• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

روش خدایی شدن

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلید واژه: خدایی شدن.
پرسش:اگر کسی بخواهد خدایی شود باید چه کارهایی را انجام دهد و راه و روش خدایی شدن چیست؟
پاسخ: برای خدایی شدن لازم است فرد، خدا را شناخته و پرستش کند، به پیامبر و روز قیامت ایمان آورده و به اهل بیت محبت داشته باشد و فضایل اخلاقی را در خود تقویت کند.




گفتنی است که جوهره انسانی در عبودیت و بندگی خدا نهفته است و انسان بدون عبادت، امتیازی بر سایر حیوانات ندارد و تنها از امتیازات تکوینی برخوردار است، بدون اینکه حق آن‌ها را ادا کرده باشد. کسی که از عبادت خدا خودداری کند در حقیقت راه کمال انسانی را بر خویش مسدود کرده است، چرا که رسیدن به کمال انسانی تنهااز این طریق میسر است.
و اگر شیوه زندگی مردان بزرگ را مورد توجه قرار دهیم، خواهیم دید که از اصول جدا ناشدنی زندگی آنان، بندگی خداست و اینکه مطیع اوامر الهی باشند و دستورات الهی را با نیت خالص انجام دهند و در مقابل دستورات الهی استکبار و خود رأیی نداشته باشند و حلال و حرام خدا را در نظر داشته باشند.
[۱] محمد تقی مصباح یزدی، ره توشه، ج۱، ص۲۱، انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، ۱۳۷۵.




اگر ایمان به پیامبر و رسالت او در ما وجود داشته باشد و تقویت شود، باعث نجات ما از انحرافات و شبهه‌ها می‎گردد زیرا فرمان پیامبر همان فرمان خداوند است و رمز نجات انسان در اطاعت از فرمایش خداوند و پیامبر گرامی اسلام حضرت محمد ـ صلّی الله علیه و آله ـ است و احکامی که توسط پیامبر آورده شده و ابلاغ شده تأمین کننده سعادت انسان در دنیا و آخرت است.
[۲] محمد تقی مصباح یزدی، ره توشه، ص۲۵.




اگر انسان بخواهد به قله‎های معرفت نایل آید و از نظر اعتقادی سالم باشد باید بداند که قیامت و روز جزایی در کار است و روزی انسان‌ها برای عرضه اعمال خود در دادگاه عدل الهی حاضر می‎شوند و هر کس در آن روز به مجازات عمل خود نایل می‌شود. و باید ایمان و اعتقاد به امامان معصوم و عترت پیامبر ـ علیهم‌السّلام ـ داشته باشد و آنان را دوست بدارد و به فرمایشات نورانی آنان گوش داده و عمل نماید زیرا که به فرموده پیامبر گرامی اسلام تنها راه نجات عمل به قرآن و فرمایش اهل بیت پیامبر ـ علیهم‌السلام ـ است.
و لذا پیامبر گرامی اسلام در ضمن حدیث شریف بیان فرموده که: «اِنی تارک فیکم الثقلین کِتابَ الله و عترتی لإن تمسکتُم بهما لن تضلوا مِن بعدی ابداً؛ من دو چیز گرانبها و ارزشمند به یادگار می‎گذارم، قرآن کریم و اهل بیت و هر کس به آنان عمل کنند هرگز گمراه نمی‎شود».
[۳] محمد تقی مصباح یزدی، ره توشه، ص۲۶.




برای رسیدن به فضایل اخلاقی باید کارهایی را انجام داد که در اینجا به مصادیق چندی اشاره می‎شود.

۴.۱ - ذکر خدا


یکی از راههای رسیدن به قرب الهی و فضائل عالی، ذکر و یاد خداست و ذکر خدا در نماز و دعا تجلی پیدا می‎کند و اگر انسان به نماز و دعا اهمیت دهد و با حضور قلب آنها را انجام دهد یک نورانیت و صفائی در دلش ایجاد می‎شود و از طرفی این نماز و دعا باعث می‎شود که از معصیت دوری کند و مقرب درگاه الهی گردد.

۴.۲ - روزه


یکی از عبادات بزرگ که در تزکیه و تهذیب نفس و خودسازی آثار فراوانی دارد روزه است و در فضیلت آن احادیث زیادی وارد شده است. رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمود: «روزه سپری است برای حفظ از آتش دوزخ».

۴.۳ - صداقت و راستی


یکی از فضائل اخلاقی که نقش بزرگی در سازندگی انسان دارد صداقت در عمل و گفتار است به همین جهت خداوند فرمان می‎دهد: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ کُونُوا مَعَ الصَّادِقِینَ؛ ای کسانی که ایمان آورده‎اید از خدا بترسید و با صادقان باشید».
صداقت منشأ خیر و برکت و پاکی است و دروغ منشأ زشتی‎ها و مشکلات. و کسی که آلوده به زشتی‎ها باشد نمی‎تواند به قرب الهی نایل آید و محبت الهی در دلش ایجاد نمی‎شود.
امام صادق ـ علیه‌السلام ـ فرموند: «مُن صَدَقَ لِسانُهُ زکی عَمَلُهْ؛ کسی که زبان راست گویی داشته باشد عملش پاک می‎شود».

