• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ریشه ولایت فقیه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



پرسش: آیا ولایت فقیه ریشه در اسلام داره؟! آیا مراجع تقلید معتقد به ولایت فقیه هستن؟
پاسخ:




اصل ولایت فقیه ریشه در اسلام دارد. بر این امر دلایلی وجود دارند ـ که در جای خود به آن اشاره شده است-. فقها و مراجع تقلید نیز معتقد به ولایت فقیه می‌باشند. با این تفاوت که آنان دربارة قلمرو ولایت فقیه اختلاف نظر دارند، بیشتر آنان معتقد به ولایت مطلقه فقیه هستند. از جمله امام راحل
[۱] امام خمینی، کتاب البیع.
مرحوم نراقی
[۲] عواید الایام.
صاحب جواهر
[۳] جواهر الکلام،ج۲۱،ص۳۵۹.
و... از طرفداران ولایت مطلقه فقیه می‌باشند. آیت الله صانعی نیز معتقد به ولایت فقیه است و در این زمینه بحث‌های قابل قبولی را ارائه داده و کتاب نوشته است.



البته ممکن است ایشان و برخی از مراجع به فرد و شخص ولی فقیه انتقاد داشته باشند، ولی این بدان معنا نیست که اصل ولایت فقیه را قبول ندارند. افزون بر آن انتقاد برخی از فقها از ولی فقیه بدان معنا نیست که لیاقت رهبری ندارد، بلکه انتقاد به این دلیل است که فقها او را یاری نمایند تا در هدایت و رهبری مردم و جامعه دچار مشکل نشود. در آموزه‌های اسلامی نیز به انتقاد از رهبری تأکید شده است.حتی یکی از وظایف مردم انتقاد از رهبر ذکر شده است که از آن به عنوان نصیحه الملوک یاد شده است. ولایت فقیه و اعتقاد به آن سابقه دیرینه میان فقهای شیعه داشته است. چنانچه نیاز داشته باشید ، نظریات فقها را در گذشته برایتان ارسال خواهیم كرد. با این توضیح كه ولایت در گذشته به جهت تشكیل نشدن حکومت اسلامی دایره محدودی داشته است و به موارد خاصی محدود می شد. به عنوان مثال می توانیم از حکم میرزای شیرازی برای تحریم تنباكو نام ببریم كه بر اساس حكم ولایت فقیه صادر شده بود . به همین خاطر همه مراجع و فقها و مردم به آن ملتزم شده بودند. اگر چه مرجعیت لازم است ، اما برای هدایت جامعه و مردم مرجعیت کافی نیست.



مراجع تقلید وظیفه بیان احکام الهی و پاسخ‌گویی به سؤالات دینی و صدور فتوا را بر عهده دارند، اگر چه این موارد نیز برخی از شئون ولایت فقیه است ، اما ولی فقیه علاوه بر صدور احکام رهبری سیاسی جامعه را نیز بر عهده دارد. اگر یکی از فقها رهبری سیاسی جامعه را بر عهده گرفت ، فقهای دیگر باید از ولی فقیه اطاعت نماید. مقام معظم رهبری از اوضاع سیاسی و اجتماعی کشوربی خبر نیستند. سیا ست و عملکرد ‌وی بعد از امام نشان داد که وی شایسته ترین فرد برای رهبری است. البته در این میان ممکن است که در برخی از مسایل دچار مشکل شده باشد . هر انسان غیر معصوم دچار آن می شود ، ولی این در برابر موفقیت‌های او کمرنگ می‌باشد. مهم‌تر از همه اینکه در ساختار نظام اسلامی ایران مجلس خبرگان تعریف شده است که بر عملکرد رهبری نظارت می‌کند. در صورتی که رهبر دچار مشکل شود و لیاقت رهبر را نداشته باشد ، وی را عزل می‌نماید. مسئله آمار رئیس جمهور همان گونه كه در مناظره ایشان با آقای رضایی مشخص شد ، طبق مبنای خاصی آمار را ارائه می داد كه بر اساس آن مبنا درست بود‌، اما آقای رضایی به اشكال مبنای او در ارائه آمار اشاره كرد. بنابراین نمی توان به صراحت گفت كه در این قضیه دروغ گفته است. اگر كسی در موردی دروغ بگوید ، ممكن است دلایل متعددی داشته باشد ، یا‌ برای خود توجیه كند كه مثلاً‌ فلان مصلحت وجود داشته است ؛ بنابراین نمی توان صفت دروغگو را به او نسبت داد. این صفت برای كسی است كه به كرات و به طور مشخص و بدون هیچ توجیه و دلیلی دروغ بگوید. در بارة مسایل مربوط به انتخابات -مرحله دهم- ریاست جمهوری باید گفت: گزارش‌ها در این باره ضد و نقیض و برخی از مسایل - آن هنوز - پیچیده و مبهم می‌باشد. از این رو باید منتظر ماند تا همه زوایای این امر شفاف گردد. منتظر گزارش‌ها و روشن شدن همه زوایای این رخداد باشید. زیرا قضاوت نهایی در این امور نیازمند بررسی همه جوانب انتخابات ریاست جمهوری ـ مرحله دهم ـ می‌باشد. موفق و سربلند باشید.


 
۱. امام خمینی، کتاب البیع.
۲. عواید الایام.
۳. جواهر الکلام،ج۲۱،ص۳۵۹.




شهرسوال.    



جعبه ابزار