رشد
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: رشد، غی، هدایت، ضلالت.
پرسش: معنای «رشد»، «غی»، «هدایت» و «ضلالت» در
قرآن چیست و چه ارتباطی با هم دارند؟
پاسخ:
کلمه «رشد» که هم با ضمه «راء» و هم با ضمه «راء و شین» خوانده می‌شود، نقیض «غی»، به معنای رسیدن به واقع مطلب و حقیقت امر و راه میانه است.
بنابراین «رشد» و «غی» اعم از
هدایت و ضلالت است؛ برای این‌که هدایت به معنای رسیدن به راهی است که آدمی را به
هدف می‌رساند، و ضلالت هم نرسیدن به چنین راه است، ولی ظاهراً استعمال کلمه «رشد» در رسیدن به راه اصلی و وسط آن از باب انطباق بر مصداق است.
به
سخن دیگر، یکی از مصادیق رشد یا لازمه معنای
رشد، رسیدن به چنین راهی است؛ چون گفتیم رشد به معنای رسیدن به واقع مطلب است و معلوم است که رسیدن به واقع، منوط بر این است که
انسان، راه راست و وسط طریق را پیدا کرده باشد، پس رسیدن به راه، یکی از مصادیق واقع است. پس
حق این است که کلمه «رشد» معنایی دارد و کلمه «هدایت» معنایی دیگر، مگر این‌که با برخی چشم‌پوشی‌ها با یکدیگر منطبق شوند، و این معنا واضح است
و در این
آیات شریفه کاملاً به چشم می‌خورد:
«
فَإِنْ آنَسْتُمْ مِنْهُمْ رُشْداً»؛ «همین که احساس کردید
یتیم رشد خود را یافته...».
«
وَ لَقَدْ آتَیْنا إِبْراهِیمَ رُشْدَهُ مِنْ قَبْلُ»؛ «ما رشد
ابراهیم را از پیش به او داده بودیم».
هم‌چنین کلمه «غی» و «ضلالت» به یک معنا نیستند، بلکه هر یک برای خود معنایی جداگانه دارند، اما این دو نیز با اِعمال عنایتی مخصوص، در موردی هر دو با یکدیگر منطبق می‌شوند، و به همین جهت «
ضلالت» به معنای انحراف از راه (با در نظر داشتن هدف و مقصد) است، ولی «غی» به معنای
انحراف از راه با
نسیان و
فراموشی هدف و مقصد است.
پایگاه اسلام کوئست.
