• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

زیبایی مسجد

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: زیبایی، مسجد، حضور قلب، روحیه معنوی.

پرسش: زیبا بودن مسجد، از نظر روایات و اثرگذاری آن در روحیه معنوی انسان، چگونه است؟

پاسخ: زیبایی ظاهر مسجد باعث می‌شود انسان بیش‌تر در آن بماند و استفاده معنوی بیش‌تری نماید و هنگام بیرون رفتن از مسجد عجله نکند و خود ماندن و عجله نکردن در نماز، زمینه حضور قلب بیش‌تری را برای انسان فراهم می‌کند و آن مواجی را که در روایات برای مؤمن در نماز بیان کرده‌اند، برای او حاصل شود؛ لذا زیبایی ظاهری مسجد نقش بسیار مهمی در بهره‌برداری معنوی از مساجد دارد و روح نشاط ظاهری و باطنی را در نمازگزار تقویت می‌کند.
زیبایی ظاهری و معنوی مسجد کاملاً مطلوب اسلام و روایات است و با دستورات فراوان، زمینه بیش‌تر این زیبایی را فراهم نموده است و اثر مسجد زیبا و نظیف بر روحیه معنوی انسان بسیار مؤثر است. در این باره اسلام دستوراتی داده است که اثر معنوی بیش‌تری در نمازگزاران، ایجاد شود.



درباره زیبا نمودن و زیباسازی مسجد شش صورت می‌توان تصور کرد:
۱. زینت در و دیوار مسجد به امور زینتی، غیر از طلا و نقره مثل کاشی‌کاری و...؛
۲. پاکی از آلودگی، گردوخاک و ناپاکی؛
۳. آبادانی مسجد و تعمیر آن؛
۴. زیبا بودن طرح نقشه مسجد و با صفا بودن کیفیت ترسیم آن و سبزی‌کاری، چمن‌کاری و گل‌کاری؛
۵. تمیز بودن کسانی که وارد مسجد می‌شوند، از نظر لباس و عطر و...؛
۶ـ ایجاد جاذبه در مسجد؛ همانند: مؤذن خوش صدا، امام خوش خلق و زیبا و... .


به عنوان نمونه، ‌در تاریخ زندگی امام حسن مجتبی (علیه‌السلام) آمده: هنگامی که به نماز برمی‌خواست، بهترین لباس خود را می‌پوشید. سوال کردند: چرا بهترین لباس خود را می‌پوشید؟ فرمود: «ان الله جمیل و یحب الجمال؛ خداوند زیباست و زیبایی را دوست می‌دارد» و به همین جهت من لباس زیبا برای راز و نیاز با خدایم می‌پوشم و هم او دستور داده است که زینت خود را به هنگام رفتن به مسجد بر‌گیرد».
اسلام عزیز بر زیبایی مسجد، و نظافت آن از راه‌های گوناگونی تأکید و سفارش نموده است.


اما درباره این‌که: «اثرگذاری آن در روحیه معنوی چگونه است؟» در قسمت اول بحث روشن شد که همه آن سفارشات برای این است که زمینه معنوی بیش‌تری فراهم شود و اسلام به این مقدار اکتفا نکرده است؛ بلکه دستورات زیادی داده است که محیط معنوی مسجد زیباتر شود:

۳.۱ - پرهیز از کارهای لغو

از غیبت نهی و دستور داده که سخنان لغو و بی‌فایده را کنار نهند

و از گفت‌و‌گوهایی که بوی دنیاپرستی و دنیاخواهی می‌دهد، پرهیز شود.

۳.۱.۱ - سخن خداوند متعال

خداوند به پیامبر اعظم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) فرمود: «مبادا بنده در حالی که ستمی بر یکی از بندگانم بر عهده آن‌هاست، به خانه‌ای از خانه‌هایم وارد شوند، من چنین شخصی را حتی در حالی که نماز می‌گذارد، لعن می‌کنم؛ مگر آن‌که آن ظلم را جبران کند».