۴.۴ - صبر و مقاومت


یکی دیگر از عواملی که در سازندگی انسان نقش بسزایی دارد، شکیبایی در برابر مشکلات است؛ زیرا بر اثر صبر روح آدمی قوی می‎شود و در نتیجه سختی‎های روزگار او را از پای در نمی‎آورد، بلکه چون کوهی استوار از عهده امتحانات الهی پیروزمندانه بر می‎آید و سرانجام می‎تواند به قرب الهی دست یابد.
البته صبر به معنای تن دادن به خواری و خفت و تسلیم شدن در برابر مشکلات نیست. از این رو بسیاری از عالمان اخلاق برای صبر سه شاخه ذکر کرده‎اند که در حقیقت برگرفته از روایات است:
الف. صبر و مقاومت در مقام اطاعت دستورهای الهی.
ب. شکیبایی در برابر انگیزه‌های گناه و شهوات سرکش.
ج. استواری و صبوری به هنگام نزول مصیبت.
[۷] فریده مصطفوی، روش خودسازی، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ۱۳۸۰، ص۱۱۶ـ۸۰.


۴.۵ - اخلاص در عقیده و عمل


یکی از عوامل تهذیب نفس اخلاص است. اخلاص یعنی هر گفتار و هر کرداری که شخص انجام می‎دهد تنها و تنها برای پروردگار جهان باشد. هر عبادتی که چنین نباشد اخلاص در آن نیست. مثلاً اگر نماز بخواند و قصدش این باشد که مردم او را ببینند و از او تعریف کنند، این عمل فایده‎ای ندارد.
امام علی ـ علیه‌السلام ـ فرموده‎اند: «اِمارات السَعادةِ إِخلاصُ العَمَلِ؛ اخلاص در عمل از علایم سعادت است».
[۸] عبدالواحد آمری، غرر الحکم، ۱۳۳۷، ص۴۳.


۴.۶ - حسن خلق


یکی از راه‎های خودسازی این است که هرگاه نفس غضب کرد و افسار گسیخت؛ آن را رام کند و به آرامش دعوت کند. چه اگر نفس آدمی سرکشی کند، خانمان‎ها را بر باد می‎دهد و انسان بداخلاق دین خود را تباه می‎سازد و لذا انسان مؤمن باید سعی کند اخلاق نیکو و محبت آمیز با خانواده و هم نوعان داشته باشد.
[۹] فریده مصطفوی، روش خودسازی، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ۱۳۸۰، ص۱۹۷.

پیامبر گرامی اسلام ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند: «اکثر ما یدخل الناس الجنةَ تقوی الله و حسن الخلق؛ بیشتر چیزی که مردم را وارد بهشت می‎کند تقوی و حسن خلق است».
[۱۰] عباس قمی، ترجمه سفینة البحار، مترجم: محمد باقر ساعدی، ۱۴۰۰ ق، ج۱، ص۴۱۰.


۴.۷ - انجام نوافل


انجام نوافل مخصوصاً انجام نمازهای مستحبی و بالخصوص نماز شب آثار و برکات خاصی در خودسازی و تزکیه درون دارد و بیشتر علمای ما که به مقامات عالی معرفتی رسیده‌اند به خاطر نماز شب‌ها و انجام امور مستحب بوده است.



• سید یوسف ابراهیمیان آملی، خودشناسی در تربیت اسلامی، ناشر مؤلف، ۱۳۷۸، ج۱ و ۲ و ۳.
• محمد تقی مصباح یزدی، ره توشه، انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، ۱۳۷۵، ج۱ و ۲.
• محمد حسن آموزگار، اسلام و تزکیه نفس، انتشارات انجمن اولیاء و مربیان، ۱۳۸۱.
• فریده مصطفوی و همکاران، روش خودسازی، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ۱۳۸۰.
• چهل حدیث امام خمینی (ره)، کتاب بسیار ارزشمندی است.


 
۱. محمد تقی مصباح یزدی، ره توشه، ج۱، ص۲۱، انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، ۱۳۷۵.
۲. محمد تقی مصباح یزدی، ره توشه، ص۲۵.
۳. محمد تقی مصباح یزدی، ره توشه، ص۲۶.
۴. حر عاملی، وسائل الشیعه، انتشارات احیاء التراث العربی، لبنان، ۱۴۰۳ ق، ج۷، ص۲۸۹.    
۵. توبه/سوره۹، آیه۱۱۹.    
۶. میزان الحکمه، ج۵، ص۲۸۶، انتشارات مکتب الاعلام الاسلامی، ۱۳۶۲.    
۷. فریده مصطفوی، روش خودسازی، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ۱۳۸۰، ص۱۱۶ـ۸۰.
۸. عبدالواحد آمری، غرر الحکم، ۱۳۳۷، ص۴۳.
۹. فریده مصطفوی، روش خودسازی، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ۱۳۸۰، ص۱۹۷.
۱۰. عباس قمی، ترجمه سفینة البحار، مترجم: محمد باقر ساعدی، ۱۴۰۰ ق، ج۱، ص۴۱۰.




اندیشه قم.    


رده‌های این صفحه : بندگی




جعبه ابزار