• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

روز قدس

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: روز قدس، صهیونیسم، امام خمینی (رحمة‌الله‌علیه)، رهبر انقلاب، خردمند محمد.

پرسش: اعلام روز قدس در چه تاریخی و چگونه رخ داد؟

پاسخ: دستور انسانی و اسلامی حمایت از فلسطین و بزرگ‌داشت روز قدس، در روایات اهل بیت (علیهم‌السلام) ریشه دارد: اسلامی که در نهج‌البلاغه معرفی شده و هرگز نمی‌تواند نسبت به ستم‌دیدگان جهان بی‌تفاوت باشد. حجت الاسلام والمسلمین محمد خردمند (کارشناس پاسخ به شبهات مجمع جهانی اهل بیت (علیهم‌السلام)) در این گفت‌وگو به تبیین مبنای اسلامی اعلام حمایت از فلسطین و روز قدس پرداخته که مشروح این گفت‌وگو در ادامه می‌آید.



امام خمینی (رحمة‌الله‌علیه) از آغاز نهضت اسلامی همواره ضرورت حمایت از مسلمانان ستم‌دیده فلسطین و آزادسازی قدس شریف را مطرح می‌کردند و اسرائیل را غاصب و اشغالگر می‌دانستند و نور امید به پیروزی را در قلب‌های مسلمین زنده می‌کرد. امام خمینی (رحمة‌الله‌علیه) بر‌اساس فطرت پاک و الهی خود و بر‌اساس انسانیت و اخلاق متعالی‌اش و بر طبق فرمان اسلام و قرآن، از فلسطین حمایت کرده و با رژیم غاصب صهیونیستی اسرائیل مبارزه کرده است. امام خمینی در گفت‌وگو با نماینده سازمان الفتح فلسطین در ۱۹ مهر ۱۳۴۷ دیدگاه‌های خویش را درباره مسائل جهان اسلام و جهاد ملت فلسطین تشریح کرد و در همین مصاحبه بر وجوب اختصاص بخشی از وجوه شرعی زکات به مجاهدان فلسطینی فتوا دادند. سی‌ام مرداد ۱۳۴۸ ش.


قسمتی از مسجد الاقصی به وسیله صهیونیست‌های افراطی به آتش کشیده شد. شاه که تحت فشار افکار عمومی قرار داشت، با پیشنهاد قبول هزینه تعمیر مسجد، تا از استمرار خشم مسلمانان کاسته شود؛ اما امام خمینی (رحمة‌الله‌علیه) در پیامی، فریب‌کاری شاه را افشا کرده و در مقابل پیشنهاد کرد: تا زمانی که فلسطین آزاد نشده، مسلمانان، مسجد الاقصی را نباید تجدید بنا کنند. بگذارند جنایت صهیونیسم همواره در برابر چشمان مسلمانان مجسم باشد و مایه حرکتی برای آزادی فلسطین گردد... .
[۱] انصاری، حمید، حدیث بیداری (زندگی‌نامه امام خمینی)، ص۷۹- ۸۰.



ایشان برای اولین بار تاریخ ۱۶ مرداد ۱۳۵۸ هجری شمسی و سیزدهم رمضان ۱۳۹۹ هجری قمری در قم پیامی خطاب به مسلمین ایران و جهان نوشته و آخرین جمعه ماه رمضان را به عنوان «روز قدس» اعلام کردند.

۳.۱ - پیام امام

امام (رحمة‌الله‌علیه) در این پیام کوتاه و سرنوشت‌ساز، با اشاره به خطر اسرائیل غاصب و جنایاتش، چنین نوشت‌اند:
من از عموم مسلمانان جهان و دولت‌های اسلامی می‌خواهم که برای کوتاه کردن دست این غاصب و پشتیبانان آن به هم بپیوندند و جمیع مسلمانان جهان را دعوت می‌کنم آخرین جمعه ماه مبارک رمضان را که از ایام قدر است و می‌تواند تعیین‌کننده سرنوشت مردم فلسطین نیز باشد، به عنوان «روز قدس» انتخاب، و طی مراسمی هم‌بستگی بین‌المللی مسلمانان را در حمایت از حقوق قانونی مردم مسلمان اعلام نمایند.
[۲] امام خمینی، روح‌الله، صحیفه امام، ج۹، ص۲۶۷.



مبنای اسلامی اعلام حمایت از فلسطین و روز قدس چیست؟

۴.۱ - الگوپذیری از سیره پیامبر

اقدام ابتکاری امام خمینی در انتخاب آخرین جمعه ماه رمضان به عنوان «روز قدس»، یکی از مصادیق روشن الگوپذیری از سیره عملی رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) و پیروی از این فرمان جاودانه است که پیامبر اعظم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) فرمود: هر مسلمانی باید به کمک و فریاد ستم‌دیده بشتابد وگرنه مسلمان نیست: «من سمع منادیا ینادی یا للمسلمین و لم یجبه فلیس بمسلم»؛ و مسلمان، مسلمان است و فرقی ندارد که ایرانی یا غیر ایرانی باشد.

