالعلم الدار الشامیة، چاپ اول، ۱۴۱۲ ق.    
۴. حلی، حسن بن سلیمان، مختصر البصائر‌، ص۴۳۸، محقق، مصحح، مظفر، مشتاق، قم، مؤسسة النشر الاسلامی‌، چاپ اول‌، ۱۴۲۱ ق‌.    
۵. فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج‌۴، ص۷۶، قم، انتشارات هجرت، چاپ دوم، ۱۴۱۰ ق.    
۶. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج‌۳، ص۴۳۹، بیروت، دار صادر، چاپ سوم، ۱۴۱۴ ق.    



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «علت نام‌گذاری قوم یهود»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۰۵/۲۱.    



جعبه ابزار