رابطه دعا با تلاش
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: دعا،
عمل، تلاش،
اراده خدا، استعانت از خدا، علل و اسباب،
تدبیر.
پرسش: اگر قرار بود با دعا کردن مشکلات حل شود، پس نقش خود ما در
زندگی چیست؟ آیا بهتر نیست
انسان به جای دعا کردن با پشتکار کاری که
فکر می‌کند درست است کار را انجام دهد؟؟
پاسخ: برخی
روایات کسانی را معرفی کرده است که دعایشان مستجاب نمی‌شود؛ از جمله افرادی که به تلاش و
عزم خود توجه نمی‌کنند و همه چیز را از خداوند می‌خواهند. شخصی که در راه کسب و کار، تلاشی نمی‌کند و از خداوند
رزق و روزی می‌خواهد، دعایش مستجاب نمی‌شود.
دین اسلام، دین جمع بین ظاهر و
باطن است؛ جمع بین اموری مادی و معنوی. همان حال که
خالق باد و ابر
خداوند است و ریزش باران با توجه به قوانینی است که او در
طبیعت قرار داده است، ولی در عین حال علت ریزش
باران را
ایمان و تقوای مردم بیان می‌کند.
خداوند متعال، تمام امور این
جهان را براساس
نظم و
حکمت خاصی
تدبیر کرده و برای هر پدیده و واقعیت‌ه‌ا، علت‌ها و اسبابی قرار داده است که رسیدن به هر هدف، جز از طریق علل و اسباب آن ممکن نیست.
اول باید حرکت کرد و از خداوند خواست که این
حرکت، در مسیر صحیح باشد و به
حقیقت و مطلوب واقعی برسد.
دعا و
استعانت از خداوند در همه کارها به این معناست. دعا وقتی مستجاب می‌شود که برای رسیدن به هدف از راه فراهم آوردن اسباب و علل آن، تلاش کنیم و از خداوند متعال در جهت کمک و یاری هر چه بیش‌تر و به نتیجه رسیدن تلاش‌ها و کوشش‌ها مدد بگیریم.
انسانی که برای موضوعی دعا می‌کند، تمام تصمیم و
اراده خود را در جهت تحقق آن به کار می‌اندازد؛ اما از جایی که تحقق امور، فقط مربوط به اراده و تصمیم ما نمی‌شود و مسائل فراوان دیگری در این باره باید دست به دست هم بدهند، از خداوند که مسبّب الاسباب است می‌خواهیم که دیگر امور را که در
اختیار ما نیست، در راه تحقق این خواسته، برای ما فراهم کند. اتفاقاً در روایات ما بین
عمل و اراده انسان با دعا کردن به‌خوبی جمع شده است. از طرفی به ما دستور داده شده است که برای تحقق خواسته‌هایمان دعا کنیم و از طرفی باید برای تحقق آن تلاش کنیم.
امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرمایند: «خداوند کاری را بدون استفاده از اسباب انجام نمی‌دهد».
البته این
امتناع غالبی است؛ یعنی در اغلب موارد چنین است؛ ولی برای این‌که انسان‌ها برای تحقق خواسته‌هایشان فقط به امور مادی دل نبندند و نقش خداوند را به مرور زمان نادیده نگیرند، خداوند اموری را بدون گذراندن سیر طبیعی آن مانند
خلقت حضرت عیسی (بدون پدر)، انجام می‌دهد.
در برخی دیگر از
روایات کسانی را معرفی کرده است که دعایشان مستجاب نمی‌شود؛ از جمله افرادی که به تلاش و
عزم خود توجه نمی‌کنند و همه چیز را از خداوند می‌خواهند. شخصی که در راه کسب و کار، تلاشی نمی‌کند و از خداوند
رزق و روزی می‌خواهد، دعایش مستجاب نمی‌شود.
بنابراین
دعا کردن نقش بسیار مهمی در حل مشکلات ما دارد؛ ولی این هرگز به معنای نفی تلاش و
اراده انسان در راه تحقق خواسته‌هایش نمی‌باشد.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «رابطه دعا با تلاش»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۰۶/۱۷.