۴.۲ - گسترش وحدت اسلامی

حضرت امام خمینی (رحمة‌الله‌علیه) با تعیین «روز قدس» عدالت‌خواهی و ظلم‌ستیزی و تسلیم‌ناپذیری در برابر دشمنان را به همه مسلمانان آموخت و از سوی دیگر امام خمینی با حمایت از مردم مظلوم فلسطین، وحدت اسلامی را در بین مسلمانان گسترش داد و به همین جهت می‌توان گفت روز قدس، روز احیای اسلام ناب محمدی (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) است. در واقع اعلام روز قدس، نقطه عطفی در بیداری مسلمانان جهان بود که روح یأس را از بین برد و شعله امید به پیروزی را در قلب‌ها روشن کرد.

۴.۳ - وظیفه‌ای انسانی

سال‌هاست که رژیم اشغالگر و غاصب اسرائیل به سرزمین فلسطین تجاوز کرده و هزاران نفر از مردم مسلمان و بی‌گناه را کشته و زخمی کرده و یا در زندان‌ها به بند اسارت کشیده است. کسی که آشنا با تاریخ سیاسی معاصر جهان باشد، در غاصب و اشغالکر بودن اسرائیل و هم‌چنین مظلومیت فلسطینیان هیچ تردیدی ندارد.

حمایت از ستم‌دیدگان، وظیفه‌ای انسانی است؛ به قول سعدی:
بنی آدم اعضای یک‌دیگرند
که در آفرینش ز یک گوهرند
چو عضوی به درد آورد روزگار
دگر عضوها را نماند قرار
تو کز محنت دیگران بی‌غمی
نشاید که نامت نهند آدمی."
[۴] گلستان، باب اول در سیرت پادشاهان.


امام خمینی بر اساس وظیفه دینی و ایمانی به یاری ستم‌دیدگان و مبارزه با ستمگران پرداخت و به این دستور امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) عمل کرد که خطاب به دو فرزندش امام حسن و امام حسین (علیهماالسلام) فرمود: «وَكُونَا لِلظَّالِمِ خَصْماً، وَلِلْمَظْلُومِ عَوْنا»؛ دشمن ستمگر و یاور ستم‌دیده باشید.
این دستور انسانی و اسلامی (حمایت از فلسطین و بزرگ‌داشت روز قدس)، در روایات اهل بیت (علیهم‌السلام) ریشه دارد: از جمله در کتاب کافی بابی دارد تحت عنوان: «بَابُ الِاهْتِمَامِ بِاُمُورِ الْمُسْلِمِینَ وَ النَّصِیحَةِ لَهُمْ وَ نَفْعِهِمْ» و در ذیل آن چند روایت آورده با این مضمون که:

۴.۳.۱ - روایتی از پیامبر

«قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم): «مَنْ اَصْبَحَ لَا یهْتَمُّ بِاُمُورِ الْمُسْلِمِینَ فَلَیسَ بِمُسْلِمٍ و ...؛ هر کسی که اهتمامی به اوضاع مسلمانان نداشته و بی‌غم و بی‌درد باشد، مسلمان نیست و از دایره اسلام خارج است.


صهیونیست‌ها، خودبرتربین هستند.
آری اسلامی که در نهج البلاغه معرفی شده، هرگز نمی‌تواند نسبت به ستم‌دیدگان جهان بی‌تفاوت باشد. به خاطر همین عواطف انسانی و روح مهربانی و برادری نسبت به همه مردم جهان است که هر کسی اسلام را می‌شناسد، آن را می‌ستاید که دینی جهانی و انسانی است و نژادپرستانه نیست و روز به روز بر شمار گروندگان به اسلام افزوده می‌شود، برعکس صهیونیسم. مسلمانان دین خود را تبلیغ می‌کنند؛ زیرا همه مردم را انسان و برابر می‌دانند و آنان را دعوت به ایمان اسلامی می‌کنند؛ ولی صهیونیست‌ها، خودبرتربین هستند، تبلیغ و دعوت به دین خود نمی‌کنند؛ زیرا نژادپرست‌اند.


ارتباط روز قدس با مسئله جهاد کبیر که مقام معظم رهبری بارها مورد تأکید قرار داده، چیست؟
جهاد کبیر، اصطلاحی اصیل و اسلامی و به معنای مقاومت و تسلیم‌ناپذیری در برابر کافران و منافقان است؛ هرچند این حقیقت الفاظش به صورت اصطلاح "جهاد کبیر" فقط یک بار در قرآن کریم آمده: «فَلا تُطِعِ الْکافِرینَ وَ جاهِدْهُمْ بِهِ جِهاداً کبیراً». یعنی: پس از کافران اطاعت مکن و بدین وسیله با آنان جهاد کن، جهادی بزرگ؛ ولی معنا و محتوایش بارها و بارها در قرآن و روایات بیان شده است.

