• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

زن و فرزند امام زمان

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلید واژه: ازدواج، امام زمان، فرزند
پرسش: آیا امام زمان (عج) ازدواج کرده اند و فرزندی دارند؟
پاسخ: در پاسخ به این سوال باید گفت که اگر امام در زمان غیبت ازدواج نکرده باشد پس امام یکی از سنت‌های مهم اسلامی را ترک کرده باشد، که با شأن امام سازگار نیست. امّا از سوی دیگر چون غیبت از اهمیت بیش تری برخوردار است؛ به ناچار امام از سنت چشم پوشی می کند، که اشکالی ندارد. و برای حفظ مصلحت بالاتر، از مصلحت پایین‌تر چشم پوشی می گردد.



در مورد ازدواج امام زمان و صاحب زن و فرزند بودن برای صاحب عصر باید گفت که امام اگر در زمان غیبت ازدواج نکرده باشد پس یکی از سنت‌های مهم اسلامی را ترک کرده ، که با شأن امام سازگار نیست. امّا از سوی دیگر چون غیبت از اهمیت بیش تری برخوردار است؛ به ناچار امام از سنت چشم پوشی می کند، که اشکالی ندارد. و برای حفظ مصلحت بالاتر، از مصلحت پایین‌تر چشم پوشی می گردد. البته پاسخ را با ذکر چند نکته بیان می داریم:


چون امام زمان(عج ) از دیده‌ها پنهان است و در پشت پرده غیبت قرار دارد، نمی‌توان از راه حس و مشاهده و به صورت عادی به پاسخ سؤال نایل شد؛ نیز چون سؤال از مباحث عقلی و انتزاعی نیست، از راه برهان عقلی نیز نمی‌توان پاسخ را دریافت نمود. تنها راه پاسخ گویی، روایات پیشوایان معصوم(ع) است که چون آنان از علم برتری بهره‌مند می باشند، می توانند از آینده خبر دهند که از آن جمله حوادث و مسائل مربوط به مهدی منتظر(ع) است.


حال که پاسخ را می بایست از اخبار پیشوایان معصوم جستجو نمود، به سراغ روایات می رویم. در روایات صحیح و معتبر، پاسخ روشنی به پرسش وجود ندارد؛ بلکه در برخی روایات با ایهام و اشاره در این زمینه سخن به میان آمده است، از جمله:
۱- مفضل بن عمر گوید:از امام باقر(ع) شنیدم که در مورد امام مهدی فرمود:«صاحب الزمان را دو غیبت است. یکی از آن دو به اندازه‌ای طولانی شود که برخی گویند:حضرت از دنیا رفته و برخی گویند کشته شده است. اما کسی جز آنانی که امور حضرت را پی‌گیری می کنند، از مکان و فرزندان وی آگاه نیستند».
۲- امام صادق(ع) : «گویا می بینم حضرت مهدی(عج) با اهل و عیالش در مسجد سهله است».
۳- از امام هشتم(ع) در دعایی نقل شده است:«اللّهم اعطه فی نفسه و أهله و ولده و ذریته و جمیع رعیته ما تقرّ به عینه و تسرّ به نفسه؛
[۳] السید ابن طاووس،جمال الأسبوع،تحقیق:جواد قیومی الإصفهانی،چاپ:اول، ۱۳۷۱ ش، مؤسسة الآفاق، ص ۳۱۰
خدایا، مایه چشم روشنی و خوشحالی امام زمان را در او و خانواده و فرزندان و ذریه و تمام پیروانش فراهم فرما!».
۴- نیز از آن حضرت در مورد امام زمان این دعا نقل شده است:«اللهم صل علی ولاة عهده و الائمة من ولده؛
[۴] همان، ص ۵۱۰
خدایا، بر والیان و فرزندان وی که امامند، درود فرست!».
ظاهر این این روایات دلالت بر زن و فرزند داشتن است.

