ظهور حضرت قائم
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: ظهور حضرت مهدی عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف، صیحه آسمانی، جبرئیل، حضرت قائم عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف.
پرسش: هنگام ظهور امام زمان ـ عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف ـ حضرت جبرئیل ـ علیه‌السلام ـ مردم جهان را به کدام‌یک از نام‌های آن حضرت ندا می‌دهد؟
پاسخ: درباره این‌که جبرئیل ـ علیه‌السلام ـ هنگام ندای آسمانی امام زمان ـ عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف ـ را با چه نامی معرفی می‌کند؛ از روایات دو مطلب استفاده می‌شود: ۱. تصریح به نامی نشده و فقط با عبارات «بِاسْمِهِ وَ اسْمِ أَبِیه» و «اسْمُ نَبِیٍّ وَ اسْمُ أَبِیهِ اسْمُ وَصِی» بیان شده است؛ ولی این‌که نام کدام‌یک از
پیامبران و یا کدام‌یک از امامان ـ علیهم‌السلام ـ است، مشخص نشده است؛ ۲. با نام «احمد بن عبدالله» ندا داده می‌شود؛ یعنی همان نام مبارک پیامبر گرامی اسلام ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ و همان‌طور که گفته شد این دست از روایات که ظاهراً منشأ بسیاری از آنها به یک
روایت برمی‌گردد، بیشتر در منابع اهل سنت آمده است.
یکی از مهم‌ترین علامت‌های
ظهور امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف که در شمار نشانه‌های حتمی ذکر شده
و نزدیک‌ترین آنها به ظهور به شمار می‌رود، صدا و ندایی است که از آسمان شنیده خواهد شد. کم‌تر روایتی یافت می‌شود که از
علایم ظهور سخن گفته، ولی به این نشانه مهم اشاره نکرده باشد. فقط در کتاب «
غیبت نعمانی» از ۶۸ روایت باب علائم ظهور، ۲۹ روایت،
درباره این نشانه
سخن می‌گوید و این غیر از روایت‌های دیگر باب‌ها و دیگر کتاب‌های مربوط به
غیبت امام مهدی عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف است. موضوع ندا و صیحه آسمانی، در منابع اهل سنت هم، شبیه
احادیث شیعه آمده است.
در برخی روایات، درباره این ندای آسمانی به آیه «
إِنْ نَشَأْ نُنَزِّلْ عَلَیْهِمْ مِنَ السَّماءِ آیَةً فَظَلَّتْ أَعْناقُهُمْ لَها خاضِعینَ»؛ «اگر ما اراده کنیم، از
آسمان بر آنان آیه‌ای نازل می‌کنیم که گردن‌هایشان در برابر آن خاضع گردد.»
استدلال شده و ندای آسمانی، مصداقی برای این
آیه شمرده شده است.
از این علامت بیشتر به «نداء» و گاه «صوت» و گاه «صیحه» تعبیر شده است.
بر طبق روایات، هنگام ظهور، ندایی آسمانی از سوی جبرئیل و ندایی دیگر از سوی
شیطان (ابلیس) مردم را دعوت می‌کند که ندای جبرئیل به منظور معرفی
امام مهدی عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف به مردم
جهان است. در این‌جا به برخی از آن
روایات اشاره می‌شود:
امام باقر علیه‌السلام فرمود:
«... نداکننده‌ای از آسمان به نام حضرت
قائم عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف ندا سر می‌دهد و هر که در مشرق و مغرب است می‌شنود، هیچ خفته‌ای نمی‌ماند، مگر این‌که بیدار می‌شود، و هیچ ایستاده‌ای نمی‌ماند، مگر این‌که می‌نشیند، و هیچ نشسته‌ای نمی‌ماند، مگر این‌که از وحشت آن صدا بر دو پای خویش برمی‌خیزد؛ پس خداوند هر که را بدان آوا عبرت پذیرد و پاسخ گوید مورد
رحمت قرار دهد که آن صدای نخستین آوای جبرئیل روح الأمین ـ علیه‌السلام ـ است. پس در آن تردید نکنید، بشنوید و اطاعت کنید، و در پایان روز آواز
ابلیس ملعون است که ندا درمی‌دهد: بدانید که فلانی مظلومانه کشته شد، برای این‌که مردم را دچار شک و گرفتاری سازد. پس بسی افراد شک‌کننده سرگردان در آن روز پدید آیند که در
آتش سرازیر خواهند شد، پس اگر در ماه
رمضان آوایی شنیدید در آن تردید نکنید که صدای جبرئیل است، و نشانه آن این است که او به نام قائم و
اسم پدرش ندا سر می‌دهد...».
