زنان امام حسین
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: زنان امام حسین ـ علیه‌السلام، کربلا، سرنوشت.
پرسش: سرنوشت
همسران امام حسین علیه‌السلام بعد از واقعه کربلا چه شد؟
پاسخ: امام حسین ـ علیه‌السلام ـ دارای پنج همسر بوده‌اند. برخی مورخان تعداد فرزندان آن حضرت را از این
زنان شش، و بعضی بیش از شش نفر هم ذکر کرده‌اند. اسامی همسران حضرت، عبارت‌اند از:
۱. شهربانو؛ ۲. لیلا؛ ۳. زنی از قبیله قضاعیه، که در زمان حیات امام از
دنیا رفت؛ ۴. رباب؛ ۵. ام اسحاق.
تنها زنی که به‌صورت قطعی در واقعه کربلا حضور داشته است، مادر علی‌اصغر، حضرت رباب بوده است که بعد از واقعه
کربلا همراه اسرا به مدینه بازگشت، و حضور حضرت شهربانو و لیلا در کربلا محل تردید است.
این مسئله را در دو بخش مورد بررسی قرار می‌دهیم:
اکثر تاریخ‌نگاران از جمله
شیخ مفید در کتاب
ارشاد تعداد همسران امام حسین ـ علیه‌السلام ـ را پنج
زن ذکر کرده‌اند:
۱. شهربانو؛ ۲. لیلا؛ ۳. زنی از قبیله قضاعیه؛ ۴. ام‌اسحاق؛ ۵. رباب.
در شرح حال
زندگی همسران امام حسین ـ علیه‌السلام ـ و حضورشان در واقعه کربلا و بعد از آن، در کتب تاریخی منابع زیادی در دسترس نیست؛ اما به‌صورت پراکنده به گوشه‌ای از زندگی آنان پرداخته شده است.
شهربانو مادر
امام سجاد علیه‌السلام درباره محل تولد و اصل و نسبش اختلاف زیادی است. گروهی نام او را شاه زنان، شاه
جهان، شهربانو و شهربانویه گفته‌اند. بنا به گفته این گروه او دختر
یزدگرد سوم آخرین پادشاه ساسانی بوده است. در
روایت وارد شده است که وی بعد از ولادت حضرت سجاد ـ علیه‌السلام ـ به تب نفاس از دنیا رفت.
مادر
حضرت علی‌اکبر علیه‌السلام که درباره حضورشان در حادثه کربلا و بعد از آن تردید جدی وجود دارد.
این زن در زمان
حیات امام از دنیا رفت.
وی از قبیله تیم بوده و مادر فاطمه دختر
امام حسین علیه‌السلام است که در حادثه کربلا حضور نداشت.
بنا به نقل مورخان حضرت رباب، دختر امرء القیس بن عدی، همسر سید الشهدا ـ علیه‌السلام ـ و مادر
سکینه و
علی اصغر (عبدالله) است. او در سفر کربلا حضور داشت و همراه اسیران به شام رفت، سپس به
مدینه باز گشت و مدت یک سال برای سید الشهدا ـ علیه‌السلام ـ
عزاداری کرد و مرثیه‌هایی هم در سوگ آن حضرت سرود. خواستگارانی از اشراف و بزرگان قریش را رد کرد و حاضر نشد با کسی
ازدواج کند. در سوگ ابا عبداللّه ـ علیه‌السلام ـ پیوسته گریان بود و زیر سایه نمی‌رفت، از فرط
گریه و اندوه بر شهادت حسین ـ علیه‌السلام ـ یک سال بعد (در سال ۶۲ هجری) جان باخت.
از جمله سروده‌های او در شهادت امام حسین ـ علیه‌السلام ـ ابیاتی است که این‌گونه شروع می‌شود:
انّ الذی کانَ نورا یُستَضاءُ به فی کَربلاء قتیل غیرُ مَدفونِ
سِبطُ النبیّ جَزاکَ اللّه صالِحة عَنّا و جُنّبتَ خُسرانَ المَوازین ...
« آن کس که نوری روشنی‌بخش بود، در کربلا کشته شد و به خاک سپرده نگردید».
« ای سبط
پیامبر!
خداوند از ما ترا جزای نیک دهد و دور گرداند از تو خسران را».
برای امام حسین ـ علیه‌السلام ـ بعضی همسر دیگری نقل کرده‌ند که فرزند خود (به نام
محسن) را نزدیک شهر حلب در مکانی به نام جوشن، که معدن مسی در آن بوده سقط کرده، و احتمال دارد که این همسر یکی از همان همسرانی باشد که بیان کردیم
حموی در
معجم البلدان گفته است: جوشن کوهی است در طرف غربی حلب، وقتی اسرای
اهل بیت علیهم‌السلام را از آن‌جا عبور دادند، همسر امام حسین که حامله بود، از آنان طلب
آب و
غذا کرد؛ ایشان او را ناسزا گفتند و از آب و نان منع کردند؛ پس آن
زن آنها را
نفرین کرد و آن معدن از کار افتاد، و آن مکان معروف به مشهد السقط و مشهد الدکة شد.
پایگاه اسلام کوئست.