۳.۱ - عدم دلالت احادیث و مشکل بودن سند

این روایات به فرض پذیرش و درستی سند و صحت انتساب آن به امام معصوم، از نظر دلالت به روشنی گویا نیست که امام مهدی در دوره غیبت همسر و فرزند دارد.
در برخی احادیث مشکل سندی و در برخی دیگر مشکل دلالت وجود دارد.
افزون بر این روایاتی وجود دارد که با صراحت وجود فرزند را برای حضرت نفی می کند.
[۵] مسعودی، اثبات الوصیه،دارالضواء، بیروت. ص ۲۲۱



با توجه به روایات مذکور می گوییم:
در مورد زن و فرزند امام مهدی سه احتمال وجود دارد:

۴.۱ - عدم ازدواج امام زمان

لازمه این احتمال آن است که امام یکی از سنت‌های مهم اسلامی را ترک کرده باشد، که با شأن امام سازگار نیست. امّا از سوی دیگر چون غیبت از اهمیت بیش تری برخوردار است؛ به ناچار امام از سنت چشم پوشی می کند، که اشکالی ندارد. برای حفظ مصلحت بالاتر، از مصلحت پایین‌تر چشم پوشی می گردد.

۴.۲ - ازدواج امام زمان و عدم فرزند برای امام

حضرت ازدواج نموده امّا فرزندی ندارد. نداشتن فرزند به سبب غیبت است. پذیرش این فرض، سؤالی را با خود می آورد که آیا همسرش هم از عمر طولانی بهره‌مند است یا این که مدّتی با حضرت زندگی کرده و بعد از دنیا رفته است؟ در این صورت حضرت به سنت ازدواج عمل کرده و بعد بدون زن و فرزند زندگیش را ادامه می دهد.

۴.۳ - صاحب زن و فرزند بودن امام زمان

حضرت زن و فرزند دارد. با پذیرش این فرض، این سؤالات مطرح است: آیا آنان نیز عمری طولانی دارند؟ فرزندان حضرت نیز فرزندانی دارند؟ اگر دارند، این همه اولاد، در پی اصل خویش می افتند و همین کنجکاوی، مسئله را به جایی می رساند که با فلسفه غیبت منافات دارد.


با توجه به مطالب مذکور، نمی‌توان یکی از این سه احتمال را قاطعانه پذیرفت و این به مقتضای خرد ورزی است که در جایی که دلیل کافی برای اثبات یا انکار چیزی وجود ندارد، از ابراز حکم قطعی خودداری گردد.
بنابراین از راه هایی که پیش روی ما است، نمی‌توان وجود زن و فرزندی را برای حضرت مهدی ثابت نمود. نیز به دیگر پرسش هایی که در مورد زن و فرزند حضرت مهدی هست، نمی‌توان پاسخ قطعی داد.
[۶] برای آگاهی بیشتر ر.ک:مجله حوزه ۷۰ و ۷۱ ویژه امام زمان




۱. الشیخ الطوسی،الغیبة،تحقیق:الشیخ عباد الله الطهرانی، الشیخ علی أحمد ناصح،چاپ:اول، شعبان ۱۴۱۱،مؤسسة المعارف الإسلامیة - قم المقدسة،ص ۱۶۲    
۲. علامة المجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ - ۱۹۸۳ م، بیروت - لبنان، دار إحیاء التراث العربی - ج ۵۲، ص ۳۱۷    
۳. السید ابن طاووس،جمال الأسبوع،تحقیق:جواد قیومی الإصفهانی،چاپ:اول، ۱۳۷۱ ش، مؤسسة الآفاق، ص ۳۱۰
۴. همان، ص ۵۱۰
۵. مسعودی، اثبات الوصیه،دارالضواء، بیروت. ص ۲۲۱
۶. برای آگاهی بیشتر ر.ک:مجله حوزه ۷۰ و ۷۱ ویژه امام زمان



سایت:مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی    



جعبه ابزار