«از علامات ظهور او خروج سفیانی است از شام و خروج یمانی و صیحه و آوازی از آسمان در
ماه رمضان و منادی ندا کند به
اسم او و اسم پدر او».
«مُحَمَّدُ بْنُ هَمَّامٍ قَالَ حَدَّثَنَا جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ مَالِکٍ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ الْمَدِینِی قَالَ حَدَّثَنَا عَلِی بْنُ أَسْبَاطٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ دَاوُدَ بْنِ کَثِیرٍ الرَّقِّی قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ ـ علیه‌السلام ـ جُعِلْتُ فِدَاکَ قَدْ طَالَ هَذَا الْأَمْرُ عَلَینَا حَتَّی ضَاقَتْ قُلُوبُنَا وَ مِتْنَا کَمَداً فَقَالَ إِنَّ هَذَا الْأَمْرَ آیسَ مَا یکُونُ مِنْهُ وَ أَشَدَّهُ غَمّاً ینَادِی مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ بِاسْمِ الْقَائِمِ وَ اسْمِ أَبِیهِ فَقُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاکَ مَا اسْمُهُ فَقَالَ اسْمُهُ اسْمُ نَبِی وَ اسْمُ أَبِیهِ اسْمُ وَصِی».
داود بن کثیر رقی می‌گوید: به
امام صادق علیه‌السلام عرض کردم: من به فدایت این امر (حکومت
حق و الهی) آن‌قدر به درازا کشید که دل‌ها تنگ شد و از اندوه جانمان به لب رسید. آن حضرت فرمود: «این کار در آخرین مرحله ناامیدی و سخت‌ترین مرتبه
غم و اندوه انجام خواهد گرفت آوازدهنده‌ای از آسمان به نام امام قائم و نام پدرش آواز خواهد داد»، پرسیدم: فدایت شوم نامش چیست؟
امام علیه‌السلام فرمود: «نام او، نام یک پیامبر و نام پدرش، نام جانشینی است».
در منابع
اهل سنت از
پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله نقل شده است: «هنگامی که ندادهنده‌ای از
آسمان ندا می‌دهد: ای مردم! همانا خدای ـ عزوجل ـ از شما، ستم ستم‌کاران و
نفاق منافقان و پیروانشان را قطع و برداشته است، و بهترین شخص امت
محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله را بر شما
ولایت داده است، به او در مکه ملحق شوید، او مهدی و نام او احمد بن عبدالله است».
البته
سید بن طاووس نیز این روایت را در کتاب «
التشریف بالمنن فی التعریف بالفتن»
آورده است.
درباره این‌که جبرئیل ـ علیه‌السلام ـ هنگام ندای آسمانی با چه نامی
امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف را معرفی می‌کند، از روایات دو مطلب استفاده می‌شود:
تصریح به نامی نشده و فقط با عبارات «بِاسْمِهِ وَ اسْمِ أَبِیه» و «اسْمُ نَبِیٍّ وَ اسْمُ أَبِیهِ اسْمُ وَصِی» بیان شده است؛ ولی این‌که نام کدام‌یک از
پیامبران و یا کدام‌یک از امامان ـ علیهم‌السلام ـ است، مشخص نشده است.
با نام «احمد بن عبد الله» ندا داده می‌شود؛ یعنی همان نام مبارک پیامبر گرامی
اسلام ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ و همان‌طور که گفته شد این دست از روایات که ظاهراً منشأ بسیاری از آنها به یک روایت برمی‌گردد، بیشتر در منابع اهل
سنت آمده است.
پایگاه اسلام کوئست.