۳.۲ - جایگاه یاد خداوند

قرآن مسجد را جایگاه ذکر و یاد خداوند و به زبان آوردن اسمای حسنای او می‌داند؛ لذا نمازگزار باید با طهارت وارد مسجد شود و در هنگام ورود دعا بخواند و بعد از داخل شدن دو رکعت نماز تحیت گذارد و عبادت و پرستش خالصانه داشته باشد؛ چراکه مسجد محل زیارت خداوند است؛ چنان‌که خود فرمود: «طوبی بعبد توضا فی بیتة ثم زارنی فی بیتی؛ خوشا به حال بنده‌ای که در خانه خویش وضو بگیرد، آن‌گاه مرا در خانه‌ام زیارت کند» و سرانجام نور این معنویات است که از مساجد به سوی آسمان‌ها می‌تابد و ملائکه‌ها را به خود جلب می‌کند.
خلاصه کلام، زیبایی و نظافت و خلوص نیت است که زمینه را برای عبادت پرحضور و خالصانه فراهم می‌کند تا مؤمنان در آن‌جا با پرداختن به نماز و ذکر و دعا زنگار غفلت را از دل و جان بشویند و با خداوند تبارک و تعالی به معنای واقعی کلمه‌اش بگیرند.


زیبایی ظاهر مسجد باعث می‌شود انسان بیش‌تر در آن بماند و استفاده معنوی بیش‌تری نماید و هنگام بیرون رفتن از مسجد عجله نکند و خود ماندن و عجله نکردن در نماز، زمینه حضور قلب بیش‌تری را برای انسان فراهم می‌کند و آن مواجی را که در روایات برای مؤمن در نماز بیان کرده‌اند، برای او حاصل شود؛ لذا زیبایی ظاهری مسجد نقش بسیار مهمی در بهره‌برداری معنوی از مساجد دارد و روح نشاط ظاهری و باطنی را در نمازگزار تقویت می‌کند.
زیبایی ظاهری و معنوی مسجد کاملاً مطلوب اسلام و روایات است و با دستورات فراوان، زمینه بیش‌تر این زیبایی را فراهم نموده است و اثر مسجد زیبا و نظیف بر روحیه معنوی انسان بسیار مؤثر است. در این باره اسلام دستوراتی داده است که اثر معنوی بیش‌تری در نمازگزاران، ایجاد شود.


۱. احکام مسجد، ابوالقاسم رزاقی (حزب جمهوری اسلامی)
۲. مسجد نمونه، رحیم نوبهار، قسمت الف، ب، ج، بلکه تمام کتاب.
۳. سیمای مسجد، دوجلد، رحیم نوبهار.
۴. تفسیر نمونه، آیت‌الله مکارم شیرازی و همکاران، ج۶، ص۱۴۷-۱۵۳.


۱. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۳، ص۴۹۳، بیروت، داراحیا التراث العربی.    
۲. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۳، ص۵۰۳، بیروت، داراحیا التراث العربی.    
۳. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۳، ص۳۴۰، بیروت، داراحیا التراث العربی.    
۴. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۳، ص۸۵، بیروت، داراحیا التراث العربی.    
۵. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۳، ص۸۶، بیروت، داراحیا التراث العربی.    
۶. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۳، ص۴۹۳، بیروت، داراحیا التراث العربی.    
۷. محدث نوری، میرزا حسین، مستدرک الوسائل، ج۳، ص۴۴۶، ح۱۸، مشهد، مؤسسه آل البیت، چاپ اول، ۱۴۰۸ ه.    
۸. حج/سوره۲۲، آیه۴۰.    
۹. جن/سوره۷۲، آیه۱۸.    
۱۰. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۱، ص۲۶۸، بیروت، داراحیا التراث العربی.    
۱۱. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۱، ص۲۶۸، بیروت، داراحیا التراث العربی.    




سایت ‌اندیشه قم، برگرفته از مقاله «زیبایی مسجد»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۰۴/۳۰.    



جعبه ابزار