۶.۱ - آموزه اساسی اسلام

اساساً می‌دانیم آموزه اساسی اسلام، توحید و مبارزه با شرک و بت‌پرستی بوده و روح توحید نیز عبارت است از: نفی عبودیت غیر خدا. مقاومت در مقابل کافران، مشرکان و منافقان و تسلیم‌ناپذیری در برابر دشمنان خدا، یکی از ضروریات اصلی دین اسلام و بلکه همه ادیان الهی است. این ایستادگی شامل عرصه‌های گوناگون فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و ... می‌شود. از سوی دیگر، روز قدس، اعلام هم‌بستگی با مسلمانان مظلوم و حمایت از آنان در برابر ستمگران و مستکبران است. اگر مفهوم جهاد کبیر را با معنای روز قدس بسنجیم، آشکار می‌شود که روز قدس و حمایت از مسلمانان مظلوم فلسطین، یکی از مصادیق بارز جهاد کبیر و مقاومت اسلامی و تسلیم‌ناپذیری در برابر دشمنان قرآن است.


آیا می‌توان گفت مسئولیت اسلامی گسترده و جهانی است و روز قدس یکی از موارد و نمونه‌های بارز آن است؟

ـ بله مسلمانی که در قرآن کریم می‌خواند و باور دارد که «... اَلا لَعْنَةُ اللَّهِ عَلَی الظَّالِمین» و «... اِنَّ اللَّهَ لا یهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمین» «و یوْمَ لا ینْفَعُ الظَّالِمینَ مَعْذِرَتُهُمْ وَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَ لَهُمْ سُوءُ الدَّارِ» و... موضع و وظیفه دینی و قرآنی‌اش نسبت به روز قدس و مردم فلسطین روشن است. پس باید دانست که براساس معارف اسلامی، مسلمانان وظیفه دارند از ستم‌دیدگان جهان حمایت کنند، چه فلسطین چه سایر کشورها و به همین جهت امام خمینی چنین فرموده است:

۷.۱ - سخنان امام خمینی

..تا بانگ لا اله الا اللَّه و محمد رسول اللَّه بر تمام جهان طنین نیفکند، مبارزه هست و تا مبارزه در هر جای جهان علیه مستکبرین هست، ما هستیم. ما از مردم بی‌پناه لبنان و فلسطین در مقابل اسرائیل دفاع می‌کنیم و اسرائیل این جرثومه فساد همیشه پایگاه آمریکا بوده است. من در طول نزدیک به بیست سال خطر اسرائیل را گوشزد نموده‌ام. باید همه به پا خیزیم و اسرائیل را نابود کنیم و ملت قهرمان فلسطین را جای‌گزین آن گردانیم. ما از ملت مسلمان و دلیر افغانستان کاملًا پشتیبانی می‌کنیم؛ ملتی که علیه تجاوزگران به مبارزه برخاسته‌اند، بدانند که خدا با آنان است، هر چه بیش‌تر صفوف خودشان را فشرده‌تر کنند و با ایمان راسخ بجنگند تا پیروز شوند و بدانند که پیروزی نزدیک است ... .
[۱۳] امام خمینی، روح‌الله، صحیفه امام، ج۱۲، ص۱۴۸.


۷.۲ - اقدامات امام خامنه‌ای

مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای (دامت برکاته) نیز همواره و در همه زمینه‌ها راه و روش حضرت امام خمینی را استمرار بخشیده و در جهت رسیدن به اهداف بلند اسلامی، فعالیت‌های گسترده و ژرفی انجام داده و همواره از ملت مظلوم فلسطین، لبنان، افغانستان، یمن و... حمایت کرده‌اند و همواره تأکید دارند کمک همه جانبه به مردم فلسطین و حمایت کامل از آنان، واجب کفایی بر همه مسلمانان است.

و سرانجام یادآور می‌شوم که خداوند کریم، پیروزی نهایی مؤمنان و مجاهدان صابر را تضمین کرده است. «و ا لیس الصبح بقریب؟ یعنی آیا صبح پیروزی نزدیک نیست»؟!


۱. انصاری، حمید، حدیث بیداری (زندگی‌نامه امام خمینی)، ص۷۹- ۸۰.
۲. امام خمینی، روح‌الله، صحیفه امام، ج۹، ص۲۶۷.
۳. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۳، ص۴۱۹.    
۴. گلستان، باب اول در سیرت پادشاهان.
۵. امام علی (علیه‌السلام)، نهج البلاغه، شریف رضی، ص۶۸۷، نامه ۴۷.    
۶. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۳، ص۴۱۷.    
۷. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۳، ص۴۱۸.    
۸. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۳، ص۴۱۹.    
۹. فرقان/سوره۲۵، آیه۵۲.    
۱۰. هود/سوره۱۱، آیه۱۸.    
۱۱. قصص/سوره۲۸، آیه۲۸.    
۱۲. غافر/سوره۴۰، آیه۵۲.    
۱۳. امام خمینی، روح‌الله، صحیفه امام، ج۱۲، ص۱۴۸.



سایت حوزه نت، برگرفته از مقاله «روز قدس»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۰۹/۰۶.    



جعبه ابزار