رها نمودن انسان از طرف خدا
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: تفسیر، ارتباط،
انسان،
خدا،
استغفار،
توبه.
پرسش: این که میگویند خدا فلان بنده اش را به خودش وا گذاشته است، معنایش چیست؟
پاسخ: این یک مفهوم قرآنی است. خداوند متعال در قرآن میفرماید: "نَسُوا اللَّهَ فَنَسِیَهُمْ "؛ خدا را فراموش کردند، و خدا (نیز) آنها را فراموش کرد. این معنایش این است که چون برخی از انسانها در دنیا خدا را فراموش کردند، خدا هم
روز قیامت اینها را فراموش میکند؛ یعنی به اینها توجه نمیکند، از خیرات و برکات قیامت برخوردار نمیشوند.
این یک مفهوم قرآنی است. خداوند متعال در
قرآن میفرماید: «نَسُوا اللَّهَ فَنَسِیَهُمْ ؛
خدا را فراموش کردند، و خدا (نیز) آنها را فراموش کرد.» از
امام رضا (علیهالسّلام) پرسیدند، چطور چنین چیزی ممکن است! حضرت فرمود: خدا فراموش نمیکند، خدا
سهو و
نسیان ندارد،
خدا علم مطلق است. فراموشی درباره خدا معنا ندارد. انسان نسبت به یک علم و دانشی که دارد غفلت میکند، آن دانش از یادش میرود. پس معنای سهو و نسیان درباره خدا چیست؟ حضرت میفرماید: معنایش این است که چون در دنیا خدا را فراموش کردند، خدا هم روز قیامت اینها را فراموش میکند؛ یعنی به اینها توجه نمیکند، از خیرات و برکات قیامت برخوردار نمیشوند.
تذکر چند نکته در این جا ضروری به نظر میرسد:
وقتی از قیامت صحبت میشود، ممکن است در ذهن ما این گونه تصور شود که قیامت یک حادثهای است که در آینده تاریخ اتفاق میافتد و مربوط به امروز ما نیست. این مطلب به یک معنا درست است، ولی به یک معنا صحیح نیست. به یک معنایی قیامت باطن دنیا است و قیامت ما همین الآن برپا است؛ زیرا آنچه که ما انجام میدهیم باطنش همین الآن است. بنابراین، اگر انسانی نسبت به خداوند غفلت پیدا کرد، این غفلت به مرور زمان پیدا میشود. انسان یک دفعه منحرف نمیشود. –البته ممکن است یک نفر استثنا باشد- آهسته آهسته از حق فاصله میگیرد سپس خیلی دور میشود. پس، اگر گفته میشود که انسان باید در هر لحظه سعی کند به خدا توجه پیدا کرده، و اگر (خدای ناکرده) غفلتی حاصل شد، جبران نماید، برای این است که زاویه زیاد نشود.
انسان محل خطا و نسیان است. دائماً اشتباه میکند و یادش میرود. برای همین است که
توبه تشریع شده است.
توبه یک فعل و عمل مستمر است؛ یعنی پا به پای گناهی که انسان مرتکب میشود، توبه هم باید باشد. به تعبیر روایت که فرموده است گناهی را بدون توبه وا مگذارید؛ یعنی اگر انسان گرفتار گناه شد توبه کند، توبه یعنی چه؟ معنای توبه این است که من از آنچه که کردهام پیشمانم و عزم دارم که دیگر آن را انجام ندهم. حال اگر دو باره پای انسان لغزید، دو باره توبه کند. هر بار که انسان توبه میکند باید سعی کند توبه واقعی باشد، نه توبه ظاهری و صوری. به تعبیر حضرت آیتالله العظمی
بهاء الدینی(رحمةاللهعلیه) جلوی خدا نمیشود بازی گری کرده و ادای توبه را در آورد. توبه باید
توبه نصوح و واقعی باشد. توبه، مانع از فاصله انسان با خدا میشود، اما اگر انسان کم کم زاویه و فاصله گرفت، به جایی میرسد که خدا را فراموش میکند و از او غافل میشود. و
احساس نیاز به خدا نمیکند. این که انسان احساس نیاز به خدا نمیکند، در حقیقت متوجه نیست که تمام وجودش عین نیاز به خدا است: «یا اَیُّهَا النَّاسُ اَنْتُمُ الْفُقَراءُ اِلَی اللَّهِ وَ اللَّهُ هُوَ الْغَنِیُّ الْحَمید».
همه وجود ما عین فقر به خدا است. انسان آن قدر ضعیف است که کوچکترین چیز او را از پا در میآورد. در تاریخ آمده است که یک
پشه داخل بینی
نمرود میشود و نمرود با آن همه قدرت را از بین میبرد. این دلیل بر ضعف انسان است. بلی انسان میتواند از
خدا غافل شود و اساساً خدا را فراموش کند. آن کس که خدا را فراموش کند، خدا هم او را فراموش میکند و همین فراموشی بزرگترین
عذاب الاهی است. حضرت آیتالله العظمیبهاء الدینی (رحمةاللهعلیه) در این باره میفرمود: اگر ما یک لحظه به حال خودمان رها شویم معلوم نیست از بدترین آدمها بهتر باشیم؛ یعنی اگر ما خوبیم و خوبیهایی داریم، در پرتو حفظ و تفضل الاهی است که خدا داده است، اگر خدا ما را لحظهای به خودمان وانهد، ما میافتیم.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «رها نمودن انسان از طرف خدا»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۳/۱۸.